تناقض ۴ میلیون تنی در آمار تولید شیر
مرضیه امیری
عصراقتصاد: صنایع لبنیات ایران طی یکسال اخیر با مشکلات زیادی روبرو بوده است تأمین نشدن مواد اولیه، نبود قطعات لوازم یدکی دستگاه های تولیدی محصولات لبنی و طولانی بودن پروسه تخصیص ارز نیمایی باعث شده تا صنعت لبنیات روز به روز بر مشکلات آن افزوده شود و تولیدات آن کاهش یابد.
لبنیات از مهم ترین گروه های غذایی بوده که مصرف آن برای بدن بسیار ضروری است، اما با توجه به شرایط اقتصادی و بالا رفتن هزینه های مواد غذایی، افراد کم کم مجبور هستند این مواد پروتئینی را از سفره خانواده خود حذف کنند. بنا به گفته رئیس هیأت مدیره اتحادیه تعاونی فرآورده های لبنی ایران، سرانه متوسط مصرف شیر در کشور سالیانه برای هر فرد بین ۵۰ تا ۶۰ کیلوگرم است؛ اما با توجه به افزایش قیمت لبنیات، سرانه مصرف نیز کاهش یافته است؛ میزان تولید شیر در سال حدود ۶ میلیون تن است اما مسئولان آمار ۱۰ میلیون تن را اعلام می کنند که مورد قبول ما نیست.
علی احسان ظفری، رئیس هیأت مدیره اتحادیه تعاونی فرآورده های لبنی ایران گفت: سرانه متوسط مصرف شیر در کشور سالیانه برای هر فرد بین ۵۰ تا ۶۰ کیلوگرم است؛ با توجه به اینکه قیمت لبنیات افزایش یافته است سرانه مصرف کاهش یافته است؛ میزان تولید شیر در سال حدود ۶ میلیون تن است اما مسئولان آمار ۱۰ میلیون تن را اعلام می کنند که مورد قبول ما نیست.
وی افزود: در تولید شیر به خودکفایی نرسیده ایم؛ بر اساس نرم جهانی شیر مورد نیاز جامعه برای مصرف باید ۱۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تن باشد در حالی که میزان تولیدات ما کم است و مازادی در این زمینه نداریم. تعداد دام های شیری در کشور کم بوده و پاسخگوی نیاز شیر مصرفی خانوارها نیست.
ظفری تصریح کرد: قیمت مصوب شیرخام ۲ هزار و ۳۹۰ تومان است اما اکنون تا ۲ هزار و ۸۰۰ تومان هم تحویل کارخانه ها داده می شود. متأسفانه هیچ نظارت و کنترلی وجود ندارد نه سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و نه تعزیرات هیچ گونه اقدامی در این زمینه انجام نمی دهند تنها منتظر هستند کارخانه ها قیمت محصولات لبنی خود را بالا ببرند و آنها را مقصر گرانی بداند در حالی که وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی باید مانع این کار می شد. همچنین سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان از این اختلاف قیمت خبر دارد اما کارهای عملیاتی انجام نمی دهد.
رئیس هیأت مدیره اتحادیه تعاونی فرآورده های لبنی ایران بیان کرد: حمایت نکردن بانک مرکزی از تمام واحدهای تولیدی باعث شده تا در سال رونق تولید که از سوی مقام معظم رهبری نامگذاری شده است تعداد زیادی از واحدهای تولیدی تعطیل و واحدهای فعال در این صنعت فلج بشوند به دلیل آنکه نمی دانند تکلیف شان با این تخصیص ارز و قیمت شیر چیست؛ همچنین تأمین استارتر و آنزیم های پنیر یک مشکل بزرگ برای واحدهای تولیدی ایجاد کرده است. با این شرایط اکنون ۱۰ تا ۳۰ درصد کارخانه ها محصولات لبنی تولید می کنند و تعداد محدودی از برندهای بزرگ لبنی از ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی برای واردات مواد اولیه استفاده می کنند.
در حالی که مرتضی رضایی، معاون وزیر جهاد کشاورزی، پنجم شهریور در همایش ملی «کشاورزی و رونق تولید» اعلام کرد که در سال گذشته حدود ۱۰.۵ میلیون تن شیر در کشور تولید شده و پیشبینی میشود این رقم در سال جاری از مرز ۱۱ میلیون تن عبور کند؛ همچنین پیشبینی تولید برای سال ۱۴۰۰ را معادل ۱۲ میلیون تن عنوان کرد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه میانگین جهانی مصرف شیر ۱۶۰ کیلوگرم است، گفت: کشور ما ذاتا مصرفکننده لبنیات در حد وسیعی نیست و باید برای افزایش سرانه مصرف، فرهنگسازی شود تا این میانگین افزایش پیدا کند.
رضایی با بیان اینکه سال گذشته حدود ۸۰۰ هزار تن شیر و فرآوردههای لبنی از کشور صادر شده است، افزود: صادرات نیز یکی دیگر از راههای تنظیم بازار است.
هر چند طی دهه های گذشته در کشور از طریق رسانه های دیداری، شنیداری و مکتوب برای مصرف شیر فرهنگسازی شده است و مردم از فواید مصرف آن با خبر هستند اما این سؤال مطرح می شود آیا افزایش قیمت شیر و سایر فرآورده های لبنی باعث نشده تا میزان مصرف آن در بین افراد جامعه کاهش یابد؟
شیر و لبنیات منبع بسیار خوبی برای تأمین پروتئین مورد نیاز بدن است، مصرف روزانه دو لیوان شیر، ۵۰ درصد پروتئین مورد نیاز افراد بالغ را تأمین می کند.کلسیم موجود در شیر و لبنیات از نرمی استخوان، کندی رشد، خرابی دندان ها در کودکان و پوکی استخوان در بزرگسالان پیشگیری می کند. مصرف ۲ تا ۳ لیوان شیر در روز می تواند نیاز بدن به کلسیم را در افراد تامین کند. فسفر به همراه کلسیم در تشکیل استخوان و استحکام آن موثر بوده و در ساخت بافت های عضلانی، مغز و اعصاب دخالت می کند.