هوشمندسازی، مسیر جدید فولاد سبز ایران

مهران ابراهیمیان

در پنل تخصصی «نقش انقلاب صنعتی چهارم و پنجم و هوش مصنوعی در تولید فولاد سبز»، مدیرعامل فولاد کاوه جنوب کیش با تشریح سیر پرتحول تاریخ صنعت، از پیوند انسان و هوش مصنوعی در مسیر تولید پایدار فولاد سخن گفت و آینده ای هوشمند را پیش‌بینی کرد.

به گزارش عصر اقتصاد، در این پنل که در بخش اصلی مراسم افتتاحیه سمپوزیوم ۴۰۴ برگزار شد، جواد حاتمی گفت: از انقلاب صنعتی اول که با تحول مکانیکی و پیدایش ماشین‌ها آغاز شد تا انقلاب دوم که دوره صنعت الکتریکی و تولید انبوه بود بشر به تدریج مسیر گذار را طی کرد. در انقلاب سوم دیجیتالی شدن و ورود رایانه‌ها موجب تغییر مدل‌های کسب‌وکار شد و امروز در نسل چهارم و پنجم شاهد تمرکز بر انسان‌محوری و پایداری هستیم. وی ادامه داد: محور انقلاب جدید هوش مصنوعی تعاملی است جایی که ارتباط میان انسان و ماشین از خودکارسازی صرف به سمت تعامل هوشمند حرکت کرده است.

 مدیرعامل فولاد کاوه جنوب کیش با بررسی تحولات تاریخی صنعت و جایگاه هوش مصنوعی در اقتصاد نوین، چشم‌انداز تازه‌ای از تولید پایدار فولاد را ارائه داد و گفت: ما از دوره‌ای عبور کرده‌ایم که فناوری فقط ابزار بود و به دوره‌ای رسیده‌ایم که فناوری شریک انسان در تصمیم‌گیری صنعتی است. نسل پنجم انقلاب صنعتی در حقیقت تلاقی انسان و ماشین در بستر هوشمندی پایدار است. در این مسیر، پیوند میان داده، تصمیم‌گیری و اخلاق زیست‌محیطی تعیین‌کننده آینده صنایع خواهد بود.

حاتمی: انقلاب صنعتی پنجم نقطه هم‌نشینی انسان و ماشین، با هدف پایداری و توسعه اخلاقی در محیط تولید است

حاتمی با اشاره به مطالعات جهانی در زمینه بهره‌گیری از هوش مصنوعی اظهار کرد: دانشگاه استنفورد در تحقیقی نشان داده که نرخ پذیرش سازمانی هوش مصنوعی در شرکت‌های معتبر جهان از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۳ رشدی چشمگیر داشته و در سال ۲۰۲۳ به حدود ۵۵ درصد رسیده است. این رقم در سال ۲۰۱۹ حدود ۳۳ درصد بود و در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۷۱ درصد افزایش یافته که نشان‌دهنده رشد شتابان حضور هوش مصنوعی در صنایع مختلف است.

حاتمی ادامه داد: استفاده از هوش مصنوعی در مجموعه‌های صنعتی باعث کاهش هزینه‌ها تا حدود دو درصد و افزایش درآمد عملیاتی تا نزدیک به ۵۹ درصد در سطح جهانی شده است. این نشان می‌دهد هوشمندسازی نه تنها در تولید، بلکه در ساختار مالی و مدیریتی صنایع اثرگذاری واقعی دارد.

او گفت: ابزارهای هوشمند امروز به ما اجازه می‌دهند هزینه تمام‌شده محصولات را در لحظه محاسبه کنیم و تصمیمات تولید را بر پایه داده بگیریم. این تغییر یعنی خروج از تصمیم‌گیری سنتی و ورود به مدیریت مبتنی بر داده که پایه انقلاب صنعتی پنجم است.

حاتمی به فعالیت‌های فولاد کاوه جنوب کیش در مسیر تولید سبز اشاره کرد و گفت: ما نخستین کنفرانس ملی فولاد سبز را با همکاری دانشگاه‌ها برگزار کردیم و تفاهم‌نامه‌های متعددی برای توسعه زیرساخت‌های هوش مصنوعی و پایداری زیست‌محیطی امضا شد تا مسیر همگرایی میان بخش‌های علمی و صنعتی کشور هموار شود.

وی بیان کرد: لازمه این حرکت آن است که سیاست‌گذاری‌ها و ساختارهای اجرایی کشور هماهنگ شوند. امروز نگاه‌های متعدد و جزیره‌ای در تصمیم‌گیری وجود دارد که باید به سمت یک فضای همگرا پیش برود. اگر بتوانیم این همگرایی را ایجاد کنیم مسیر هوشمندسازی و تولید پاک در فولاد ایران فراگیر خواهد شد.

مدیرعامل فولاد کاوه جنوب کیش افزود: امروز جهان در مسیر کاهش کربن و توسعه پایدار حرکت می‌کند و صنایع فولادی ناگزیر از پیروی این جریان هستند. تولید فولاد سبز دیگر انتخاب نیست بلکه ضرورت بقا در بازار جهانی است. باید به مرحله‌ای برسیم که توسعه و حفظ محیط‌زیست در مسیر واحدی قرار گیرند.

رویکرد هوش مصنوعی در کاهش هزینه‌ها و افزایش سودآوری صنایع فولادی به نقطه قابل‌سنجش جهانی رسیده است

وی خاطرنشان کرد: انقلاب صنعتی پنجم بر اخلاق صنعتی بنا شده است یعنی فناوری در خدمت انسان و محیط‌زیست قرار می‌گیرد نه برعکس. هوش مصنوعی امروز توانایی تحلیل و اصلاح اثرات زیست‌محیطی تولید را دارد و این همان تحولی است که فولاد سبز نیازمند آن است؛ تولیدی که در آن پایداری زیست‌محیطی و بهره‌وری فناورانه هم‌زمان پیش می‌روند.

حاتمی تاکید کرد: برای آینده صنعت فولاد باید فضایی بسازیم که داده، تصمیم و عمل در یک زنجیره منسجم قرار گیرند. بومی‌سازی فناوری‌های هوش مصنوعی، سرمایه‌گذاری در آموزش نیروهای انسانی و توسعه زیرساخت‌های دیجیتال از الزامات این مسیر است.

فولاد کاوه جنوب کیش مسیر همگرایی میان دانشگاه، صنعت و دولت را برای شکل‌دهی زیربنای انقلاب صنعتی هوشمند آغاز کرده است

وی در پایان گفت: هدف فولاد کاوه جنوب کیش نه فقط تولید فولاد، بلکه تولید دانش صنعتی است. شرکت ما تلاش دارد الگویی برای صنعت هوشمند و سبز منطقه باشد تا ایران از مصرف‌کننده فناوری به تولیدکننده مدل‌های صنعتی هوشمند تبدیل شود. با همگرایی دانشگاه، صنعت و دولت، می‌توانیم مسیر تولید پایدار و انسان‌محور را در کشور تثبیت کنیم.

حاتمی جمع‌بندی کرد: انقلاب صنعتی پنجم یعنی بازگشت انسان به مرکز تصمیم‌سازی در صنعت در کنار هوشی که از ماشین می‌آید. این همزیستی، آینده‌ای را رقم خواهد زد که فولاد ایران نه تنها در تولید، بلکه در فناوری و پایداری نیز در سطح جهان بدرخشد.