جهش قیمتی در تولید معدنی آغاز شد
در تابستان امسال، درصد تغییر شاخص نرخ تولیدکننده بخش صنعت نسبت به بهار، که تورم فصلی هم نامیده می‌شود، معادل ۷.۱ درصد برآورد شد که نسبت به تورم فصلی بهار که ۹.۳ درصد بود و کاهش ۲.۲ واحد درصدی را نشان می‌دهد.
به‌عبارت‌ساده‌تر، میانگین نرخ دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات صنعتی به‌ازای تولید کالاهای خود در داخل کشور، در تابستان ۱۴۰۲ نسبت به بهار امسال، ۷.۱ درصد افزایش داشته است.
در تابستان امسال، درصد تغییر شاخص نرخ تولیدکننده بخش صنعت نسبت به بهار، که تورم فصلی هم نامیده می‌شود، معادل ۷.۱ درصد برآورد شد که نسبت به تورم فصلی بهار که ۹.۳ درصد بود و کاهش ۲.۲ واحد درصدی را نشان می‌دهد.
به‌عبارت‌ساده‌تر، میانگین نرخ دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات صنعتی به‌ازای تولید کالاهای خود در داخل کشور، در تابستان ۱۴۰۲ نسبت به بهار امسال، ۷.۱ درصد افزایش داشته است.
در تابستان، بیشترین تورم فصلی تولیدکننده صنعتی با نرخ ۲۰.۳ درصدی مربوط به گروه «ساخت کک و فرآورده‌های حاصل از پالایش نفت» و کمترین تورم فصلی با ۱.۹ درصد مربوط به گروه «ساخت سایر مصنوعات» است.
همچنین، در این فصل گروه «ساخت فلزات پایه» با تورم -۰.۶ درصد و گروه «ساخت محصولات رایانه‌ای، الکترونیک و نوری» با تورم -۰.۳ درصدی مواجه بوده است.
به‌گزارش صمت به‌نقل از آخرین گزارش مرکز آمار ایران، در مدت زمان مذکور، درصد تغییرات شاخص نرخ تولیدکننده بخش صنعت نسبت به فصل مشابه سال گذشته (تورم نقطه به نقطه) معادل ۳۷.۶ درصدی محاسبه شده که در مقایسه با تورم نقطه به نقطه بهار امسال که ۲۵.۶ درصد اعلام شده بود، ۱۲ درصد افزایش پیدا کرده است.
در این مدت، بیشترین تورم نقطه به نقطه با نرخ شگفت‌انگیر ۹۲.۶ درصدی به گروه «ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات طبقه‌بندی‌نشده در جای دیگر» و کمترین تورم نقطه به نقطه هم با ۱۶.۸ درصد به گروه «ساخت مواد و فرآورده‌های شیمیایی» است.
در فصل گرم امسال، درصد تغییرات شاخص نرخ تولیدکننده بخش صنعت در ۴ فصل منتهی به تابستان امسال، نسبت به دوره مشابه سال گذشته، ۲۹.۲ درصد برآورد شده و این نرخ در مقایسه با تورم سالانه بهار امسال افزایش ۲.۲ واحد درصدی داشته است.
در تابستان امسال، بیشترین تورم سالانه با ۶۸.۳ درصد مربوط به گروه «ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات طبقه‌بندی‌نشده در جای دیگر» و کمترین تورم نیز با نرخ ۱۲.۳ درصدی مربوط به گروه «ساخت مواد و فرآورده‌های شیمیایی» است.
۱۲ سال نوسان در هزینه تولید صنعتی
بررسی عملکرد صنعت کشور در زمینه تورم سالانه نشان می‌دهد که در دهه ۹۰، این بخش همچون بخش‌های دیگر، شرایطی دشوار را تجربه کرد و در حالی که در سال ۹۴ با کاهش ۲ درصدی تورم تولید صنعتی، مواجه شد، در سال‌های دیگر تورم بسیار زیاد بود و حتی این نرخ از تورم سالانه هم نرخ بیشتری را نشان می‌داد.
از جمله اینکه، در سال ۹۷ گزارش شده که تورم تولیدکننده صنعتی به بیش از ۵۸ درصد رسید. همچنین، در سال‌های ۹۹ و ۱۴۰۰ نیز نرخ تورم تولید صنعتگران به رقمی بیش از ۵۶ درصد رسید. در سال گذشته نیز باوجود اینکه تورم کل کشور به بیش از ۵۰ درصد رسیده بود، نرخ تورم تولید صنعتی را ۳۱.۷ درصد برآورد کرده‌اند.
با تغییر سال پایه در ابتدای امسال، مرکز آمار ایران از محاسبه تورم فصلی و نقطه‌ای در سال‌های پیش از ۱۴۰۱ خودداری کرد و گزارش‌های رسمی تنها بر نرخ تورم فصلی و نقطه به نقطه از ابتدای ۱۴۰۱ دست می‌زنند. بر این مبنا، در تابستان ۱۴۰۱ تولید صنعتی ۲.۳ درصد ارزان‌تر شد که کمترین تورم فصلی در ۶ فصل گذشته بوده است.
