هوش مصنوعی توانست دو سال مطالعه را به شش هفته کاهش دهد!
مهران ابراهیمیان
انقلاب آموزشی در نیجریه با یک کلاس درس در شهر بنین آغاز شد، جایی که دانشآموزان با کمک ابزارهای مختلف هوش مصنوعی، توانستند آنچه معمولاً دو سال طول میکشد را تنها در شش هفته به پایان برسانند.
هوش مصنوعی مولد بهعنوان یک معلم مجازی در برنامههای بعد از مدرسه خدمت میکرد. این برنامه آزمایشی نتایج قابل توجهی داشت و دانشآموزان در زمینههای زبان انگلیسی، سواد دیجیتال و حتی مفاهیم ابتدایی هوش مصنوعی پیشرفت چشمگیری داشتند.
این برنامه آزمایشی تحت حمایت بانک جهانی و منتشر شده در وبسایت آن در اوایل ماه جاری نشان داد که با استفاده از ابزارهای مناسب، دانشآموزان قادرند از محدودیتهای روشهای سنتی یادگیری فراتر بروند.
بازدهی فرآیند آموزشی بسیار شگفتانگیز بود. تنها در ۳۰ روز تحصیلی (معادل شش هفته)، دانشآموزان توانستند دو سال تحصیل را به پایان برسانند، که این به معنای افزایش ۱۲۰۰ درصدی در بازدهی آموزشی برای دانشآموزان هدف بود.
یکی از مهمترین دستاوردهای این برنامه کاهش تفاوتها بین طبقات مختلف بود. زیرا دختران جوانی که از کمبود منابع رنج میبردند، توانستند برنامهنویسی بیاموزند و مقالههایی به زبان انگلیسی بنویسند. هوش مصنوعی محیطی با دسترسی برابر به دانش فراهم کرده بود.
نکته جذاب موضوع آنجایی بود که این برنامه توانست برای تمام دانشآموزان، نه فقط برای باهوشترینها، مفید واقع شود که به این ترتیب پتانسیل آن برای پر کردن شکافها بین طبقات مختلف و کمک به فرآیند آموزشی نیز برجسته شد.
نتایج این برنامه محدود به نیجریه نیست، بلکه به مؤسسات فعال در توسعه روشهای آموزشی، چشمانداز جدیدی از نحوه تحول فرآیند آموزش در آینده را نشان میدهد.
شاید به استناد همین مطالعه ترامپ در مراسم تحلیف خود بر تحول اساسی در آموزش پرورش آمریکا سخن گفت.
راههای بهرهمندی از هوش مصنوعی در فرآیند آموزش
حل مشکل کمبود معلم: برنامه نیجریه نشان داد که میتوان بر هوش مصنوعی تکیه کرد تا برنامه درسی را ساده و خلاصه کند، به طوری که برای دانشآموزان قابل درک باشد. این امر همچنین به مقابله با بحران کمبود معلم کمک میکند.
دانشآموزان را در اولویت قرار دهید: هوش مصنوعی ممکن است به کاهش هزینههای فرآیند آموزشی کمک کند و منابع مالی را به ارتقای توانمندیها و مهارتهای دانشآموزان اختصاص دهد و بهطور کلی آموزش را لذتبخشتر کند.
معلمان الهامبخش: نقش هوش مصنوعی تنها محدود به دانشآموزان نیست؛ بلکه این فناوری میتواند به معلمان در پیدا کردن روشهای تدریس بهتر و سادهتر کردن علم کمک کند. هوش مصنوعی به معلمان این امکان را میدهد که بر نکات کلیدی تمرکز کنند و برنامه درسی را بهتر مدیریت کنند.
اتصال به دنیای بیرون: برای ارتقای کارایی هوش مصنوعی در فرآیند آموزشی، لازم است زیرساختهای ارتباطی بهبود یابند و اینترنت و مراکز داده تقویت شوند. این امر به دانشآموزان اجازه میدهد تا راحتتر به برنامههای درسی بینالمللی و مطالب جدید دسترسی داشته باشند.
نتایج برنامه نیجریه
نتایج یک ارزیابی تصادفی که توسط بانک جهانی از دانشآموزانی که بین ژوئن تا ژوئیه ۲۰۲۴ در برنامه شش هفتهای هوش مصنوعی شرکت کرده بودند، نشان داد که این دانشآموزان پیشرفت قابل توجهی در مقایسه با همسالان خود در همه زمینهها، از جمله یادگیری زبان انگلیسی که هدف اصلی برنامه بود، داشتند.
دانشآموزان همچنین در امتحانات پایان سال، که بخشی از برنامه عادی مدرسه را پوشش میداد، عملکرد بهتری داشتند و موضوعات مختلفی را یاد گرفتند که فراتر از برنامه درسی بود.
این نتایج نشان میدهد که دانشآموزانی که نحوه برخورد مؤثر با هوش مصنوعی را آموختهاند، ممکن است از این مهارتها برای کاوش و تسلط بر موضوعات دیگر بهطور مستقل استفاده کنند.
بانک جهانی اعلام کرده که جزئیات بیشتری را در مورد نتایج این برنامه منتشر خواهد کرد، اما برآوردهای اولیه حاکی از پتانسیل بالای هوش مصنوعی در تحول فرآیند آموزش و توسعه برنامه درسی است.
نتایج اولیه نشاندهنده انطباقپذیری بالای هوش مصنوعی است. این فناوری میتواند از زبانهای مختلف پشتیبانی کند و به کشورهای چندزبانه کمک کند تا آموزش را برای دانشآموزان قابل دسترستر سازد. همچنین، میتواند به دانشآموزان کمک کند تا شکافهایی که بحرانهایی مانند همهگیری یا درگیریها ایجاد کردهاند را پر کنند.
با این حال، شرایط محیطی در نیجریه، مانند سیلابها در فصل بارانی، اعتصاب معلمان، و تعهدات کاری بعد از مدرسه، گسترش دستاوردهای این برنامه را محدود کرد و مانع از شرکت بیشتر دانشآموزان در برنامه تحصیلی یارانهای شد.