رفع چالش بی‌آبی در گرو اجرای درست برنامه هفتم
سکینه مهرائی
با توجه به کاهش منابع آبی و محدودیت‌های مالی موجود، این سوال مطرح است که آیا می‌توانیم امیدوار باشیم مشکل بی‌آبی در تابستان سال آینده و سال‌های بعد رفع شود؟ در پاسخ به این سوال عصراقتصاد، معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزیر نیرو معتقد است که اگر تکالیف تعیین‌شده در برنامه هفتم توسعه به درستی اجرا شوند، می‌توان چالش‌های بخش آب را به حداقل رساند.
به گزارش عصراقتصاد، برنامه هفتم توسعه بر بهبود بهره‌وری آب در بخش کشاورزی، استفاده از آب‌های غیرمتعارف برای صنعت و فضای سبز، و مدیریت یکپارچه منابع آب تأکید دارد.
یزدان رضایی، معاون برنامه‌ریزی و اقتصادی وزیر نیرو، اعلام کرد که اگر همه بخش‌ها به تکالیف خود عمل کنند، چالش‌های ناترازی آب کمتر از امروز خواهد بود. با این حال، وی تأکید کرد که جبران عملکرد شش دهه گذشته در یک برنامه پنج‌ساله کار بسیار دشواری است.
رضایی به محدودیت‌های مالی ناشی از شرایط تحمیلی به کشور اشاره کرد و گفت که وزارت اقتصاد و سازمان برنامه باید به این چالش‌ها پاسخ دهند. با این حال، وزارت نیرو در حال تغییر اقتصاد آب به سمت جذاب‌تر شدن برای سرمایه‌گذاران است تا بتواند منابع مالی لازم برای پروژه‌های آبی را تأمین کند.
وی خاطرنشان‌کرد: در ابتدای انقلاب هفت هزار مگاوات نیروگاه نصب شده داشتیم که امروز با رشد ۱۳ برابری به ۹۵ هزار مگاوات رسیده است و این در حالی است که جمعیت کشور طی همین مدت ۲.۴ برابر شده است.
وی در ادامه گفت: ۸۶ همت از دارایی‌های مازاد صنعت آب و برق شناسایی و برای انجام فرآیند مولدسازی به سازمان خصوصی‌سازی معرفی شده است.
معاون برنامه ریزی و اقتصادی وزیر نیرو اضافه‌کرد: منابع حاصل از مولدسازی دارایی‌ها، برای تامین بخشی از هزینه‌های مورد نیاز برای تکمیل پروژه‌های عمرانی آب و برق صرف خواهد شد.
افزایش تعرفه آب برای مشترکان پرمصرف
معاون وزیر نیرو از پیشنهاد افزایش پلکانی تعرفه آب برای مشترکان پرمصرف خبر داد و گفت که این پیشنهاد در مرحله تصویب است. بر این اساس، مشترکان داخل الگو بدون افزایش نرخ مواجه خواهند شد، اما برای مشترکان خارج از الگو افزایش نرخ به صورت پلکانی اعمال می‌شود. این اقدام با هدف مدیریت مصرف و کاهش هدررفت آب انجام می‌شود.
وی درباره اینکه آیا پیشنهادی برای افزایش تعرفه برق نیز داشته‌اید، گفت: تعرفه‌های پلکانی در حوزه برق به موجب قانون مانع‌زدایی صنعت برق و احکام یک ساله قانون بودجه ۱۴۰۰ به‌طور کامل پیاده‌سازی و ابلاغ شد.
رضایی افزود: در حوزه آب نیز تعرفه‌ها به موجب قوانین سالانه در حال اجراست، در برنامه هفتم توسعه به صورت تکمیلی و توسعه یافته در ماده ۳۹ پیش‌بینی شده است و در آب طی سال‌های قبل پیاده‌سازی شد؛ حکم قانون برنامه پنج ساله را داریم و با استفاده از تجارب سال‌های گذشته و اصلاح مصرف و عدم افزایش تعرفه برای مشترکان داخل الگو پیاده‌سازی می‌کنیم.
بهره‌برداری از پروژه‌های بزرگ آب و برق
وی درباره برنامه‌های دهه فجر گفت: در دهه فجر امسال، ۲۸۲ طرح بزرگ ملی در حوزه آب و برق با سرمایه‌گذاری ۵۶ هزار میلیارد تومان به بهره‌برداری می‌رسد. این پروژه‌ها شامل بهره‌برداری از آب‌های مرزی، شبکه‌های انتقال و توزیع برق، آبرسانی به جمعیت شهری و روستایی، و پروژه‌های جمع‌آوری فاضلاب است. این اقدامات گام‌های مهمی در جهت بهبود وضعیت آب و برق کشور محسوب می‌شوند.
دستاوردهای صنعت آب و برق
رضایی به دستاوردهای صنعت آب و برق در ۴۶ سال گذشته اشاره کرد و گفت که تولید برق ۲۲ برابر شده و تعداد سدهای آبگیری شده از ۱۹ به ۲۰۰ سد افزایش یافته است. همچنین، تعداد تصفیه‌خانه‌های فاضلاب از ۴ واحد به ۲۷۷ واحد رسیده است. این پیشرفت‌ها نشان‌دهنده تلاش‌های گسترده برای بهبود وضعیت آب و برق در کشور است.
رضایی افزود: با وجود مضیقه‌ها و قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک و تغیبرات اقلیمی، اما ۱۰۰ درصد جمعیت شهری و ۸۷ درصد جمعیت روستایی کشور از آب آشامیدنی سالم برخوردارند و این میزان در مناطق شهری جهان ۸۳.۹ درصد و در مناطق روستایی ۵۹.۶ درصد است.
با وجود چالش‌های موجود، برنامه هفتم توسعه و پروژه‌های بزرگ آب و برق نویدبخش بهبود وضعیت بی‌آبی در کشور هستند. با این حال، موفقیت این برنامه‌ها منوط به اجرای دقیق، تخصیص بودجه کافی، و مشارکت تمامی بخش‌ها است. اگر این شرایط محقق شود، می‌توان امیدوار بود که تابستان‌های بی‌آبی به تدریج به پایان برسد.
