توجه ویژه ایران خودرو به تولید داخل و شعائر ملی

زینب غضنفری

یکی از استراتژی‌های مهم گروه صنعتی ایران خودرو به عنوان یک بنگاه اقتصادی که در راستای شعائر ملی و تولید ملی تدوین و اجرا می‌شود، استفاده از قطعات با کیفیت تولید داخل و تعامل با سازندگان داخلی برای تامین به موقع آن است.

تدوین چنین استراتژی و راهبردی در بزرگترین خودروساز منطقه، فرصتی بزرگ به قطعه سازان داخلی داده تا ضمن رشد و خودکفایی در تولید قطعه، بتوانند روی توسعه محصولات خود تمرکز کنند و برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری کنند. از سوی دیگر، این اقدام سبب کاهش ارزبری در اقتصاد و مشکلات ارزی خودروسازان و رشد اشتغال در کشور خواهد شد.

البته قطعه سازان از این نکته نباید غافل شوند که تولید خودروی باکیفیت مستلزم نصب قطعات با کیفیت است و در فرآیند تولید قطعات ملزم به رعایت دو اصل مهم یعنی کیفیت و قیمت رقابتی هستند.

هر چند که خودروسازان به دلیل محدودیت‌های ارزی که با آن مواجه‌اند، ناچار به تامین قطعات از منابع داخلی هستند اما؛ این نکته نباید به پاشنه آشیل این صنعت تبدیل شود. در حال حاضر کمتر از ۲۵ درصد از قطعات مورد نیاز ساخت خودرو، وارداتی است و مابقی از تامین کنندگان داخلی خریداری می‌شود.

از آن جایی که تامین قطعات از منابع داخلی در اولویت‌های شرکت ایران خودرو قرار دارد، جهت حمایت از تولید داخل، این شرکت حتی با قیمتی بالاتر از منابع خارجی، اقدام به خرید از تولیدکنندگان داخلی می‌کند. هر چند این استراتژی استفاده از ظرفیت‌های داخلی به بهترین شکل ممکن به همراه حفظ کیفیت قطعات باعث بالا رفتن بهای تمام شده تولید می‌شود اما؛ مزایای حمایت از تولید داخل در کوران تحریم‌ها و رشد GDP کشور و کاهش وابستگی به واردات، این اثر منفی را جبران و خنثی می‌کند و از سویی دیگر به خودروساز نفع و فایده می‌رساند.

این سیاست علاوه بر حمایت از تولید داخل، باعث می‌شود تا حد زیادی ایران‌خودرو از وابستگی به واردات قطعات و مشکلات ناشی از تأمین ارز واردات در این حوزه رها شود و مشکلات ناشی از تحریم‌ها را به حداقل می‌رساند. البته در مجموع سیاست شرکت به سمت استفاده از منابعی است که بتوانند قطعات را با بالاترین کیفیت و پایین‌ترین قیمت ارائه کنند و در علم اقتصاد و تجارت، واردات قطعات به صورت محدود امری طبیعی تلقی می‌شود و حتی خودروسازان بزرگ دنیا نیز بخشی از نیاز خود به قطعات را از طریق واردات از سایر کشورها و شرکت‌های مختلف تامین می‌کنند.

در این میان، از دولت نیز انتظار می‌رود با حمایت از قطعه سازان داخلی در جهت کاهش بهای تمام شده تولید محصولات، قیمت‌های داخلی به نرخ‌های خارجی نزدیک شود و منطقی‌تر شود.

از آنجا که ابزار اجرای قوانین در اختیار دولت است و فعالیت کلیه دستگاه‌های اجرایی اعم از وزارت صمت، بانک مرکزی و… زیر نظر دولت انجام می‌شود، دولت می‌تواند از طریق طرح و لوایح پیشنهادی به مجلس در راستای حمایت از قطعه سازان و خودروسازان داخلی گام بردارد.

در مجموع، تدوین یک سیاست جامع با هدف حمایت هدفمند از تولید داخلی و ارتقای کیفیت محصولات، می‌تواند گام مثبتی در جهت توسعه صنعت قطعه‌سازی و خودروسازی کشور باشد.

البته قطعه سازان نیز نباید وظیفه و رسالت اصلی خود را فراموش کنند و کیفیت قطعات تولیدی را باید مدنظر قرار دهند و استانداردهای لازم برای تولید قطعات با کیفیت بالا و قیمت مناسب‌تر فراهم شود. همچنین سیاست‌های حمایتی نباید به گونه‌ای باشد که مانع رقابت سالم در بازار قطعه شود.

بر خلاف فرهنگ غلطی که در جامعه جا افتاده و توسط شرکت‌ها رواج پیدا کرده، لزوم تولید قطعات با کیفیت و قیمت رقابتی در داخل نباید پاسوز افزایش قیمت محصول با هدف دستیابی سریع به سود مناسب شود. بنابراین، قطعه سازان برای گسترش بازارهای داخلی و خارجی باید تولیدات خود را با قیمت و کیفیت رقابتی و مناسب و استاندارد به بازار عرضه کنند.

به طور کلی، برخلاف ادعاهای برخی قطعه سازان، سیاست گروه ایران خودرو بر پایه استفاده از منابع داخلی است و با اصرار بر حمایت از سازندگان داخلی، تامین قطعه با کیفیت و قیمت منطقی از تولیدکنندگان داخلی را سرلوحه امورات خود قرار داده است.