سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر با طعم هشدار
در شرایط کنونی که جهان بهدنبال کاهش انتشار کربن و حرکت به سمت انرژیهای پاک و تجدیدپذیر است، ایران نیز نمیتواند از این روند عقب بماند.
در همین راستا، بارها مسئولان و فعالان حوزه انرژی درباره لزوم سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر اظهارنظر کردهاند و اینبار نیز صندوق توسعه ملی با صدور هشدارهایی به وزارت نیرو، بر لزوم برآورد دقیق نیاز به سرمایهگذاری در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر تأکید کرده است.
به گزارش عصراقتصاد، ایران با دارا بودن منابع غنی انرژیهای تجدیدپذیر، از جمله انرژی خورشیدی و بادی، ظرفیت بالایی برای سرمایهگذاری در این حوزه دارد. بهطور خاص، براساس آمارها، کشور ما میتواند سالانه بهطور میانگین ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ مگاوات انرژی تجدیدپذیر جدید اضافه کند. با این حال، در سالهای اخیر، نوسانات اقتصادی و عدم شفافیت در سیاستهای انرژی، تأمین مالی این طرحها را تحت تأثیر قرار داده است.
بانک مرکزی با اختصاص ۷۰۰ میلیون دلار اعتبار ارزی به سرمایهگذاریهای تجدیدپذیر، سعی در جبران این کاستیها دارد. این مبلغ بهمنظور حمایت از پروژههای جدید و افزایش توانایی کشور در تأمین انرژی پایدار اختصاص یافته است. با این حال، صندوق توسعه بر این نکته تأکید دارد که باید برآورد دقیقی از نیازها و کمبودها در این زمینه صورت گیرد.
هشدار صندوق توسعه به وزارت نیرو
مهدی غضنفری رییس هییت عامل صندوق توسعه ملی با بیان اینکه رقمی که وزارت نیرو برای سرمایه گذاری اعلام می کند، ملاک تصمیم گیری است، توضیح داد: وقتی بیش از نیاز ارز از ما میخواهند، باید آن را به ارز روز پس بدهند که بر اساس رقم ETS و بازار توافقی، ارز را می گیریم؛ بنابراین بخش خصوصی به اندازه نیازش ارز بگیرد، مازاد ارز گرفتن به صلاحش نیست.
وی به وزارت نیرو هشدار داده است که برآورد دقیق و شفاف از نیاز به سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر، نهتنها ضروری است بلکه میتواند از بسیاری از مشکلات گذشته جلوگیری کند. این نهاد تأکید کرده که اگر نتوان بهدرستی نیازها را شناسایی و برنامهریزی کرد، احتمال بروز اختلالات جدی در تأمین انرژی کشور وجود دارد.
اعلام آمادگی ۱.۴ میلیارد دلاری صندوق توسعه ملی برای تأمین مالی
همچنین، میرمحمدصادقی، عضو هیئت عامل صندوق توسعه ملی، اعلام کرده است که این صندوق آمادگی تأمین مالی ۱.۴ میلیارد دلاری را در زمینه نیروگاههای تجدیدپذیر و سیکل ترکیبی دارد.
میزان سرمایهگذاری مورد نیاز
طبق برآوردهای اولیه، برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در ایران در سالهای آتی، نیاز به سرمایهگذاری حداقل ۵ میلیارد دلار است. این میزان شامل هزینههای زیرساختی، تحقیق و توسعه و هزینههای عملیاتی است.
جانشین مدیر آیندهنگری صندوق توسعه ملی، با اشاره به این نکته، گفت: باید بهدرستی مشخص کنیم که چه مقدار سرمایه با چه نرخی برای دستیابی به اهداف انرژی تجدیدپذیر نیاز داریم.
وی همچنین افزود که تنها با ایجاد بسترهای مناسب میتوان از تمام ظرفیتهای بالقوه کشور در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر بهرهبرداری کرد.
در عین حال اقتصاد ایران بهطور چشمگیری تحت تأثیر تحریمها و نوسانات ارزی است و این موضوع بر گسترش پروژههای تجدیدپذیر اثر منفی دارد. تأمین مالی بهدلیل افزایش نرخ ارز و مشکلات در ورود تجهیزات خارجی، یک چالش واقعی برای سرمایهگذاران محلی و بینالمللی است.
همچنین نبود یک سیاست واضح و منسجم در حوزه انرژی، یکی از چالشهای کلیدی است. برنامهها غالباً دستخوش تغییرات میشوند و این مسأله باعث عدم اعتماد در جامعه سرمایهگذاری میشود.
از سوی دیگر، تخصیصهای ناکافی و ناپایدار به انرژیهای تجدیدپذیر در بسیاری از موارد مانع از توسعه این حوزه میشود. بدون سرمایهگذاریهای بلندمدت، اجرای موفق طرحها دشوار خواهد بود.
برای غلبه بر چالشها و تحقق اهداف توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، باید روند سرمایهگذاری تسهیل شود. جذب سرمایهگذاران خارجی با ارائه مشوقها و اصلاح قوانین میتواند به تسهیل روند سرمایهگذاری کمک کند.
همچنین ایجاد زیرساختهای مناسب، از جمله شبکههای توزیع برق و سیستمهای مدیریت انرژی، میتواند به بهرهوری بیشتر در این حوزه منجر شود. تنظیم سیاستهای کلان و دقیق در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر، نیز بهویژه در مورد نرخهای تعرفه و مشوقهای مالی میتواند سبب جذب سرمایه و توسعه پایدار این حوزه شود.
بنابراین هشدار صندوق توسعه ملی به وزارت نیرو در خصوص برآورد دقیق نیازهای سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر، باید جدی گرفته شود.
با وجود چالشهایی که در این مسیر وجود دارد، ایران با دارا بودن منابع غنی انرژیهای تجدیدپذیر، فرصتهای بینظیری برای سرمایهگذاری و توسعه پایدار دارد. اما برای دستیابی به این اهداف، نیازمند یک رویکرد سیستماتیک و برنامهریزیشده هستیم که تمام ذینفعان را در این فرایند درگیر کند.
بنابراین، توجه به هشدار صندوق توسعه و اقدام فوری در راستای برآورد نیازها، میتواند گام مهمی در مسیر توسعه پایدار انرژیهای تجدیدپذیر باشد. این اقدام نهتنها میتواند به تأمین انرژی کشور کمک کند بلکه به کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی و افزایش کارایی انرژی در کشور نیز منجر خواهد شد.