بنزین سوپر در تله بوروکراسی
در ماه‌های اخیر، موضوع واردات و عرضه بنزین سوپر (ویژه با اکتان بالا) به یکی از چالش‌برانگیزترین مباحث حوزه انرژی تبدیل شده است.
با وجود مصوبات متعدد هیأت مقررات‌زدایی و تأکید قانون بودجه ۱۴۰۴ بر تسهیل ورود بخش خصوصی به این عرصه، روند عملیاتی‌شدن این طرح با تأخیرها و ابهاماتی روبه‌رو شده است.
به گزارش عصراقتصاد، سید رحمت‌الله اکرمی، سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی، در اقدامی جدید، مصوبات هشتاد و هشتمین جلسه هیأت مقررات‌زدایی و بهبود محیط کسب‌وکار را به وزارت نفت و شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ابلاغ کرد. بر اساس این مصوبه: وزارت نفت موظف شد شیوه‌نامه تأمین بنزین سوپر را مطابق قانون بودجه ۱۴۰۴ اصلاح و ظرف یک ماه به هیأت مقررات‌زدایی ارسال کند.
همچنین یک مجوز جدید به فهرست مجوزهای وزارت نفت اضافه شد که باید در درگاه ملی مجوزها بارگذاری و در دسترس عموم قرار گیرد. از سوی دیگر، بر اساس تبصره ۳ قانون بودجه، بخش خصوصی می‌تواند با معافیت از سهم دولت از مالیات بر ارزش افزوده و قیمت تمام‌شده (به همراه سود متعارف) اقدام به واردات و عرضه بنزین سوپر کند.
این مصوبه تلاشی برای شفاف‌سازی و کاهش بوروکراسی اداری است، اما آیا اجرای آن به همین سرعت پیش خواهد رفت؟
شرایط واردات بنزین سوپر؛ از مجوز واحد تا قیمت‌گذاری
در آخرین جلسات هیأت مقررات‌زدایی، چندین تصمیم کلیدی گرفته شد از جمله اینکه وزارت نفت و شرکت ملی پالایش و پخش موفق به دریافت مجوز واحد برای واردات بنزین سوپر شدند. این مجوز جایگزین چندین مجوز قبلی شده و فرآیند را ساده‌تر می‌کند. همچنین شرایط، مدارک، هزینه و زمان صدور مجوز باید در درگاه ملی مجوزها منتشر شود تا شفافیت افزایش یابد.
هیأت مقررات‌زدایی همچنین بر اصلاح مالیات بر ارزش افزوده و تعیین قیمت بنزین سوپر مطابق قانون بودجه تأکید کرد.
با این حال، علیرغم این مصوبات، اختلاف نظر بین وزارت نفت و وزارت اقتصاد بر سر جزئیاتی مانند شرایط واردکنندگان و مکانیسم قیمت‌گذاری، باعث تأخیر در اجرا شده است.
چرا بنزین سوپر به جایگاه‌ها نرسید؟
در آبان ۱۴۰۲، سخنگوی دولت از آزادسازی واردات بنزین سوپر خبر داد، اما پس از ۶ ماه، هنوز این سوخت به جایگاه‌ها نرسیده است. دلایل این تأخیر را می توان اینگونه برشمرد: در جلسه ۸۶ هیأت مقررات‌زدایی، کاربرگ واردات به دلیل «نامناسب بودن» به کمیته برگشت داده شد. وزارت نفت و اقتصاد بر سر نحوه قیمت‌گذاری و شرایط صدور مجوز به توافق نرسیده‌اند. همچنین حتی پس از تأیید کمیته تخصصی، مصوبه نیاز به تأیید نهایی هیأت مقررات‌زدایی دارد.
قیمت بنزین سوپر؛ حدس‌وگمان یا تصمیم قطعی؟
یکی از بزرگ‌ترین ابهامات، قیمت نهایی بنزین سوپر است. در حالی که برخی مقامات قیمت ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان برای هر لیتر را پیش‌بینی کرده‌اند، وزیر نفت اعلام کرد که هنوز تصمیم نهایی گرفته نشده و عواملی از جمله هزینه خرید بین‌المللی، عوارض گمرکی و هزینه حمل‌ونقل و توزیع باید محاسبه شوند.
سیاست جدید دولت اما، واگذاری قیمت‌گذاری به بخش خصوصی است. این یعنی قیمت‌ها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شوند، اما نگرانی‌هایی درباره شفافیت و کنترل سوداگری وجود دارد.
وعده عرضه در ۶ ماه آینده
با وجود همه موانع، بخش خصوصی اعلام آمادگی کرده است. محمدصادق عظیمی‌فر، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش، تأکید کرد که در صورت صدور مجوز، عرضه بنزین سوپر در کمتر از ۶ ماه آغاز می‌شود .
آیا بنزین سوپر از گردونه بروکراسی خارج می‌شود؟
روند طولانی تصویب مصوبات و اختلاف نظر بین نهادهای دولتی نشان می‌دهد که سیاست‌گذاری انرژی در ایران همچنان با چالش‌های جدی روبه‌روست. از یک سو، قانون بودجه ۱۴۰۴ راه را برای ورود بخش خصوصی باز کرده ، اما از سوی دیگر، دستگاه‌های اجرایی در اجرا کند عمل می‌کنند .
آیا دولت می‌تواند در ماه‌های آینده این سوخت باکیفیت را به جایگاه‌ها برساند، یا بنزین سوپر همچنان گروگان بوروکراسی اداری خواهد ماند؟
