توافقات تازه در عرصه انرژی‌های تجدیدپذیر

همزمان با آغاز به کار چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق، که از ۱۳ تا ۱۶ دی‌ماه ۱۴۰۳ در حال برگزاری است، شاهد امضای چندین قرارداد و تفاهم‌نامه مهم بین سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) و بخش خصوصی بوده‌ایم.

این تفاهم‌نامه‌ها با هدف توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر و فناوری‌های مرتبط، در حضور معاون وزیر نیرو به امضا رسیده‌اند. در حالی که سابقه نشان داده برخی از این گونه توافقات در گذشته با چالش‌هایی برای اجرا مواجه بوده‌اند، این بار باید دید که آیا با برنامه‌ریزی دقیق و تعهد بیشتر، گام‌های موثری در جهت تحقق اهداف توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور برداشته می‌شود و این تفاهم‌نامه‌ها، زمینه‌ساز تحرکی جدی در این حوزه خواهند بود یا خیر.

به گزارش عصراقتصاد، همزمان با آغاز به کار چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق، از تاریخ ۱۳ تا ۱۶ دی‌ماه ۱۴۰۳، چندین قرارداد و تفاهم‌نامه به منظور توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر و فناوری‌های مرتبط در حضور معاون وزیر نیرو میان سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) و بخش خصوصی امضا شد.

در این راستا، تفاهم‌نامه‌ای برای طراحی و احداث نیروگاه‌های خورشیدی با ظرفیت مجموع ۶۰۰ مگاوات میان کنسرسیوم مانا انرژی پاک و سازمان ساتبا امضاء گردید. همچنین، توافقات دیگری نیز به منظور اجرای طرح‌های تولید برق خورشیدی و مدیریت بار در مشترکان خانگی و تجاری به امضا رسید.

یکی از قراردادهای مهم نیز با هدف احداث ۲۳۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی و ۵۰۰ مگاوات نیروگاه بادی میان وزارت دفاع و وزارت نیرو به امضاء رسید. این موافقت‌نامه نشان از همکاری فعال در حوزه‌های تحقیقاتی و توسعه‌ای در زمینه‌های انرژی تجدیدپذیر دارد.

تفاهمنامه همکاری دیگری برای اجرای طرح تولید برق خورشیدی و مدیریت بار توسط سامانه ترکیبی شامل سیستم‌های تولید انرژی خورشیدی و  ‌ذ‌‌‌خیره ساز در  مشترکان خانگی و تجاری میان محسن طرزطلب، رییس سازمان ساتبا و محمد حسین فهیمی، رییس هیات مدیره انتخاب مبادله شد.

این تفاهمنامه با هدف تقویت تعاملات و همکاری‌­های دوجانبه در راستای اجرای طرح‌های تولید برق خورشیدی توسط سامانه­‌های تولید انرژی خورشیدی، مدیریت بار توسط سیستم‌های ‌ذ‌‌‌خیره ساز و ترکیب تولید برق خورشیدی و مدیریت بار توسط سامانه مرکب شامل سیستم تولید انرژی خورشیدی و سیستم ‌ذ‌‌‌خیره ساز به انضمام کلیه متعلقات اتصال به شبکه در مشترکان خانگی و تجاری در قالب مدل­‌های سرمایه­ گذاری”ساتبا” و در چارچوب قوانین و مقررات میان گروه صنعتی انتخاب و ساتبا مبادله شده است.

به علاوه، در حاشیه این نمایشگاه، شش کارگاه تخصصی با موضوعاتی چون سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی، فناوری‌های خورشیدی و هیدروژن سبز برگزار خواهد شد. این کارگاه‌ها با حضور متخصصان از مراکز پژوهشی معتبر، از ۱۴ تا ۱۶ دی‌ماه در سالن خلیج فارس نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار می‌شود.

برنامه کارگاه‌ها شامل موضوعات مختلفی است، نظیر تعویض الکتروموتورهای کولرهای آبی به نوع BLDC، رابطه هیدروژن و انرژی‌های تجدیدپذیر، کاربرد سیستم‌های ردیاب خورشیدی، و چالش‌های پنل‌های خورشیدی در اقلیم‌های بیابانی. این کارگاه‌ها فرصتی برای تبادل دانش و آشنایی با تازه‌ترین پژوهش‌ها و فناوری‌های این حوزه خواهند بود.

رئیس جمهور شخصا مسائل مربوط به حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر‌ را دنبال می‌کند

معصومه آقاپور، مشاور رئیس جمهور در امور همکاری های اقتصادی در آیین افتتاحیه این نمایشگاه اظهار کرد: انرژی‌های تجدید‌پذیر یک نیاز و ضرورت است و راهی است که همه باید دست در دست هم دهیم و آن را طی کنیم زیرا در این حوزه مزیت‌های نسبی در کشور داریم و باید این ظرفیت‌ها را بالفعل کنیم.

