سیستان و بلوچستان بهشت گم شده مواد معدنی گرانبها
دکتر احمد علی جهانتیغ؛ کارشناس علوم سیاسی و پژوهشگر مدیریت شهری
فعالشدن ظرفیت ذخایر شناسایی شده سال جاری سیستان و بلوچستان تحولی عظیم در اشتغالزایی و اقتصاد کشور و استان ایجاد و این خطه را به بهشت مواد معدنی تبدیل کرده است.
استان سیستان و بلوچستان با مساحت ۱۸۱۷۷۵ کیلومتر مربع، دارای ۲۶ شهرستان میباشد که بیش از ۱۱.۵ درصد مساحت کشور را به خود اختصاص داده است. وجود دریای عمان در جنوب، کوه آتشفشانی تفتان در مرکز، منطقه آبرفتی دشت سیستان در شمال و دشت مستعد کشاورزی دلگان در غرب، تنوع اقلیمی منحصر به فردی را رقم زده است.
منطقه سیستان و بلوچستان با داشتن مرز طولانی با افغانستان و پاکستان و از طریق بندر چابهار دسترسی به دریاهای آزاد و اقیانوسهای پهناور، توان بالقوه زیادی در زمینه ترانزیت کالا و انرژی و همچنین قرارگیری در کریدور ترانزیت شمال – جنوب قابلیت ایجاد منطقه آزاد را داشته و میتواند در آینده توسعه و امنیت کشور، نقش مهمی ایفا کند.
این در حالی است که ؛ راهآهن «چابهار – زاهدان- میلک – سرخس » با هدف ایجاد کریدور ریلی شرق کشور، اتصال بندر شهید بهشتی چابهار به عنوان تنها بندر اقیانوسی کشور به شبکه ریلی، کمک به توسعه سواحل مکران و اتصال کشورهای آسیای میانه و افغانستان به آبهای آزاد در دست احداث است که عامل ایجاد توسعه و رشد اقتصادی سیستان و بلوچستان و منطقه است. بنابراین نقش لجستیکی منطقه آزاد سیستان و برخورداری از سه ظرفیت حملونقلی جاده، ریل و فرودگاه، قابلیت لجستیکی خاصی به این منطقه بخشیده است.
بر اساس اعلام نظر محققان سازمان ملل در زمینه حملونقل بینالمللی، حدود نیمی از حملونقل جهان، میان خاور دور با سایر نقاط دنیا انجام میشود و از مجموع سه کریدور حملونقل جهانی که کارشناسان سازمان ملل برای این امر پیشبینی کردهاند، دو کریدور از ایران میگذرد و چابهار جنوبیترین نقطه کریدور شرقی – غربی جهان میباشد. همچنین ؛ بندر چابهار، محل تلاقی دو کریدور ترانزیتی مهم جهان به نامهای شمال – جنوب و شرق – غرب قرار گرفته است که این امر از مهمترین مزیتهای محور شرق کشور میباشد.
از دیگر فرصت های چشمگیر تجاری سیستان و بلوچستان ، وجود مبادی متعدد قانونی واردات و صادرات و گمرک ها از جمله : گمرک زاهدان ، زابل ، میلک ، سراوان ، میرجاوه ، ایرانشهر ، چابهار و بازارچه های مرزی پررونق از جمله : بازارچه مرزی میلک ، جالق ، میرجاوه ، کوهک ، پیشین ، ریمدان است که نقش مهمی در توسعه صادرات ، واردات، ورود موقت، صادرات قطعی، خروج موقت، ترانزیت داخلی، مبداً ترانزیت خارجی، مقصد کارنه تیر، امور مسافری، امانات پستی و قضایی با کشورهای اطراف ایفا می نماید.
علاوه بر این فرصت های سرمایه گذاری در بخش های صنایع معدنی، فلزات گران بها، صنایع پوشاک، صنایع فلزی و صنایع دریایی نیز وجود دارد که نیاز به سرمایه گذاران بیش از ۶۷ میلیون دلار و ۸۵ هزار میلیارد ریال دارد.
از سوی دیگر شناسایی ۱۳۱ میلیون تن ذخایر معدنی در این استان در سالجاری مامنی جذاب برای جذب سرمایه ها است که عمده ذخایر شناسایی شده امسال در سیستان و بلوچستان در بخشهای مختلف نظیر طلا، مس و فلدسپات است و معادن و ذخایری مانند مس، آنتیموان، تیتانیوم، سنگ آهن و آهن پلاسری، سرب، روی، طلا، منگنز، کرومیت، قلع، تنگستن و کانسارهای غیرفلزی نظیر تالک، منیزیت، گل سفید، فلدسپات، کائولن، سیلیس و سنگهای ساختمانی بویژه گرانیت است که فعالشدن آنها ظرفیت تحولی عظیم در اشتغالزایی و اقتصاد کشور و استان ایجاد و این خطه را به بهشت مواد معدنی ایران تبدیل خواهد کرد.
همچنین ؛ سیستان و بلوچستان مملو از ذخایر غنی و متنوع معدنی فلزی و غیرفلزی است، برخی از معادن این استان به دلیل ظرفیتهای بالای ذخایر در رتبههای اول و دوم کشوری قرار گرفتند بهگونهای که این استان رتبه نخست معادن آنتیموان و رتبه دوم معادن منیزیت کشور را به خود اختصاص داده است.