سفره ها زیر چکمه اقلیم
زهرا کوثر غلامی
در ویتنام، قیمت قهوه روبوستا بین ژانویه وژوئیه ۲۰۲۴، پس از موج گرمایی که در فوریه همان سال این کشور را درنوردید، تقریباً ۱۰۰ درصد افزایش یافت.
این نشان دهنده الگویی است که ممکن است در آینده رایج‌تر شود: افزایش شدید قیمت مواد غذایی تنها چند ماه پس از نوسانات آب و هوایی رخ می‌دهد، نه در درازمدت، همانطور که قبلاً مشاهده شده بود.
کشاورزی و تغییرات اقلیمی
افزایش قیمت مواد غذایی، پس از گرمای شدید، دومین عامل تاثیرگذار بر زندگی مردم در فهرست تاثیرات اقلیمی است. این امر به دلیل حساسیت کشاورزی به آب و هوا و تغییرات اقلیمی است.
میزان برداشت محصولات کشاورزی به دلیل عواملی مانند دما، الگوهای بارندگی، هجوم آفات و سایر عوامل تغییر می‌کند. بنابراین، شرایط آب و هوایی شدید به تأمین مواد غذایی و کیفیت آن آسیب می‌رساند.
در دسترس بودن غذا
برای مثال، موز، چهارمین محصول غذایی بزرگ و پرمصرف‌ترین میوه در جهان، یک محصول غذایی اصلی محسوب می‌شود. تحقیقات سازمان بریتانیایی Christian Aid نشان می‌دهد که تولید آن در کشورهایی از جمله هند و برزیل می‌تواند تا اواسط قرن حاضر به دلیل اثرات تغییرات اقلیمی کاهش یابد.
مطالعه‌ای که توسط تیمی به رهبری مرکز ابررایانه بارسلونا انجام شده است، نشان می‌دهد که قیمت طیف وسیعی از کالاها در سال‌های اخیر، از سیب‌زمینی در بریتانیا گرفته تا قهوه در برزیل و پیاز در هند، به دلیل شرایط آب و هوایی شدید ناشی از تغییرات اقلیمی، افزایش یافته و از تمام سوابق تاریخی ثبت شده قبل از سال ۲۰۲۰ فراتر رفته است.
به گزارش سایت ارقام، این مطالعه ۱۶ مورد در سراسر جهان را که شاهد افزایش شدید و کوتاه‌مدت قیمت‌ها به دلیل گرمای شدید، خشکسالی یا بارندگی شدید بین سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ بوده‌اند، پوشش داده است و تأثیر گسترده پس از موج گرمای سال گذشته در آسیا را برجسته می‌کند که باعث افزایش قیمت‌ها از پیاز در هند گرفته تا برنج در ژاپن شد.
مثال‌های واقعی: چگونه قیمت مواد غذایی در شرایط نامساعد آب و هوایی افزایش یافت؟
– در کره جنوبی، قیمت کلم در ماه سپتامبر، پس از موج گرما در ماه اوت، نسبت به سال گذشته ۷۰ درصد افزایش یافت.
– قیمت سیب‌زمینی در بریتانیا بین ژانویه و فوریه ۲۰۲۴، پس از باران‌های شدید در سپتامبر و دسامبر ۲۰۲۳، حدود ۲۲ درصد افزایش یافت.
– در ژانویه ۲۰۲۴، قیمت روغن زیتون در اروپا پس از خشکسالی طولانی مدت در ایتالیا و اسپانیا در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳، نسبت به سال گذشته حدود ۵۰ درصد افزایش یافت.
موج گرمای غافلگیرکننده یا خشکسالی بی‌سابقه؛ تنها چند ماه کافی‌ست تا قیمت کلم، قهوه و برنج در سراسر جهان به اوج برسد و رکوردهای تاریخی را زیرپا بگذارد
– در مکزیک، یکی از شدیدترین خشکسالی‌هایی که این کشور در دهه گذشته تجربه کرده است، منجر به افزایش شدید قیمت میوه و سبزیجات در ژانویه ۲۰۲۴ شد.
