سلطه دلار، در معاملات بین المللی ترک برداشت

حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین می گوید: سالانه معادل ۳۱ میلیارد دلار صادرات و واردات با کشور چین داریم بدون اینکه در این تبادلات تجاری، دلاری رد و بدل شود.

بازار؛ گروه بانک و بیمه: با سیاست ایجاد کانال های مالی دو یا چند جانبه موجب می شود دلار روز به روز در معاملات جهانی تضعیف و به تدریج به حاشیه رود. نکته قابل توجه اینکه پس از محدود شدن دسترسی روسیه به سوئیفت، کشورهای حوزه بریکس، بر شدت رویکرد دلارزدایی خود افزودند، آنطور که اکنون دلار زدایی شدت بیشتری به خود گرفته است، چرا که اعضای بریکس به زودی زود ارز دیگری را به جای دلار برای انجام معاملات در راستای دلار زدایی در دستور کار خود قرار می دهند.

سران کشورهای عضو پیمان «بریکس» معتقدند؛ تحریم‌های آمریکا علیه کشورها و استفاده ابزاری و سیاسی واشنگتن از دلار، رشد فزاینده ای یافته است و کشورهای عضو بایستی معاملات خود را با ارزی نوین بدون دخالت دلار انجام دهند. آنطور که طبق گزارش ها، حدود ۸۵ کشور از جمله اعضای بریکس و اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسه آن)، آرژانتین، ترکیه، ایران، امارات متحده عربی و عربستان سعودی خواستار دلارزدایی بوده و به دنبال استفاده از ارزهای محلی در مبادلات تجاری هستند. کشورهای دیگر نیز در حال بررسی روش های جایگزین پرداخت برای تسویه حساب های جهانی مانند یوان چین، درهم امارات یا روپیه هند بوده و در این مسیر گام بر می دارند.

با وجودی که میزان علاقه به استفاده از دلار در مبادلات تجاری جهان روز به روز در حال کاهش است، بنابراین می توان گفت، طی سالهای آتی دلار دیگر چون دهه های گذشته قدرت سلطه گری چندانی در معاملات جهان نداشته باشد

کاهش شدید علاقه اکثر کشورهای دنیا در انجام معاملات با دلار

کارشناسان می گویند؛ معرفی واحد پولی جدید از سوی کشورهای عضو گروه بریکس، بی تردید می تواند به طور موثر خطرات ناشی از نوسانات نرخ دلار در مبادلات تجاری جهانی را کاهش دهد و از میزان وابستگی به دلار بکاهد. از طرفی نیز واحد پولی که از سوی بریکس معرفی می شود به نوعی ارزی فراملی به شمار می آید، محاسن آن این است که به کشورها این اجازه را می دهد با حفظ ارز ملی خود با این واحد پولی بین المللی مانند زمانیکه یورو در جهان رونق گرفت، در مبادلات تجاری مورد استفاده قرار گیرد. حال با وجودی که میزان علاقه به استفاده از دلار در مبادلات تجاری جهان روز به روز در حال کاهش است، بنابراین می توان گفت، طی سالهای آتی دلار دیگر چون دهه های گذشته قدرت سلطه گری چندانی در معاملات جهان نداشته باشد.

علاوه بر این موضوع ظهور پول الکترونیک، بیت کوین و رمز ارزها نیز به عنوان ابزاری در کنار انجام معاملات دو جانبه برخی کشورها است که زمینه را برای کاهش مبادلات جهانی با دلار فراهم کرده است، چرا که وجود شرکت‌های دیجیتالی جدید جایگزین‌های موفقی را ارائه داده‌اند که می‌تواند به مرور، تقاضا برای دلار را کاهش دهد و نفوذ ایالات متحده در این زمینه را محدود کند در چنین شرایطی ترس و عدم آگاهی از ارزهای دیجیتال در بالاترین سطوح دولت ایالات متحده، یک تهدید بزرگ برای امنیت ملی این کشور و هژمونی دلار محسوب می‌شود.