وی ادامه داد: استفاده از ظرفیت‌های کشور در زمینه انرژی‌های تجدید پذیر جز با همکاری بخش خصوصی ممکن نیست و در این زمینه بخش خصوصی باید پیشرو و پایه این حرکت بزرگ باشد.

آقاپور با بیان اینکه رئیس جمهور شخصا مسائل مربوط به استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در حوزه انرژی های تجدیدپذیر‌ را دنبال می‌کند، گفت: بخش خصوصی در این راه باید قدم های محکمی بردارد و دولت نیز باید همراه بخش خصوصی باشد.

مشاور رئیس جمهور در امور همکاری های اقتصادی تاکید کرد: بخش خصوصی کشور در حوزه تحقیق و فناوری در زمینه انرژی‌های تجدید پذیر باید پیشرو باشد تا بتوانیم این حوزه را به بهترین شکل در کشور فعال و از ظرفیت های نسبی کشور در این زمینه بهره‌مند شویم.

آقاپور با تاکید بر حمایت دولت از بخش خصوصی در همه زمینه ها خاطرنشان کرد: در دفاتر مسئولان دولت چهاردهم به روی همه فعالان بخش خصوصی باز است و از همه پیشنهادها و راهکارهای بخش خصوصی برای عبور از مشکلات و موانع استقبال می‌کنیم.

افزایش ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور به ۴۸۰۰ مگاوات تا پایان سال آینده

محسن طرزطلب، معاون وزیر نیرو و رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) نیز در این مراسم، با بیان اینکه امیدواریم با همکاری بخش خصوصی بتوانیم گامی اساسی در جهت رفع ناترازی انرژی در کشور برداریم، افزود: جهان در آستانه تحول عظیمی در برقی‌سازی مصرف انرژی است و در این زمینه پیش بینی شده است تا سال ۲۰۵۰ بیش از نیمی از مصرف کل انرژی به صورت مستقیم از طریق برق تامین شود.

رئیس سازمان ساتبا ادامه داد: مجموع ظرفیت نصب شده نیروگاهی تجدیدپذیر در جهان با رشد ۶۰۰ گیگاواتی در سال ۲۰۱۴ به ۴۵۰۰ گیگاوات رسیده است و پیش‌بینی شده است تا سال ۲۰۳۰ به ۱۱ هزار گیگاوات برسد؛ جالب است به این نکته اشاره شود که با همین روند شدت مصرف انرژی در کشورهای پیشرفته کاهش یافته است.

وی با اشاره به ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر در داخل کشور گفت: ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر کشور در حال حاضر بیش از ۱۴۵۰ مگاوات است و ما بنا داریم این ظرفیت را تا پایان سال به ۱۸۰۰ مگاوات برسانیم، همچنین برنامه‌ریزی کرده‌ایم که این عدد تا پایان سال آینده به ۴۸۰۰ مگاوات برسد.

طرزطلب با اشاره به اقدامات انجام شده در حوزه مدیریت مصرف در بخش‌های خانگی، صنعتی و… عنوان کرد: اجباری‌سازی استانداردها و تعریف استانداردهای مصرف انرژی لوازم خانگی و فرآیند‌های صنعتی اجرایی از جمله اقداماتی بوده که در این حوزه اجرایی شده است.

وی ادامه داد: پیش‌بینی شده است براساس چهارچوب‌های تعریف شده در بلند‌مدت شاهد کاهش تقاضای مصرف برق به میزان ۱۰ هزار مگاوات باشیم.

رئیس ساتبا با اشاره به هدف گذاری دولت چهاردهم مبنی بر افزایش ظرفیت ۳۰ هزار مگاواتی نیروگاه‌ها به کمک همه نهادهای متولی عنوان کرد: از همه نهادهای مرتبط در دولت و همچنین مجلس و بخش خصوصی انتظار داریم تا برای تحقق این هدف همراهی کنند.

طرزطلب ادامه داد: مشکل ناترازی، عزم دولت و حمایت شخص رئیس جمهور و رقابت پذیری مولدهای تجدیدپذیر و راهکارهای در دست اجرا برای بهره‌وری برق سبب ایجاد یک وفاق ملی در همه ارکان حاکمیتی شده است؛ نوید بخش عبور از بخشی از مشکلات ناترازی برق از طریق دو بال انرژی‌های تجدید پذیر و بهره وری انرژی است.

وی با بیان اینکه اصلی‌ترین چالش در این حوزه جلب اعتماد سرمایه گذاران داخلی و خارجی است، تصریح کرد: اگر به رفع ناترازی برق در کوتاه مدت و حل بحران انرژی در بلندمدت باور داریم باید تصمیمات سخت بگیریم تا سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی با اعتماد و اطمینان وارد این حوزه شوند.

معاون وزیر نیرو گفت: تخصیص مستقیم منابع دولتی کفایت حل این ناترازی را نمی‌کند و باید با جذب سرمایه‌گذاری‌های خرد و کلان در داخل و خارج از کشور بتوانیم شاهد توسعه سرمایه‌گذاری‌ها در حوزه انرژی‌های تجدید پذیر و بهره‌وری انرژی برق باشیم.