– قیمت برنج در ژاپن در ماه سپتامبر، پس از گرم‌ترین فصل از زمان شروع ثبت رکوردها در سال ۱۹۴۶، حدود ۴۸ درصد افزایش یافت، به استثنای تابستان ۲۰۲۳ که دمای مشابهی را تجربه کرد.
– از آنجایی که غنا و ساحل عاج تقریباً ۶۰ درصد از تولید جهانی کاکائو را تشکیل می‌دهند، تخمین زده می‌شود که موج گرمایی که در اوایل سال ۲۰۲۴ به این منطقه رسید، باعث افزایش چشمگیر ۲۸۰ درصدی قیمت جهانی کاکائو در آوریل همان سال شد.
– در هند، موج گرما در ماه مه سال گذشته باعث افزایش ۸۹ درصدی قیمت پیاز شد.
– در آگوست ۲۰۲۴، قیمت جهانی قهوه به دنبال خشکسالی در برزیل در سال ۲۰۲۳، ۵۵ درصد افزایش یافت.
افزایش قیمت‌ها و جایگزین‌های ناسالم
از آنجا که هزینه غذای سالم بیشتر از جایگزین‌های ناسالم است، افزایش قیمت مواد غذایی ممکن است خانوارهای کم‌درآمد را به سمت کاهش مصرف میوه و سبزیجات و خرید غذاهای ارزان‌تر سوق دهد، که این امر خطرات اجتماعی غیرمستقیم ناشی از سوءتغذیه و افزایش بیماری و همچنین تشدید تورم را به دنبال دارد که می‌تواند باعث ناآرامی‌های اجتماعی و سیاسی شود.
در مورد آینده چطور؟
ماکسیمیلیان کوتز، یکی از نویسندگان این مطالعه، معتقد است که اثرات تغییرات اقلیمی در آینده تشدید خواهد شد و توضیح می‌دهد: «تا زمانی که به انتشار صفر خالص نرسیم، رویدادهای شدید آب و هوایی بدتر می‌شوند، به محصولات کشاورزی آسیب می‌رسانند و قیمت مواد غذایی را در سراسر جهان افزایش می‌دهند.»
پیامدهای فراتر از مرزها
برای نشان دادن اینکه چگونه اختلالات محصول می‌تواند فراتر از مرزها تأثیر بگذارد، موزامبیک را در نظر بگیرید که شاهد شورش‌هایی بود، زمانی که قیمت نان پس از آنکه روسیه، یکی از تولیدکنندگان عمده گندم، تصمیم گرفت صادرات را برای محافظت از ذخایر ناچیز در سال ۲۰۱۰ به دلیل موج گرمای شدید متوقف کند، به شدت افزایش یافت و باعث افزایش شدید قیمت جهانی گندم شد.
گرمای زودگذر، توفانی زیر پوست بازار؛ از پیاز هند تا قهوه ویتنام، تغییرات اقلیمی با یک اشاره، قیمت‌ها را دو برابر و سه برابر کرد. حالا دیگر نوسان قیمت، نه به فصل و نه به جغرافیا رحم می‌کند – هر موج هوا، موجی در سفره‌ها شده است!
این تأثیر به ابعاد دیگری نیز گسترش می‌یابد، از جمله اینکه افزایش قیمت مواد غذایی تهدیدی برای افزایش تورم است و بنابراین بر سیاست‌های بانک مرکزی در سراسر جهان، به ویژه در اقتصادهای نوظهور که مواد غذایی سهم بیشتری از قیمت‌های مصرف‌کننده را تشکیل می‌دهد، تأثیر می‌گذارد.
بنا به آنچه گفته شد، یافته‌های این مطالعه، پیامدهای تغییرات اقلیمی را برای کشاورزی و در نتیجه برای دسترسی به مواد غذایی و قیمت‌ها برجسته می‌کند. این مطالعه پیش‌بینی می‌کند که اگر سیستم غذایی به همین منوال واکنش نشان دهد، قیمت مواد غذایی ممکن است به شیوه‌های شدیدتر و غیرقابل پیش‌بینی‌تری افزایش یابد.