خیلی از دولت ها برای خروج از سلطه دلار در اقتصادشان سعی دارند معاملات بین المللی خود را به صورت پیمانهای دو یا چند جانبه پولی یا استفاده از یک نوع ارز واحد به جز دلار انجام دهند به همین دلیل معاملات تجاری دیگر چون گذشته نیست چرا که بیشتر کشورها بدنبال حذف دلار در معاملات خود هستند

اغلب کشورهای جهان به دنبال حذف دلار در تبادلات بین المللی

مجیدرضا حریری، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین در گفت و گو با خبرگزاری «بازار» گفت: شرایط معاملات در بازارهای جهانی به دلیل وجود تحریم ها و ایجاد محدودیت ها برای تجار برخی کشورها تغییر کرده است، از طرفی خیلی از دولت ها نیز برای خروج از سلطه دلار در اقتصادشان سعی دارند معاملات بین المللی خود را به صورت پیمانهای دو یا چند جانبه پولی یا استفاده از یک نوع ارز واحد به جز دلار انجام دهند به همین دلیل معاملات تجاری دیگر چون گذشته نیست چرا که بیشتر کشورها بدنبال حذف دلار در معاملات خود هستند.

وی با بیان اینکه اکنون کالاهای صادراتی غیر نفتی کشورمان با چین یا به صورت پایاپای یا تهاتر انجام می شود، افزود: البته ایجاد کانال مالی دوجانبه میان پکن و تهران در کنار مباحث کریدوری از اولویت‌های اقتصادی بحث میان ایران و چین است که در صورت ایجاد چنین کانالی بی تردید تجارت به خوبی تسهیل می شود.

از طرفی چون تراز صادرات کالاهای غیرنفتی ما به کشور چین با واردات تقریبا عدد نزدیک به هم است، بنابراین پیش بینی می شود تا پایان سال، حجم صادرات غیر نفتی کشورمان با کشور چین معادل ۱۴ میلیارد دلار و حجم واردات نیز از آنجا به ایران حدود ۱۷ میلیارد دلار صورت گیرد.

موضوع دلارزدایی به مفهوم آن که دلار در تبادلات تجاری بین المللی در کوتاه مدت به صفر نزدیک شود ناممکن است اما سلطه مطلق آن هم اکنون در مبادلات بین المللی ترک برداشته و برای سالهای آتی که عمق شکاف آن زیاد شود حتما اتفاق می افتد

حجم سالانه بیش از۳۰ میلیارد معادل دلار، ایران با چین بدون رد و بدل دلار

رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین تاکید کرد: مجموع تبادلات تجاری بین ۲ کشور ایران و چین طی سال در مجموع بیش از ۳۰ میلیارد دلار تخمین داده می شود بدون اینکه تبادل دلاری در این معامله صورت گیرد. به طور مثال ما در ازای صادرات کالاهای غیر نفتی به چین معادل پول آن را کالا از این کشور وارد می کنیم و هیچ پولی رد و بدل نمی شود. شاید بخش کمی با یوان و … معامله یا تهاتر مالی صورت گیرد ولی اکثر تبادلات با حجم بالا به صورت کالا با کالا و از طریق معاملات پیمانی دو جانبه انجام می شود.

وی افزود: هر چند می توان در انجام واردات از بانک مرکزی حواله درهم یا یوان دریافت کرد ولی این شیوه نسبت به معامله تهاتری سخت بوده و از شفاف خاصی برخوردار نیست چرا که چنین رویکردی دارای مباحث فنی است. از طرفی چون ایران در مسیر دلار زدایی گام بر می دارد و تجارت خود را با کشورهای طرف معامله با یک ارز واحد یا پایاپای انجام می دهد، بنابراین در این راستا تلاش می کند حداقل در شرایط تحریم از چنین شگردهایی برای تجارت استفاده کند زیرا موضوع دلارزدایی به مفهوم آن که دلار در تبادلات تجاری بین المللی در کوتاه مدت به صفر نزدیک شود ناممکن است اما سلطه مطلق آن هم اکنون در مبادلات بین المللی ترک برداشته و برای سالهای آتی حتما عمق شکاف آن زیاد می شود.

حریری اضافه کرد: کشورهای عضو اتحادیه بریکس به توافق رسیده اند که از کارت اعتباری که الان روی آن کار می شود استفاده کنند، موضوعی که با بکارگیری آن در آینده هژمونی پول آمریکا مورد تهدید جدی قرار می گیرد.

به طور مثال ۸۰ سال پیش قبل از قدرت نمایی دلار در تجارت بین المللی دنیا، لیر ارز فائق جهان بود اما پس از جنگ های اول و دوم قدرت این نوع ارز با ظهور دلار از بین رفت. بنابراین با تداوم دلارزدایی در دنیا به احتمال زیاد در آینده نزدیک می توان شاهد انزوای دلار بود.