ملزومات دستیابی به ظرفیت ۳۰ گیگاواتی نیروگاه‌های تجدیدپذیر در ایران

در ادامه این مراسم پروفسور هوانگ، استاد دانشگاه ملی سئول در کره جنوبی نیز با اشاره به وضعیت صنعت برق دو کشور و هدف‌گذاری‌های صورت گرفته در حوزه توسعه انرژی‌های پاک، زمینه‌های همکاری بین دو کشور در گذار انرژی را برشمرد.

این استاد دانشگاه که بیش از ۳۰ سال در سطوح مختلف مدیریتی شرکت برق کره جنوبی(KEPCO) حضور داشته، موسس چندین شرکت و مدیر برخی کلان پروژه های حوزه گذار انرژی در کشور کره جنوبی بوده و در پیام خود بر هم افزایی بین شبکه هوشمند برق، توسعه انرژی های تجدیدپذیر و کربن زدایی از اقتصاد تاکید کرده است.

وی با اشاره به اینکه ظرفیت نصب شده تولید برق در کره جنوبی هم اکنون نزدیک به ۱۴۹ گیگاوات است، خاطرنشان کرد: انواع منابع تولید پراکنده از جمله تجدیدپذیرها در آن ۳۸ گیگاوات از برق را تامین می کنند و بقیه به نیروگاه های اتمی (۲۶ گیگاوات) و حرارتی (۸۵ گیگاوات) اختصاص دارد؛ همچنین با تلاش های صورت گرفته در صنعت برق آن کشور میانگین میزان خاموشی هر مشترک در سال در آن کشور به نزدیک ۸ دقیقه در سال رسیده و تلفات خطوط انتقال و توزیع برق هم در محدوده ۳.۵ درصد محدود شده است.

وی با اشاره به پروژه های گذشته اجرا شده در کره جنوبی در حوزه شبکه هوشمند برق، بر هماهنگی نقش آفرینی نیروگاه های تجدیدپذیر، کنتورهای هوشمند، جایگاه های شارژ خودروهای برقی و سامانه های ذخیره سازی انرژی در شبکه برق تاکید کرد.

وی با اشاره به تامین نزدیک ۹۰ درصد انرژی ایران از سوخت های فسیلی، دستیابی به هدف ۳۰ گیگاواتی تولید برق تجدیدپذیر در سال ۲۰۳۰ را مستلزم یک برنامه جامع در توسعه شبکه هوشمند برق، تامین گسترده منابع مالی، ظرفیت سازی نیروی انسانی و توسعه مدل‌های کسب و کار جدید دانست که در این مسیر لازم است از فناوری‌های نوینی مانند هوش مصنوعی و تحلیل کلان داده‌ها در بخش‌های خانگی، صنعتی و اتوماسیون شبکه برق بهره گرفته شود.

پروفسور هوانگ در انتها برای شکل گیری یک همکاری بلند مدت، تعریف یک پروژه پایلوت و تشکیل کارگروهی متشکل از دولت، دانشگاه، مراکز تحقیقاتی و شرکت های صنعتی طرفین طی یک جدول زمانی مشخص را پیشنهاد کرد.

حضور ۱۵۰ شرکت داخلی و ۱۹ شرکت خارجی

در این نمایشگاه حدود ۱۵۰ شرکت داخلی و ۱۹ شرکت خارجی از کشور‌های اتریش چین، امارات متحده عربی، آلمان، عمان و ترکیه در چهار سالن نمایشگاهی به ارائه دستاورد‌ها و محصولات تجاری خود پرداخته‌اند اما به جز حوزه نیروگاه خورشیدی تقریباً از بقیه حوزه‌ها هیچ نماینده‌ای در این نمایشگاه حضور ندارد.

انتظار میرفت در نمایشگاه انرژی‌های تجدید پذیر و بهره وری انرژی، نمایندگان و شرکت‌های مختلفی در حوزه‌های برقابی، خورشیدی، بادی، زیست توده، زمین گرمایی و همچنین در بخش‌های مختلف بهره‌وری انرژی حضور داشته باشند، اما نمایشگاه تمام خورشیدی شده و بحز یکی دو شرکت همه در بخش سولار وصنایع مرتبط فعالیت دارند.

اغلب محصولات و تجهیزات ارائه شده در نمایشگاه خارجی است و سه تولید کننده پنل خورشیدی حضور دارند. حضور شرکت‌های فعال در بخش نیروگاه‌های خورشیدی آفگرید و‌سولار پمپ خیلی کم بوده و اکثریت مربوط به حوزه نیروگاه‌های متصل به شبکه است.

چهاردهمین نمایشگاه بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر با شعار «انرژی‌های تجدیدپذیر، توسعه سرمایه‌گذاری، مصرف کارآمد انرژی» از ساعت ۸ تا ۱۶، در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران میزبان علاقه‌مندان به موضوعات مرتبط با انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق است.