«سخنرانی در شانزدهمین اجلاس سران اکو»، «دیدارهای جداگانه با رئیسجمهور ازبکستان، تاجیکستان و ترکیه»، و «توصیه به سران کشورهای اسلامی درباره مسئله فلسطین» از مهمترین برنامههای سفر یکروزه رئیسجمهوری اسلامی ایران به «تاشکند» بود.
حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی صبح پنج شنبه ۱۸ آبان ۱۴۰۲ در ادامه سفرش به دو کشور منطقه آسیای میانه، با بدرقه رسمی آقایان محمدطاهر ذاکرزاده، رئیس مجلس نمایندگان و دلیر جمعه، وزیر انرژی تاجیکستان، دوشنبه را به مقصد تاشکند – پایتخت ازبکستان – ترک کرد.
این سفر به منظور شرکت در شانزدهمین اجلاس سازمان همکاریهای اقتصادی اکو انجام شد که پنچ شنبه ۱۸ آبان ماه به ریاست «شوکت میرضیایف» رئیسجمهور ازبکستان در شهر «تاشکند» برگزار شد.
ارتقای تجارت درون منطقهای از اولویتهای سازمان اکو است و جمهوری اسلامی ایران نیز با جدیت در پی روانسازی تجارت در منطقه و ارتقای سهم تجارت درون منطقهای از ۷ درصد فعلی به ۲۰ درصد است و از آنجا که ایران یکی از صادرکنندگان اصلی در اکو است لذا هرگونه روانسازی تجارت در اکو، دسترسی صادرکنندگان ایرانی به بازارهای منطقه را آسانتر و ارزانتر خواهد کرد، البته در مقابل نیز ایران باید آمادگی داشته باشد بازارهای خود را بر روی کالاهای کشورهای عضو باز کند که تحقق آن نیز منوط به ایجاد برخی از اصلاحات و تغییرات در ساختار اقتصادی کشور است.
رئیسی در اولین برنامه سفرش به ازبکستان با آقای شوکت میرضیایف رئیس جمهور این کشور دیدار کرد.
رئیس جمهور کشورمان توسعه تعاملات سیاسی و اقتصادی با کشورهای اسلامی، همسایه و همسو را از اولویتهای اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی عنوان کرد و با اشاره به اهمیت جایگاه سازمانهای منطقهای در زمینهسازی برای تسهیل روابط با کشورهای همسو، بهرهگیری از ظرفیت این سازمانها را در تقویت مناسبات و تعاملات ایران و ازبکستان مورد تاکید قرار داد.
رئیسجمهور ازبکستان نیز در این دیدار ضمن ابراز خرسندی از میزبانی از دکتر رئیسی و هیئت عالیرتبه جمهوری اسلامی ایران، بر ضرورت تقویت مناسبات و همکاریها میان ایران و ازبکستان تاکید و از افتتاح خانه نوآوری ایران در تاشکند تشکر کرد و آن را موجب آشنایی بیشتر فعالان اقتصادی این کشور با دستاوردها، ظرفیتها و تجربیات جمهوری اسلامی ایران دانست.
سید ابراهیم رئیسی سپس در شانزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی «اکو» حاضر شد و در بخشی از سخنرانیاش با اعلام حمایت بیقید و شرط جمهوری اسلامی ایران از سازمان اکو و فعالیتهای آن تاکید کرد که مصمم هستیم منابع و انرژی بیشتری را برای رونق همکاریها در اکو بسیج نماییم.
رئیس جمهور در ادامه اظهاراتش به تحولات اخیر در غزه اشاره کرده و افزود: تظاهرات میلیونی ملتهای مختلف در سراسر جهان نشان میدهد که فلسطین در قلب ملتها قرار دارد. امروز حمایت از فلسطین و مردم مظلوم غزه، ملاک شرافت کشورهاست و دولتهای حامی رژیم اسرائیل، بیشرفترین و پستترین موجودات روی زمیناند. اکنون تداوم کشتار و جنایت، همهی انسانهای آزاده را بیتاب کرده است و ابعاد و پیامدهای آن به منطقه غرب آسیا، محدود نخواهد ماند.
رئیس جمهور همچنین در دیداری که با رئیس جمهوری آذربایجان داشت، روابط ایران و جمهوری آذربایجان را فراتر از روابط سیاسی و همسایگی و مبتنی بر پیوند عمیق و ناگسستنی دو ملت توصیف و تصریح کرد: اراده مسئولین دو کشور بر گسترش و توسعه روابط فیمابین در حوزههای مختلف استوار است.
الهام علیاف نیز در این دیدار تبادل هیاتهای دیپلماتیک میان ایران و آذربایجان را حاکی از رشد تصاعدی روابط و موجب تقویت تعاملات و مناسبات تهران – باکو عنوان کرد و گفت: تلاش برخی کشورهای بیگانه برای ایجاد اخلال در روابط دو کشور نتیجهای در بر نداشته و پس از این هم نخواهد داشت.
در این دیدار روسای جمهور ایران و آذربایجان بر تقویت همکاریهای ترانزیتی و انرژی و افزایش تعاملات در این بخشها تاکید کردند و همچنین تامین امنیت منطقه را تنها از طریق همکاریهای درون منطقهای میسر دانسته و هرگونه دخالت غرب را به ضرر کشورهای منطقه توصیف کردند.
در حاشیه شانزدهمین اجلاس سازمان همکاری اقتصادی «اکو» رجب طیب اردوغان و سید ابراهیم رئیسی دیدار کرده و مذاکرات تفصیلی در خصوص موضوع فلسطین داشتند و ضمن تاکید بر لزوم اتخاذ تصمیمات عملی و اثربخش در اجلاس سران کشورهای اسلامی در ریاض گفتند بمباران غزه باید فورا متوقف و محاصره غزه رفع شود.
رئیسی همچنین مسئله فلسطین و جنایات هولناک رژیم غاصب صهیونیستی در غزه را مهمترین دغدغه امروز دو کشور و بلکه جهان اسلام و بشریت دانست و ضمن تقدیر از مواضع حمایتگرانه رئیس جمهور ترکیه از مردم غزه تصریح کرد: معتقدیم در شرایط فعلی باید فراتر از اعلام مواضع، گامهای عملی برای آتشبس فوری، رفع محاصره غزه و امدادرسانی به مردم مظلوم این منطقه صورت گیرد.
به نوشته احسان صالحی دبیر شورای اطلاعرسانی دولت در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس در دیدار رئیسی با اردوغان، رئیس جمهور کشورمان بر قطع روابط سیاسی و اقتصادی کشورهای اسلامی با رژیم صهیونیستی تاکید کرده است.
به گزارش ایسنا، رئیس جمهور پس از شرکت و سخنرانی در اجلاس سران سازمان همکاری اقتصادی اکو و دیدارهای جداگانه با رؤسای جمهور تاجیکستان، ازبکستان و ترکیه با بدرقه نخست وزیر و وزیر کشاورزی ازبکستان به تهران بازگشت.