در مقابل، بیشترین نرخ تورم فصلی نیز زمستان ۱۴۰۱ با نرخ ۱۲.۸ درصدی به‌دست آمده است. در زمینه نرخ تورم نقطه به نقطه تولیدکننده صنعتی نیز، بالاترین نرخ در بهار ۱۴۰۱ به‌دست آمد که این شاخص بیش از ۴۶ درصد برآورد شده بود. در این مدت، کمترین تورم نقطه به نقطه را هم بیش از ۲۳ درصد اعلام کرده‌اند.
خدمات، پیشتاز تورم تولیدکننده
مرکز آمار ایران همچنین در بررسی تورم فصلی تولیدکنندگان بخش خدمات در تابستان امسال، تورم فصلی این بخش را ۱۲.۶ درصد برآورد کرده که در مقایسه با همین اطلاع در بهار امسال که ۱۵.۷ درصد اعلام شده، کاهش ۳.۱ واحد درصدی تجربه شده است.
در فصل موردبحث، بیشترین تورم فصلی تولیدکنندگان خدمات را گروه «آبرسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت‌های تصفیه» و کمترین تورم فصلی با ۳.۸ درصد مربوط به گروه «فعالیت‌های بیمه» است.
در تابستان سال ۱۴۰۲ درصد تغییرات شاخص نرخ تولیدکننده بخش خدمات نسبت به تابستان سال ۱۴۰۱ ۵۷ درصد بوده که از تورم میانگین کشور که ۴۵.۵ درصد است، حدود ۱۲ واحد درصد بیشتر است.
در حالی که مرکز آمار در گزارش مربوط به بهار سال ۱۴۰۲ نرخ تورم نقطه به نقطه تولیدکننده خدمات را ۶۱.۹ درصد برآورد کرده بود که بر این اساس می‌توان گفت تولید در این بخش ۴.۹ واحد درصد ارزان‌تر از یک فصل پیش از آن بوده است.
بررسی عملکرد تورمی بخش‌های مختلف زیرگروه خدمات نشان می‌دهد که بیشترین تورم نقطه به نقطه را گروه «فعالیت‌های خدماتی مربوط به تامین جا و غذا» و کمترین نرخ تورم نقطه‌ای را با ۱۵.۲ درصد گروه «اطلاعات و ارتباطات» از آن خود کرده است.
در مدت زمان ذکرشده، درصد تغییرات شاخص نرخ تولیدکننده بخش‌های خدمات، در ۴ فصل منتهی به تابستان ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه در سال گذشته به رقم کم‌سابقه ۵۷.۷۷ درصد و در مقایسه با اطلاع بهار امسال که ۵۸.۸۱ درصد برآورد شده است. ۰.۴ واحد درصد که بسیار ناچیز است، کاهش تجربه شد.
این امر به آن معناست که میانگین نرخ دریافتی توسط ارائه‌دهندگان خدمات به‌ازای تولید خدمات‌شان در داخل کشور، در ۴ فصل منتهی به تابستان امسال نسبت به ۴ فصل منتهی به تابستان ۱۴۰۱، ۵۷.۸۸ درصد گران‌تر شده است. در تابستان امسال، بیشترین نرخ تورم سالانه که ۳رقمی هم شده، با نرخ ۱۰۵.۱درصد به گروه «فعالیت‌های خدماتی، مربوط به تامین جا و غذا» و کمترین تورم سالانه هم با نرخ ۱۷.۵ درصد مربوط به گروه اطلاعات و ارتباطات است.
بررسی عملکرد تولیدکننده بخش خدمات از نظر تورم سالانه، از سال ۹۱ تا امروز نشان می‌دهد که در بهار و سپس تابستان امسال، بالاترین نرخ به‌دست آمده است؛ همان‌طوری که عنوان شد، تورم سالانه در بهار و تابستان ۱۴۰۲ به‌ترتیب ۵۸.۸۱ و ۵۸.۷۷ اعلام شده است که در دهه پرتورم و پرنوسان ۹۰ نیز، چنین نرخی حاصل نشده است.
در مقابل، کمترین نرخ تورم سالانه هم به‌ترتیب در سال‌های ۹۵، ۹۴ و ۹۶ حاصل شد. در سال ۹۴ تورم خدمات ۱۳.۴ درصد، در سال بعد ۸.۹ درصد و در انتهای سال ۹۶ نیز بیش از ۱۳.۵ درصد محاسبه شده است.
بررسی جزییات بیشتر از گزارش رسمی منتشرشده نشان می‌دهد که بیشترین تورم فصلی برای تولیدکنندگان بخش خدمات در تابستان پارسال با نرخ ۱۶.۲ درصدی حاصل و پس از آن، بیشترین شتاب فصلی تولید خدمت در بهار امسال با ۱۵.۷ درصد اعلام شده است.
