بریکس با سیستم پرداخت بین‌المللی جدید به مقابله با تحریم‌ها می‌رود

طبق اظهارات وزیر دارایی روسیه، کشورهای عضو بریکس در حال ایجاد یک سیستم پرداخت بین‌المللی جدید هستند، چرا که پلتفرم‌هایی که با استفاده از زیرساخت‌های غربی فعالیت می‌کنند، به طور فزاینده‌ای سیاسی شده‌اند.

این در حالیست که رئیس بانک مرکزی ایران نیز در دومین اجلاس روسای بانک مرکزی کشورهای عضو گروه بریکس در مسکو، موضوع مهم ابزار پرداخت در بریکس با هدف ایجاد یک پلتفرم تسویه برای پرداخت‌های فرامرزی بر اساس سیستم‌های تسویه ناخالص آنی(RTGS) و موضوع پول‌های دیجیتال بانک‌های مرکزی اعضای بریکس (CBDCs) را پیشنهاد داد.

به گزارش عصراقتصاد، آنتون سیلوانوف، وزیر دارایی روسیه، در مصاحبه اختصاصی با شبکه آر‌تی عربی اعلام کرد که کشورهای عضو بریکس در حال ایجاد یک سیستم پرداخت بین‌المللی جدید هستند، چرا که پلتفرم‌هایی که با استفاده از زیرساخت‌های غربی فعالیت می‌کنند، به طور فزاینده‌ای سیاسی شده‌اند.

تحریم‌های بی‌سابقه علیه مسکو از سوی آمریکا و متحدانش، روسیه و سایر اعضای بریکس را مجبور کرده است تا به دنبال راه‌هایی برای ادامه تجارت علی‌رغم محدودیت‌ها باشند.

سیلوانوف گفت، این زیرساخت جدید پرداخت بین‌المللی بر اساس فناوری‌های جدید کار خواهد کرد و امکان انجام تراکنش‌های تجاری خارجی سریع‌تر و ارزان‌تر را فراهم می‌کند که از دخالت خارجی آزاد باشد.

وزیر دارایی روسیه با اشاره به کار انجام شده توسط وزارتخانه‌های دارایی و بانک‌های مرکزی کشورهای بریکس، گفت: با توجه به تصمیمات عمدتاً سیاسی غرب، وظیفه ما ایجاد سیستم مستقل خودمان است.

وی تصریح کرد: بریکس فراتر از سیاست، فراتر از هر فشار و محدودیتی است. هدف آن تحریک رشد اقتصادی و افزایش درآمد شهروندان ما است.

سیلوانوف افزود که سیستم جدید از ارزهای ملی و ارزهای دیجیتال استفاده خواهد کرد.

به عنوان بخشی از تحریم‌های گسترده غرب علیه روسیه به دلیل جنگ اوکراین، بانک‌های پیشرو در روسیه از سال ۲۰۲۲ از سیستم پرداخت بین‌المللی سوئیفت SWIFT حذف شدند.

ماه گذشته، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، اعلام کرد که کشورهای عضو بریکس در حال توسعه مشترک یک چارچوب پرداخت و تسویه هستند که برای تجارت در داخل این بلوک استفاده شود.

پیشنهاد ایجاد پلتفرم پرداخت‌های فرامرزی برای اعضای بریکس

در عین حال محمدرضا فرزین (روز جمعه ۲۰ مهر) در اجلاس بین‌المللی روسای بانک مرکزی کشورهای عضو گروه بریکس در مسکو با اشاره به ضرورت استفاده از هوش‌مصنوعی در بانکداری الکترونیک و آمادگی ایران برای انتقال تجربیات خود به اعضای بریکس گفت: ما معتقدیم با توجه به خواست و اراده سیاسی که در گروه بریکس وجود دارد و انجام سرمایه‌گذاری های فنی و زیرساختی، به خوبی می‌توانیم به سمت « سیستم‌های ارتباط مالی مختص بریکس » و تسهیل پرداخت‌های فرامرزی در گروه حرکت کنیم و در نهایت به افزایش سرعت، کاهش در هزینه‌ها، دسترسی فراگیرتر به نظام پرداخت بین‌المللی و ایجاد فضای رقابتی‌تر نائل شویم.

رئیس‌کل بانک مرکزی کشورمان با اشاره به چشم انداز اقتصادی بریکس و نقش کشور های عضو در آن تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از اعضای جدید بریکس در سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ و علی‌رغم محدودیت‌های موجود، از رشد تولید ناخالص داخلی قابل قبولی برخوردار بود.

وی تصریح کرد: بررسی اقتصاد سایر اعضای بریکس نیز نشان‌دهنده آن است که در بازه زمانی مشابه، علی‌رغم اینکه کشورهای عضو بریکس با تنش‌های ژئوپلیتیکی بالا و خطرات ناشی از تجزیه ژئواکونومیک، از جمله حمایت‌گرایی و اعمال تحریم‌ها و نرخ‌های بهره بالا مواجه بودند، به خوبی به فعالیت خود ادامه دادند و با وجود این شرایط تولید ناخالص داخلی کشورهای گروه از رشد کشورهای توسعه یافته و هم چنین رشد جهانی بیشتر بوده است.

رئیس‌کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه کشورهای عضو بریکس در مجموع ۴۱ درصد جمعیت جهان، ۲۶ درصد مساحت زمین در پهنای چهار قاره جهان را به خود اختصاص داده و در مجموع بیش از ۲۵ درصد نفت جهانی و ۵۰ درصد سنگ آهن جهان را تولید می‌کنند گفت: امیدواریم با افزایش هماهنگی‌های راهبردی در اعضای بریکس شاهد جهانی قوی تر، پایدارتر، منصفانه‌تر و متعادل‌تر باشیم و قطعاً بریکس این توانایی و ظرفیت و پتانسیل را داراست.

