جاسوسی گسترده نرمافزاری از خبرنگاران، فعالان حقوق بشر و سیاستمداران جهان
ترجمه: محمود نواب مطلق
نتایج یک بررسی که یکشنبه ۱۸ جولای ( ۲۷ تیر) در رسانهها منتشر شد حکایت از جاسوسی نرمافزار پگاسوس از فعالان حقوق بشر، خبرنگاران و معترضان در سراسر جهان در مدتی طولانی دارد. این نرم افزارساخت اسرائیل است و دهها کشور هدف جاسوسی آن قرار گرفتهاند. خبرنگاران خارجی شبکه تلویزیونی فرانس ۲۴ نیز از جمله افراد تحت جاسوسی بودهاند.
شرکت اسرائیلی ان. اس. او. گروپ، سازنده این نرمافزار، در سال ۲۰۱۱ در شمال تلآویو تأسیس شد و نرم افزاری را تولید کرده است که اگر برگوشی تلفن همراه نصب شود جاسوسی از تمامی اطلاعات آن شامل عکسها، پیامها، تماسها و حتی شنود مکالمات نیز میسر میشود.
ان. اس. او. گروپ همچنین متهم است که برخی رژیم های خودکامه نیز از نرم افزار جاسوسی پگاسوس آن استفاده کردهاند؛ اما این شرکت با رد اتهام ادعا کرده است از این نرمافزار صرفا برای جمع آوری اطلاعات شبکههای جنایی و تروریستی استفاده کرده است.
مجموعههای تحقیقاتی سازمان عفو بینالملل امنیستی و فوربیدن استوریز در سال ۲۰۱۶ به فهرستی از پنجاه هزار شماره تلفن دست یافتند که مشتریان ان. اس. او. گروپ به منظور رصد انتخاب کرده بودند.
بر اساس نتایج منتشرشده، شماره تلفنهای حداقل ۱۸۰ خبرنگار، ۶۰۰ مرد و زن سیاستمدار، ۸۵ فعال حقوق بشر و ۶۵ مدیر شرکت تجاری در این فهرست قرار دارند.
یکی از اسامی مندرج در این فهرست نام خبرنگار مکزیکی، سسیلیا پینتو برتو است که چند روز پس از منتشر شدن نامش در این اسناد در شهراتادو گه ره رو مکزیک کشته شد. خبرنگاران خارجی رسانههای بسیار چون فرانس ۲۴، ال پائیس، وال استریت ژورنال، سی. ان. ان ، مدیا پارت و خبرگزاری فرانسه نیز در این فهرست قرار دارند.
مرکز تحقیقاتی فوربیدن استوریز فاش ساخت رژیم مراکش طی سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ به کمک این نرمافزار از مدیا پارت جاسوسی کرده است. اسامی افراد دیگری از رسانههایی چون لوموند، گاردین و واشنگتنپست نیز طی روزهای آینده منتشر خواهد شد.
۶۷ دستگاه تلفن همراه از خبرنگاران این رسانهها در آزمایشگاه سازمان عفو بین الملل مورد آزمایشهاییگوناگون فنی قرار گرفتند و در ۳۷ عدد از آنها وجود نرمافزار جاسوسی پگاسوس ساخت ان. اس. او. گروپ تأئید شد.
تلفن دو زن از نزدیکان جمال خاشقچی نیز این نرم افزار را داشتند. در سال ۲۰۱۸ یک مأمور مخفی عربستان سعودی در کنسولگری این رژیم در استانبول ترکیه جمال خاشوقچی را به قتل رساند.
برای ۳۰ تلفن همراه دیگر وجود ایننرم افزار ثابت نشد آن هم به این دلیل که صاحبانشان شماره خود را تغییر داده بودند.
واشنگتنپست تأکید کرده است میان قرارگرفتن هر شماره تلفن در فهرست و جاسوسی از آن همزمانی مشاهده می شود.
نتایج تحقیقات آزمایشگاه سیتیزن در دانشگاه تورنتو نیز وجود نرمافزار جاسوسی پگاسوس را در تلفن دهها تن از کارکنان شبکه الجزیره در قطر ثابت کردند.
چرا پگاسوس پیشرفتترین نرم افزار جاسوسی است
ژرژان شنک، معاون اروپا، آفریقا و خاورمیانه شرکت آمریکائی لوکآوت که شرکت امنیت رایانهای است بر این عقیده است که نرمافزار پگاسوس پیشرفتهترین نرم افزار جاسوسی در نوع خود است. او می گوید: «ما تاکنون نظیر این نرم افزار را نداشتهایم که خود کاربر نمیتواند از وجود آن مطلع شود. هیچ رمزگزاریای هم برای خنثی کردن آن نتواستیم، پیدا کنیم. در این حال، به طور همزمان سه اشکال امنیتی در گوشی به وجود میآید . به همین دلیل تمامی گوشی های اندروید، اپل و بلاک بری از این حیث باید آزمایش شوند.» اَپل طی فراخوانی ۲۵ اوت (۳ شهریور) را برای بهروزرسانی امنیتی برای تمام صاحبان این گوشی به منظور پیشگیری از آلودگی به این نرمافزار جاسوسی اعلام کرده است.
پگاسوس در هسته گوشی مستقر میشود و رمزگزاریهای حمایتی امنیتی نیز بر آن بیتأثیرند؛ از این رو می تواند همه اطلاعات را رصد کند. بنابراین سرویسهای اطلاعاتی به آسانی می توانند از آن استفاده کنند. از آنجا که قوانین مربوط به فروش سلاحهای سایبری بسیار مبهم است گروه ان. اس. او. بهآسانی میتواند پگاسوس را به هرکس که میخواهد، بفروشد. البته این شرکت ادعا می کند فروش این نرمافزار منحصر به خریداران مجاز است ولی تنها مرجع تصمیمگیر خود این شرکت است و کسی بر آن نظارت ندارد. خریدار میتواند یک دولت سرکوبگرباشد یا یک سیستم جاسوسی خطرناک. این خلاء قانونی از این حیث بسیار خطرناک است.
شرکت اَپل برای بهروزرسانی امنیتی فراخوان داده است ولی این نرمافزار بر روی گوشیهای اندروید و بلاکبری هم نصب است. از طرف دیگر در بهروزرسانی امنیتی اَپل صرفا این نتیجه به دست میآید که از این پس پگاسوس نمیتواند در گوشی مستقر شود؛ ولی بسیاری از گوشیها وجود دارند که از قبل پگاسوس در آنها مستقر شده است و خودشان خبر ندارند.
باید صبرکنیم و ببینیم آیا این اقدام شرکت اَپل برای جلوگیری از اینگونه حملات سایبری موفق خواهد بود.
منبع: فرانس ۲۴