رئیس هیات مدیره بورس: سهام خزانه ابزاری برای حمایت از سهام است

به گفته رئیس هیات مدیره بورس، سهام خزانه یکی از ابزارهای مدیران برای حمایت از قیمت سهام شرکت است.

سهام خزانه: سهام عادی یا ممتاز یک شرکت سهامی است که به وسیله همان شرکت دوباره خریداری شده است.

به گزارش بازار سرمایه ایران، امیر تقی‌خان تجریشی در این باره گفت: سازمان بورس و اوراق بهادار نیز آیین‌‎نامه خرید، نگهداری و عرضه سهام خزانه را در تاریخ ۱۵ تیر ۱۳۹۴و دستورالعمل اجرایی خرید، نگهداری و عرضه سهام خزانه را در تاریخ ۶ خرداد ۱۳۹۶ مورد تصویب قرار داد با این حال علی‌رغم گذشت بیش از ۵سال از زمان تصویب آن، متاسفانه در مدت اخیر شرکت‌های زیادی خواستار استفاده از این ابزار نبوده‌اند. در حالی‌که سهام خزانه در بسیاری از کشورهای دنیا بخش عمده‌ای از معاملات شرکت را به خود اختصاص داده است.

او افزود: در بازارهای مالی پیشرفته دنیا، شرکت‌ها به‌طور روزافزونی به بازخرید سهام به‌ عنوان روش مکمل یا حتی جایگزین تقسیم سود روی آورده‌اند. پرداخت سود و بازخرید سهام منجر به کاهش ارزش بازار حقوق صاحبان سهام می‌شود، اما شیوه تاثیر این دو متفاوت است، در واقع سود تقسیمی، قیمت بازار سهام را کاهش می‌دهد، اما بر تعداد سهام منتشره شرکت تاثیری ندارد، در حالی‌که بازخرید سهام، تعداد سهام شرکت را کاهش می‌دهد و اغلب موجب افزایش قیمت سهام می‌شود و شرکت می‌تواند وقتی قیمت سهام در بازار کمتر از ارزش ذاتی شرکت می‌شود، با به‌کارگیری «سهام خزانه» و خرید سهام خود، میزان دارایی سهام را افزایش دهند و در نتیجه سود سهام بیشتری را میان سهامداران خود تقسیم کند.

تجریشی ادامه داد: همین طور زمانی که قیمت سهام در بازار از ارزش ذاتی بیشتر شده باشد، می‌تواند با فروش «سهام خزانه»ای که قبلا خریداری شده است، نسبت به تامین مالی خود با هزینه کمتر (به‌دلیل بالاتر بودن قیمت سهام از ارزش ذاتی) بهره‌مند شود که در حقیقت مکانیزم آن مشابه افزایش سرمایه‌ای است که در اختیار هیأت مدیره است و می‌تواند در این زمان منابع وارد شرکت شود که در بورس‌های دنیا نیز انجام می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه شرط اصلی برای استفاده از این  ابزارها را فاصله گرفتن قیمت‌های بازاری از ارزش ذاتی شرکت عنوان کرد که باید از سوی نهاد ذیصلاح گزارش شود و افزود: شکی نیست که سهام خزانه به‌عنوان یک ابزار مالی، کارکردهای مثبتی در توسعه بازارهای مالی دارد با این حال علی‌رغم کارکرد مفید این ابزار، سایر ابزارهایی نظیر افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی و سود انباشته و صندوق‌های بازارگردانی باعث شده است که جذابیت این ابزار کاهش یابد چراکه طبق آیین‌‎نامه  انتشار سهام خزانه، در فرآیند افزایش سرمایه یک شرکت، باید فاقد هر گونه سهام خزانه باشد. همچنین مادامی‌که این سهام در دست شرکت باشد، از اعمال حق رای در مجامع و دریافت سود محروم است.

رئیس هیات مدیره بورس تهران در پایان با تاکید بر آموزش و ارتقاء آگاهی شرکت‌ها برای استفاده از این ابزار خاطرنشان کرد: اگرچه با معرفی سهام خزانه ابزارهای مالی تحت اختیار مدیریت جهت جلب رضایت سهامداران و افزایش ارزش شرکت متنوع خواهد شد، اما شرکت‌ها قبلا هم از طریق شرکت‌های زیرمجموعه‌شان یا به تازگی از طریق صندوق‌های بازارگردانی اقدام به مدیریت سهام‌شان می‌کردند و انعطاف عمل بیشتری دارند این موضوعات سبب گردید که کارکرد واقعی استفاده از سهام خزانه به عنوان ابزار مدیریت در حفظ ثبات ارزش شرکت در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد.

در این راستا امید است با تغییر برخی از این قوانین و ایجاد جذابیت بیشتر و ارائه برنامه‌های آموزشی آگاهی شرکت‌ها، استفاده از این ابزار افزایش یابد تا شرکت‌ها بتوانند از مزایای آن برخوردار شوند.