خطر نسل جدید ۵ جی تلفن همراه در ایجاد اختلال برای ترافیک هوایی
ترجمه: محمود نواب مطلق
در ایالات متحده آمریکا استفاده از تلفن همراه ۵جی به دلیل امکان ایجاد اختلال در فرکانس ها به تعویق افتاد. استفاده از این فرکانس جدید در تلفن همراه قرار بود از ۵ دسامبر ۲۰۲۱(۱۴آذر۱۴۰۰) آغاز شود اما به دلیل احتمال ایجاد اختلال در فرکانس های هواپیما استفاده از آن دوبار ظرف یکماه گذشته به تعویق افتاد و به ۱۹ ژانویه(۲۹دی) موکول شد.
چندین ماه است در پی اعلام استفاده از فرکانس جدید دستاندرکاران در پی گرفتن تضمینهای لازم ازدولت و اپراتورهای مخابرات برای عملیاتی کردن آن هستند.
دو شرکت «آتی اند تی و وِرزیون» که فرکانس های جدید را از دولت آمریکا به قیمت ۸۰ میلیارد دلار( ۷۰ میلیاردیورو) خریدهاند مدعی هستند به سهم خود تعهداتشان را انجام داده اند.
دولت بایدن که در ۴ ژانویه (۱۴دی) ناچار به تعویق مجدد دوهفته ای اجازه استفاده از فرکانس جدید ۵جی شد؛ ابراز امیدواری کرده است به زودی اجازه استفاده بیخطر از آن را صادر کند. اداره فدرال هوانوردی آمریکا که تنظیم کننده مقرارت رادیویی-هوانوردی دراین کشور است، چندین سال است درباره احتمال ایجاد اختلال در فرکانس های سیستم های ناوبری هواپیما به وسیله فرکانس های ۵جی هشدار می دهد.
مشکل در فناری جدید ۵جی نیست بلکه به دلیل نزدیکی این فرکانس با فرکانسهای مورد استفاده در سیستم های ناوبری هواپیما احتمال تداخل آنها وجود دارد. فرکانس های مورد استفاده در ارتفاع سنجی رادیویی هواپیما برای اندازه گیری فاصله آن با زمین و یا سطح آبها در شرایط با دید کم، ۲/۴ تا ۴/۴ گیگا هرتز است.
بنابراین شرکتهای «آتی اند تی و وِرزیون» در آمریکا ناچارند از فرکانس های۷/۳ تا ۹۸/۳ گیگا هرتز استفاده کنند که نزدیکترین حالت به وضع مطلوب سیستمهای آنها باشد. استفاده از فرکانسهای نزدیک به هم در این موارد امری معمول است.
«گیوم فِره» مدرس انستیتو ملی پلی تکنیک بوردو در این خصوص می گوید: «هر سیستم مخابراتی فرکانس های مختص خود را استفاده میکند. دلیل آنهم نداشتن مخاطرات برای فرکانسهای همسایه است. در این موضوع باید به خوبی حساسیت به خرج داد تا تداخلی رخ ندهد. اما ۵جی مشکلات جدیدی به وجود نخواهد آورد.»
در هر کشور سازمان تنظیم کننده امواج و فرکانسها، فرکانسهای مورد نیاز هر بخش را به صورت متناسب و به نحوی که در یکدیگر تداخل نداشته باشند در اختیارشان قرار میدهد. اما فرکانس های مورد استفاده در ارتفاعسنجهای رادیویی هواپیماها قدیمی شدهاند و توانایی متوقف کردن عملکرد فرکانسهای نزدیک به خودشان را ندارند.
«بیل برِگان» مدیر کل آژانس ملی فرکانس به عنوان مقام مرجع در فرانسه در این خصوص میگوید:« در صورت وجود فرکانسهای نزدیک به خود ارتفاعسنجهای رادیویی هواپیما، فرکانسهایی را که نباید دریافت کنند، دریافت میکنند. آنچه ما در پی آن هستیم آنست که از فرکانس ۵جی در هواپیما به وسیله مسافران استفاده نشود چراکه این امر در ارتفاعسنجی سیستمهای هواپیما اختلال ایجاد میکند.»
گاهی اوقات به دلیل استفاده از ۵جی و ایجاد اختلال در ارتفاعسنجیها، هواپیماها ناچار میشوند مسیرهای خود را برای رسیدن به شرایط مطلوبترتغییر دهند و این امر منجر به بروز اختلالاتی در ترافیک هوایی خواهد شد. با فشار دولت آمریکا اپراتورهای مخابراتی نیز پذیرفتهاند فرکانسهای مورد استفاده در تلفنهای همراه مسافران را به نحوی تنظیم کنند که در سیستمهای ناوبری اختلال ایجاد نکنند و بدین ترتیب اداره فدرال هوانوردی آمریکا تا ۵ جولای ۲۰۲۲(۱۴ تیر ۱۴۰۱) فرصت خواهد داشت جزئیات این امر را بیشتر بررسی کند.
در سایر نقاط جهان نیز مشکل تداخل فرکانسهای ۵جی با فرکانسهای ارتفاعسنجهای هواپیماها مطرح شده است. در فرانسه موضوع به پررنگی آمریکا نیست زیرا فرکانسهای مورد استفاده ارتفاعسنجی در فرانسه از۴/۳ تا ۸/۳ مگاهرتز است و با ۵جی فاصله دارد.
ادراه کل هواپیمایی کشوری فرانسه در این خصوص به لوموند میگوید: «به رغم فاصله مناسب میان فرکانسهای گوشیهای ۵جی و فرکانس ارتفاع سنج های هواپیماها ما مناطق امنی در نزدیکی ۱۷فرودگاه فرانسه ایجاد کردهایم که در آنها توان انتشار امواج آنتهای تلفن های ۵جی محدود می شوند.»
از سوی دیگر«بیل برِگان» مدیر کل آژانس ملی فرکانس میگوید:« آزمایشات گوناگونی بر روی ارتفاع سنج ها انجام میشود تا توانمندیهای آنها بهتر شناخته شود و هرگونه تردید در مورد آنها برطرف شود و در اینصورت امکان لغو اقدامات پیشگیرانه در بلند مدت فراهم می شود.»
منبع: فیگارو
