حذف خودرو به قیمت تحمیل خسارت به تولیدکننده و مصرف کننده/ استانداردی که استانداردهای زندگی را سخت‌تر می‌کند
زینب غضنفری
هر از گاهی شاهد خبر توقف تولید مدلی از خودروهای تولید داخل هستیم و در آخرین نمونه، گویا قرار است از سال آینده برخی از مدل‌های خودروهای تجاری و کار از چرخه تولید حذف شوند و استانداردهای عجیب و سخت‌گیرانه‌ای نسبت به تولید این مدل خودروها وضع شده که و می‌تواند به نظام تولید و عرضه این خودروها لطمه وارد کند.
استانداردهای ۸۵ گانه عرضه خودرو در کشور بر مبنای استانداردهای اروپایی با نگاهی سختگیرانه‌تری نوشته شده و این در حالی است که بخش عمده این استانداردها حتی برای خودروهای سواری و شرایط آب و هوای ایران نیز توجیه ندارد، چه برسد به خودروهای کار همچون مانند سایپا ۱۵۱ و وانت زامیاد.
این نکته را باید مدنظر داشت که توقف تولید خودرویی باید منوط به تولید خودروی جدید و جایگزین شود؛ در غیر این صورت، حذف بدون جایگزین، به جز این که به شرکت‌های خودروساز و سهامداران آن خسارت وارد می‌کند، بازار خودرو را دستخوش تلاطم می‌کند و دود این گونه اقدامات در نهایت به چشم مردم می‌رود.
در هر صورت، توقف خط تولید خودروهای تجاری و کار به نوعی دخالت غیرمسئولانه در بازار خودرو است و مانند سایر سیاست‌هایی که در این صنعت اجرا شد، به خودروسازان و حتی مصرف کنندگان ضرر و زیان وارد می‌کند.
در واقع، باید پیش از توقف خط تولید خودرویی، جایگزین آن را به بازار معرفی و عرضه شود تا با توقف تولید، بازار دچار التهاب نشود و خودروساز نیز سهم خود از بازار فروش را از دست ندهد. البته باید اذعان داشت که خودروی جایگزین باید با خودرویی که تولید آن متوقف شده از نظر قیمت متناسب باشد و حذف خودروی اقتصادی و جایگزینی آن با خودرویی به مراتب گران، شرایط برای هم برای تولیدکننده و هم مصرف کننده دشوار می‌کند.
فشارها جهت حذف تولید برخی خودروهای تجاری و کار در حالی به تولیدکنندگان وارد می‌شود که به‌رغم تحریم‌ها و وابستگی خارجی و محدودیت‌های داخلی، وضعیت تولید خودروهای تجاری در دوره‌های اخیر روند رو به بهبود داشته و مورد استقبال مردم قرار گرفته است.
آمارهای تولید منتشرشده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان از آن دارد که تجاری‌سازان داخلی با وجود وابستگی شدید به شرکت‌های خارجی و عدم همکاری بزرگان این صنعت با تولیدکنندگان داخلی، توانسته‌اند مسیر خود را تغییر دهند و به سمت افزایش تولید و کیفیت گام بردارند.
از سوی دیگر، خودروهای تجاری و کار همچون «نیسان» و «کارا» که اکنون در حال تولید است، دارای مزیت‌های قابل ملاحظه‌ای برای خانوارها است؛ به عنوان مثال، این گونه خودروها به دلیل قیمت مناسب، هزینه و فشار کمتری را به خانواده‌هایی که از طریق این خودروها کسب درآمد می‌کنند، وارد می‌آورد.
از طرفی، توقف تولید خودروهای تجاری و کار کنونی که برای خانواده‌ها اقتصادی و کم هزینه هستند، در بحث ایجاد اشتغال نیز می‌تواند مانع بسازد؛ چرا که وانت‌های جدید با استانداردهای جدید، به لحاظ قیمتی بسیار بالاتر از خودرو کنونی هستند؛ در حالی که در شرایط سخت اقتصادی حاکم بر کشور، برای خانوارها و مردم خرید خودروهای کنونی حتی با استانداردهای پایین‌تر، آسان‌تر و به صرفه‌تر است.
بنابراین، تا زمانی که خودروی جایگزین مناسب و هم تراز خودروهای کنونی تولید و به بازار عرضه نشده، توقف تولید خودروهای قدیمی‌به صرفه و صلاح عموم مردم اعم از تولیدکننده و مصرف کننده نیست و این اقدام قطعا تبعات سنگینی را به دنبال خواهد داشت.
نباید فراموش کرد که خودروهای کلاس وانت و کامیونت بر خلاف بسیاری از خودروهای سواری مستقیما با مشاغل متعددی در ارتباط است و هر گونه تصمیمی‌که روند تولید این محصولات را با مشکل مواجه سازد، مستقیما بر این مشاغل و همچنین اقتصاد خانوارها و صنعت اثر می‌گذارد.
به نظر می‌رسد در شرایط کنونی مسئولان امر باید در تصمیم‌گیری‌های خود به گونه‌ای عمل کنند که فشاری به مردم وارد نشود و روند تولید و عرضه خودروها با مشکل مواجه نشود.