ضرورت اصلاح حاکمیت اقتصادی و مالی جهانی

فرزین پیرامون موضوع بهبود سیستم پولی و مالی بین‌المللی هم گفت: در دوره ریاست بانک مرکزی روسیه در سا ل ۲۰۲۴ شاهد تلاشهای ارزشمند و مجدانه‌ای در رابطه با بررسی نواقص و کاستی های موجود درسیستم پولی و مالی بین‌المللی جهان، آسیب شناسی موضوع و ارائه پیشنهادات راهبردی و عملیاتی برای مرتفع نمودن این کاستی ها بودیم. باید به این نکته اذعان داشت که اصلاح حاکمیت اقتصادی و مالی جهانی و اصلاح جامع معماری مالی جهانی برای بهتر شنیده شدن صدای کشورهای در حال توسعه برای مشارکت موثرتر، فراگیر، معتبرتر، پاسخگوتر و منصفانه‌تر ضروری است.

وی تصریح کرد: نظم پولی و مالی کنونی جهان در اصل بر پایه توافق “برتون وودز ” و با شکل‌گیری بانک جهانی و صندوق بین المللی پول بسط یافته است؛ اما آنچه واضح است خواست و اراده سیاسی کشورهای غربی به طور عام و آمریکا به طور خاص در این نهادها بروز و ظهور داشته است. علاوه بر این، صندوق بین‌المللی پول واجد ظرفیت کافی وام‌دهی نیست و با ظرفیت موجود از عهده بحران های مالی جهانی بر نمی آید.

رئیس‌کل بانک مرکزی کشورمان در ادامه افزود: توجه به این نکته ضروری است که اعضای جدید بریکس بتوانند از شرایط عضویت و همکاری در ترتیبات ذخیره احتیاطی (CRA) و بانک توسعه جدید (NDB) بهره‌مند شوند.

فرزین همچنین در رابطه با ابتکار پرداخت فرامرزی بریکس(BCBPI) و پایاپای بریکس(BRICS Clear) و اینکه نمود عملیاتی نمودن تعهدات قبلی رهبران بریکس مبنی بر ارائه راه حل‌های عملی برای بهبود سیستم پولی و مالی بین المللی می‌باشد گفت: انتظار می‌رود راهکارهای عملیاتی در زمینه پرداخت بریکس با مرتفع نمودن انحصار موجود در سازکارهای پرداخت فعلی، در نهایت عدالت، استقلال و انعطاف پذیری را در یک اکوسیستم رقابتی و عادلانه فراهم نماید.

رئیس‌کل بانک مرکزی کشورمان تصریح کرد: موضوع ابزار پرداخت در بریکس و یادداشت مقدماتی موسوم به BCBPI با هدف ایجاد یک پلتفرم تسویه برای پرداخت‌های فرامرزی بر اساس سیستم‌های تسویه ناخالص آنی(RTGS) و یا پول‌های دیجیتال بانک‌های مرکزی (CBDCs) اعضاء بریکس پیشنهاد شده است که با توجه به جایگاه و تاثیر پرداخت‌های فرامرزی در سایر موضوعات، اهمیت بسیار زیادی دارد و انتظار می‌رود با جدیت و فوریت بیشتری پیگیری شود.

فرزین گفت: همانطور که در بیانیه ژوهانسبورگ ۲ تاکید شده است افزایش سهم پرداخت ملی، تقویت همکاری کشورهای بریکس در زمینه سیستم‌های پرداخت، مسیر حرکت و فعالیت‌های آتی بریکس را مشخص نموده است. بنابراین امیدواریم برزیل به عنوان ریاست گروه در سال ۲۰۲۵ با جدیت بر جنبه‌های عملیاتی موضوع تمرکز نماید.پیشنهاد می‌شود کارگروهی با هدف تدوین white paper به عنوان گام بعدی مورد پیگیری قرار گیرد و برای اطمینان از پیشبرد اهداف تعیین شده برنامه زمانبندی مشخص تدوین و ارائه شود.

حمایت ایران از پیشنهاد بازنگری ساز وکار مالی جهان توسط بریکس

همچنین علی فکری، معاون وزیر اقتصاد و رئیس سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی که به منظور شرکت در دومین نشست وزرای دارایی و روسای بانک‌های مرکزی عضو بریکس به مسکو سفر کرده است، نیز حمایت وزارت امور اقتصادی و دارایی ایران از پیشنهاد همکاری کشورهای عضو بریکس در بازنگری ساز و کارهای پولی و مالی جهانی را اعلام کرد.

در این نشست، ابعاد مختلف همکاری‌های گمرکی و مالیاتی اعضای بریکس و به‌ویژه ایجاد بسترهای مناسب همکاری جمعی متکی بر ساز و کارهای دوجانبه موجود بین کشورها مورد بررسی قرار گرفت.

همچنین در این نشست دو روزه، بیانیه مشترک وزرای اقتصاد و روسای بانک‌های مرکزی اعضای بریکس در خصوص توافقات جمعی به عنوان نقشه راه همکاری سال‌های آتی تدوین و گزارش وزرا و روسا از تلاش های یک سال اخیر برای ایجاد ساز و کارهای همکاری بین اعضا برای ارائه به نشست سران که بزودی در روسیه برگزار می شود، نهایی شد.

روسیه رئیس فعلی گروه بریکس است؛ سایر کشورها از جمله برزیل، هند، چین و آفریقای جنوبی، و همچنین اعضای جدید آن یعنی ایران، مصر، اتیوپی و امارات متحده عربی که در ژانویه به آن پیوستند، دیگر اعضای این گروه هستند. ریاست دوره‌ای بریکس سال آینده میلادی به برزیل واگذار خواهد شد.