سهم مسکن از هزینه‌های خانوار چقدر است؟
در سایه جهش‌های متوالی قیمت مسکن، قیمت اجاره و سهم هزینه تامین مسکن از کل هزینه های خانوار نیز روند صعودی داشته است؛ به گونه که در اغلب مناطق شهری کشور، هزینه مسکن به بزرگترین بخش از هزینه خانوار تبدیل شده است.
به گزارش همشهری آنلاین، سال ۱۴۰۴ هنوز به پایان نرسیده و آمار رسمی سالانه آن در دسترس نیست. با این حال، با توجه به عوامل زیر، تمام پیش‌بینی‌ها حاکی از ادامه روند صعودی و شکستن رکوردهای جدید است:
تورم اجاره‌بها: تمدید قراردادهای اجاره در بهار و تابستان ۱۴۰۴ با نرخ‌های افزایش یافته، فشار مضاعفی بر مستأجران وارد کرده است.
ادامه تورم عمومی: افزایش هزینه‌های زندگی و مصالح ساختمانی، قیمت تمام‌شده مسکن را بالا برده و این اثر خود را در اجاره‌بها نیز نشان می‌دهد.
رکود در تولید مسکن: عدم‌عرضه کافی مسکن متناسب با تقاضا، به عدم‌تعادل در بازار دامن زده و به افزایش قیمت‌ها کمک می‌کند.
کارشناسان اقتصادی پیش‌بینی می‌کنند که درصورت عدم‌مداخله مؤثر و تغییر در سیاست‌های کلان، میانگین سهم مسکن در هزینه خانوار شهری در سال ۱۴۰۴ به راحتی می‌تواند از مرز ۴۰ درصد عبور کند.
این رقم در کلانشهرها مانند تهران و برای دهک‌های پایین درآمدی که عمدتاً مستأجر هستند، به‌مراتب بالاتر بوده و در بسیاری موارد بیش از ۶۰ درصد درآمد خانوار را می‌بلعد.
ریشه‌های بحران: تورم مزمن و سیاست‌های ناکارآمد دلایل این بحران عمیق، ترکیبی از تورم ساختاری و مزمن در اقتصاد ایران و سیاستگذاری‌های ناموفق در بخش مسکن است. درحالی‌که درآمدها و حقوق‌ها هرگز متناسب با نرخ تورم واقعی رشد نکرده‌اند، قیمت مسکن به‌عنوان یک کالای سرمایه‌ای و امن برای حفظ ارزش پول، جهش‌های بسیار شدیدتری را تجربه کرده است.
طرح‌های مختلف دولتی نیز به‌دلیل تمرکز بر ساخت و عرضه فیزیکی بدون توجه به قدرت خرید متقاضی و همچنین عدم‌موفقیت در کنترل سوداگری، نتوانسته‌اند مرهمی پایدار بر این زخم عمیق باشند.