در این میان، تنها یک‌بار تورم تولیدکننده بخش خدمات تک‌رقمی و در زمستان ۱۴۰۱ با نرخ ۸.۹ درصدی حاصل شده است. همچنین، بررسی نرخ تورم نقطه به نقطه حاکی از آن است که هیچ‌گاه تورم نقطه‌ای به کمتر از ۴۹.۴ درصد نرسیده، حال آنکه در بهار سال گذشته این شاخص به ۶۱.۹ درصد هم افزایش یافته است. پس از بهار امسال، در زمستان سال گذشته، تورم نقطه‌ای خدمات با نرخ ۵۹.۳ درصدی در زمستان سال گذشته حاصل شد.
افزایش ۳۵ درصدی «نرخ تولیدکننده» در بخش معدن
گزارش دیگر مرکز آمار به وضعیت تورم تولیدکننده بخش معدن در تابستان امسال پرداخت. برمبنای اطلاعات این گزارش، تورم فصلی این بخش در پایان تابستان به ۹ درصد رسیده، حال آنکه برمبنای گزارش بهار ۱۴۰۲ که تورم این بخش را ۱۳ درصد محاسبه کرده بودند، می‌توان گفت درصد تغییرات شاخص نرخ تولید بخش معدن نسبت به بهار ۴ واحد درصد کاهش یافته است.
بیشترین تورم فصلی در بخش معدن را گروه «کانی‌های فلزی» با نرخ ۹.۳ درصدی و کمترین تورم را گروه« زغال‌سنگ» با نرخ ۴.۸ درصدی داشته است. در مدت زمان پیش‌گفته، تورم نقطه به نقطه، اما به‌شدت افزایش پیدا کرد، به‌نحوی‌که در مقایسه با بهار امسال، با افزایش ۱۵.۸ واحد درصد، به ۵۶.۵ درصد رسیده است.
به‌عبارت‌دیگر، میانگین نرخ دریافتی توسط تولیدکنندگان محصولات معدنی به‌ازای تولید ماده معدنی در داخل ایران، تا نیمه امسال نسبت به بهار امسال ۵۶.۶ درصد افزایش داشته است. در تابستان امسال، بیشترین تورم نقطه به نقطه با ۵۸.۱ درصد به گروه «کانی‌های فلزی» و کمترین تورم نقطه به نقطه با ۳۷.۱ درصد مربوط به گروه «زغال‌سنگ» بوده است.
در تابستان امسال، درصد تغییرات شاخص نرخ تولیدکننده بخش معدن در ۴ فصل منتهی به این فصل نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۳۵.۷ درصد است که در مقایسه با تورم سالانه در فصل بهار امسال که ۲۵ درصد اعلام شده بود، افزایش ۱۰.۷ واحد درصد افزایش داشته است.
در تابستان امسال، بیشترین تورم سالانه را گروه «سایر معادن» با ۵۶.۷ درصد و کمترین تورم سالانه مربوط به گروه «زغال‌سنگ» با ۲۵.۷ درصد بوده است.
به‌طورکلی، ۳ گروه در زیرمجموعه معدن فعال هستند، گروه زغال‌سنگ، کانی‌های فلزی و سایر معادن. تورم فصلی برای زغال‌سنگ، کانی‌های فلزی و سایر معادن به‌ترتیب ۴.۸، ۹.۳ و ۸ درصد بوده است.
در تورم نقطه به نقطه، زغال‌سنگ، تورمی ۳۷.۱ درصدی و کانی‌های فلزی تورمی ۵۸.۱ درصدی داشته‌اند. همچنین، سایر معادن نیز این شاخص را در عدد ۵۱ درصد در پایان تابستان به‌ثبت رساندند.
در زمینه تورم سالانه نیز، زغال‌سنگ ۲۵.۷ درصد، کانی‌های فلزی ۳۳.۸ درصد و سایر معادن به ۵۶.۷ درصد رسیدند. بخش معدن در دهه ۹۰ شاهد نوسانات بسیاری بود که موجب شده بالاترین تورم سالانه به‌ثبت و در این دوره، برای تولیدکنندگان این بخش در سال ۱۴۰۰ به ۹۲.۹ درصد برسد. در سال ۹۹ تورم این بخش ۷۹.۸ درصد برآورد شده بود.
از طرف دیگر، تورم این بخش در سال ۹۴ و ۹۵ هم منفی بود. درباره تورم نقطه به نقطه بالاترین نرخ ثبت‌شده از ابتدای سال ۱۴۰۱ تاکنون در تابستان امسال با نرخ ۵۶.۵ درصدی حاصل شد و کمترین نرخ آن در پاییز سال گذشته با ۹.۷ درصد ثبت شد.
پاییز ۱۴۰۱ در میان ۶ فصلی که در این گزارش ارقام‌شان منتشر شده، تنها فصلی است که تورم نقطه‌ای آن تک‌رقمی شده است. در زمینه تورم فصلی هم بالاترین نرخ در زمستان پارسال با ۲۵.۸ درصد به ثبت رسید و در تابستان ۱۴۰۱ نیز تورم -۲ درصدی محاسبه شد.
منبع: صمت
