فاطمه محمدی پور
«رابرت شاپیرو» معتقد است که رویکرد فشار حداکثری ترامپ علیه ایران، مانع اجرای توافق جامع راهبردی ایران و روسیه خواهد شد.
به گزارش عصر اقتصاد؛ «مسعود پزشکیان» و «ولادیمیر پوتین» رؤسای جمهور ایران و روسیه عصر ۲۸ دیماه در آیینی در کاخ کرملین، معاهده مشترک جامع راهبردی دو کشور را امضا کردند. این معاهده با یک مقدمه و ۴۷ بند در سفر رسمی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به مسکو توسط پزشکیان و پوتین به امضا رسید؛ سندی که به گفته رؤسای جمهور دو کشور، گشایشی در همکاری‌ها به ویژه مناسبات اقتصادی تهران و مسکو خواهد بود.
«مسعود پزشکیان» در نشست خبری مشترک با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه پس از امضای اسناد همکاری راهبردی دو کشور، اظهار کرد: «امیدوارم شاهد فصل جدیدی از همکاری راهبردی بین دو کشور باشیم. روسیه از جایگاهی ممتاز در سیاست همسایگی ایران دارد.
در مذاکرات چگونگی گسترش همکاری‌های اقتصادی و تجاری دو کشور مورد رایزنی قرار گرفت، موانع و راه حل‌ها بررسی شد و گفت‌و‌گو‌های مثبتی درباره مسائل منطقه‌ای و بین المللی داشتیم. سند همکاری جامعه فصل جدیدی در رابطه دو کشور خواهد گشود. این سند مسیر توسعه همکاری دو کشور را هموار کند.»
«ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه نیز در این نشست خبری گفت: این همکاری موجب پیشرفت دو کشور خواهد شد. افق‌های زیادی پیش روی دو کشور در زمینه‌های مختلف وجود دارد. همکاری دو کشور در زمینه کشاورزی، تجارت، اقتصاد، نفت، انرژی، حمل و نقل، فرهنگی، گردشگری، علمی و دانشجویی، گسترش خواهد یافت.
خبرنگار عصر اقتصاد در گفتگو با «رابرت شاپیرو» استاد دانشگاه کلمبیا آمریکا به این موضوع پرداخته که در ادامه می‌آید.
وی نویسنده کتاب‌های «پنجاه سال روند در اولویت‌های سیاست آمریکایی‌ها»، «سیاستمدار‌ها نگران نیستند: دستکاری سیاسی و از دست دادن پاسخ‌دهی دموکراتیک»، «راهنمای افکار عمومی آمریکا و رسانه‌های آکسفورد» و «فروش ترس: ضد تروریسم، رسانه‌ها و افکار عمومی» است.
اگر ترامپ با ایران به توافق هسته ای جدیدی دست نیابد، رویکرد فشار حداکثری ترامپ علیه ایران، مانع اجرای توافق جامع راهبردی ایران و روسیه خواهد شد
اخیرا توافق راهبردی ایران و روسیه به امضاء روسای جمهور دو کشور رسید و این قرارداد در آینده ای نزدیک اجرا خواهد شد. ارزیابی شما از قرارداد ایران و روسیه در شرایط بین المللی حاضر چیست؟
قرارداد جامع همکاری ایران و روسیه در زمان ورود ترامپ به کاخ سفید به امضاء رسید. همزمانی این دو رویداد تصادفی نیست. ایران و روسیه تحت تحریم شدید غرب قرار دارند – روسیه به علت جنگ با اوکراین و ایران به علت مسئله هسته ای. هر دو کشور در این شرایط بین المللی خواهان افزایش مناسبات اقتصادی و حجم تجارت خود هستند تا بتوانند از فشار تحریم ها علیه خود بکاهند.
بنابر اظهارات مقامات بلندپایه روس و ایران، معاهده جامع راهبردی ایران و روس موانع تجارت بین دو کشور در سطح منطقه ای و بین المللی را رفع و همکاری در حوزه انرژی را تسهیل می کند. با توجه به رویکرد افزایش فشار حداکثری دولت ترامپ علیه ایران و شرایط بین المللی تا چه اندازه موفقیت و عملیاتی کردن این معاهده را محتمل می دانید؟
ایران و روسیه در طی سالیان اخیر نیز علی رغم تحریم های شدید بین المللی با یکدیگر در زمینه اقتصادی و تجاری همکاری کرده اند – هر چند اندک.
اگر ترامپ بتواند با ایران به توافق هسته ای جدیدی دست یابد، قطعا رویکرد فشار حداکثری علیه ایران اعمال نخواهد شد و فرصت برای افزایش همکاری بین مسکو و تهران نیز فراهم خواهد شد. در غیر این صورت رویکرد فشار حداکثری ترامپ مانعی بر سر راه هر دو کشور جهت اجرای این توافق جامع و راهبردی خواهد بود.
در جریان سفر «مسعود پزشکیان» رئیس‌جمهور ایران به مسکو، طرف روسی به طور غیرمنتظره‌ای اعلام کرد که شرکای قرارداد راهبردی برای انتقال حجم زیادی از گاز روسیه به ایران از طریق جمهوری آذربایجان به توافق رسیده‌اند. حجم این صادرات سالانه ۵۵ میلیارد مترمکعب خواهد بود. تاثیر این توافق بر اقتصاد ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان چیست؟
با توجه به تحریم های غرب علیه روسیه، اکنون این کشور در صادرات گاز خود به اروپا با محدودیت مواجه است. صادرات گاز روسیه به ایران می تواند فرصتی خوب برای مسکو باشد. ایران نیز با خرید گاز روسیه خواهان جبران کسری گاز در داخل بوده و بخشی را نیز می خواهد به کشورهای دیگر منتقل کند.
صادرات گاز روسیه به ایران می تواند فرصتی خوب برای مسکو باشد. ایران نیز با خرید گاز روسیه خواهان جبران کسری گاز در داخل بوده و بخشی را نیز می خواهد به کشورهای دیگر منتقل کند
با توجه به روابط غرب با جمهوری آذربایجان به نظر می رسد این طرح باعث ایجاد تنش در روابط غرب با باکو شود. در عین حال جمهوری آذربایجان می تواند با گرفتن حق ترانزیت از این فرصت استفاده کند.
مسعود پزشکیان پس از امضاء توافق جامع راهبردی ایران و روس گفت: تعمیق مناسبات منطقه‌ای از طریق همکاری در پیمان شانگهای و بریکس تاثیر بارزی بر همگرایی منطقه‌ای و کسب منافع مشترک دارد. اظهارات رئیس جمهور ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟
ایران و روسیه هر دو عضو سازمان های منطقه ای و همکاری شانگهای و بریکس هستند. تقویت روابط بین دو کشور و افزایش مناسبات هر دو با پکن می تواند تاثیر مثبتی بر عملکرد این نهادها داشته باشد. ایران بازار بزرگی برای کالاهای کشورهای عضو بریکس و شانگهای بوده و نفت ایران نیز کالای بسیار ارزشمندی برای برخی از کشورهای عضو این نهادها محسوب می شود.
با توجه به سیاست اعمال تعرفه ای ترامپ و رویکردهای متناقض وی با سازمان های همکاری چند جانبه به نظر می رسد عملکرد این نهادها نیز با مشکل مواجه شود. لازم به ذکر است که در صورت توافق ایران و امریکا می توان به افزایش مناسبات ایران با کشورهای عضو بریکس و شانگهای امیدوار بود.
