طلای سرخ و رمزارز دو بال پرواز بورس کالا شدند
مریم غدیرپور؛ گروه بانک، بیمه و بورس – بورس کالای ایران طی سال‌های اخیر از جایگاه یک بازار محدود به عرضه محصولات پایه‌ای فراتر رفته و اکنون در مسیر تبدیل‌شدن به زیرساخت اصلی تأمین مالی و سرمایه‌گذاری مولد در اقتصاد کشور حرکت می‌کند.
این بورس با پذیرش گسترده کالاهای صنعتی، معدنی، کشاورزی و حتی دارایی‌های جدیدی نظیر رمزارزها، بستری شفاف برای کشف قیمت، توسعه ابزارهای مالی و هدایت سرمایه‌های خرد به سوی تولید واقعی فراهم کرده است.
پذیرش ابزارها و دارایی‌های نوین در بورس کالا، از گواهی سپرده زعفران و شمش طلا گرفته تا طرح‌های اولیه برای گواهی سپرده بیت‌کوین، نشان‌دهنده‌ی جهت‌گیری تازه این بازار به سوی ادغام فناوری، تولید و سرمایه‌گذاری هوشمند است. به موازات آن، عرضه خودروهای صنعتی و برقی همچون لودر ITM۱۳۰ و فولکس‌واگن ID.UNYX نماد ورود صنایع نوین به این بستر شفاف محسوب می‌شود.
بورس کالا اکنون نه‌تنها نقش محوری در تنظیم بازارهای کالایی دارد، بلکه با پذیرش کالاها، اوراق و صندوق‌های جدید، در حال ساخت معماری تازه‌ای برای تعامل بین تولیدکنندگان، سرمایه‌گذاران و صادرکنندگان است.
رکورد تازه زعفران و جهش معاملات صندوق‌های طلا، بورس کالا را در مسیر تنوع دارایی از محصولات کشاورزی و صنعتی تا رمزارزها قرار داده است
بنابراین مسیر پیش‌روی آن به‌سوی تنوع دارایی، نشانه‌ای از بلوغ بازار سرمایه ایران در پیوند با اقتصاد واقعی کشور محسوب می‌شود.عصراقتصاد در رابطه با تاثیر افزایش تنوع کالا در بورس کالا و تاثیر آن بر رونق بازار ها با وحید ویسی‌زاده، فعال و کارشناس بازارهای مالی، گفتگویی انجام داده که ماحصل آن در ذیل مطلب آمده است.
۱۴۰۴ سال رونق بورس کالا
وحید ویسی‌زاده، فعال و کارشناس بازارهای مالی، به عصر اقتصاد گفت: بورس کالای ایران در نیمه آبان ۱۴۰۴ با ثبت رکوردهای تازه در معاملات کالایی، از زعفران و شمش طلا تا لودر و خودروهای برقی، نقش خود را به‌عنوان پیونددهنده میان تولید، صادرات و سرمایه‌گذاری تثبیت کرده است. این بازار اکنون با ورود تدریجی دارایی‌های نوینی همچون رمزارزها و توسعه ابزارهای مالی نو، به سمت ایجاد بازاری فناورمحور و شفاف حرکت می‌کند.
وی در ادامه افزود: بورس کالا در حال تبدیل‌شدن به ستون جدید سرمایه‌گذاری در اقتصاد کشور است. پذیرش کالاهای متنوع از زعفران و طلا تا رمزارز و خودروهای صنعتی، نشان‌دهنده بلوغ ساختاری این بازار است. بنابراین بورس کالا فقط بستر معاملات نیست و اکنون در جایگاه نهاد تنظیم‌گر و توسعه‌دهنده ابزارهای مالی ایستاده است.
رشد تاریخی معاملات زعفران
این کارشناس بازارهای مالی توضیح داد: آخرین آمارهای منتشرشده از معاملات زعفران در بورس کالا نشان می‌دهد از زمان راه‌اندازی گواهی سپرده این محصول تاکنون، ۶۴۱ تن به ارزش ۲۴.۳ همت دادوستد شده است.
در بازار آتی نیز بیش از ۵ هزار و ۲۲۴ تن زعفران بین فعالان بازار دست‌به‌دست شده که از حجم تولید سالانه کشور فراتر رفته است. موجودی فعلی انبارهای زعفران ۴.۷ تن اعلام شده و به‌زودی با ورود برداشت امسال به بیش از ۲۰ تن افزایش می‌یابد. این روند نشانه‌ای از رشد نقدشوندگی و تثبیت جایگاه این محصول در بازار سرمایه به‌شمار می‌آید.
بیت‌کوین آماده ورود رسمی به بورس کالا
مدل گواهی سپرده بیت‌کوین نیز به گفته ویسی‌زاده یکی از عملی‌ترین راهکارها برای ورود رسمی دارایی‌های دیجیتال به بورس کالا است. در این ساختار رمزارزها مشابه شمش طلا طبقه‌بندی می‌شوند و معاملات تحت نظارت کامل انجام می‌گیرد.
ویسی‌زاده افزود: این روش موجب می‌شود سرمایه‌گذاران بدون نگهداری فیزیکی رمزارز، در نوسانات قیمت مشارکت کنند. ضمن آنکه ایجاد صندوق‌های ETF مبتنی بر دارایی‌های دیجیتال گام مهمی برای همگرایی بازار رمزارز و سرمایه سنتی محسوب می‌شود. او همچنین تأکید کرد: ورود تدریجی رمزارزها به معاملات رسمی، خطرات بازار غیررسمی را کاهش و اعتماد عمومی را افزایش می‌دهد.
طلا؛ پناهگاه کلاسیک سرمایه ایرانیان
در بخش طلا نیز از ابتدای سال جاری ارزش معاملات صندوق‌های طلا از ۶۰۰ همت عبور کرده است. ویسی‌زاده معتقد است این رشد ناشی از توسعه ابزارهایی مانند گواهی سپرده و صندوق‌های ETF است که مکانیزم عرضه و تقاضا را در قیمت‌گذاری طلا بازتاب می‌دهند.
به گفته او روند کشف قیمت طلا در بازار سرمایه به‌صورت شفاف انجام می‌شود و از قیمت‌گذاری دستوری فاصله گرفته است. در نتیجه اعتماد بیشتری در میان سرمایه‌گذاران ایجاد شده و حجم ورود نقدینگی به این بخش افزایش یافته است.
گواهی سپرده کالایی و نقش آن در تأمین مالی تولید
ویسی‌زاده درباره گواهی سپرده کالایی توضیح داد: این ابزار مالی مالکیت دارنده بر میزان معینی کالا را نمایان می‌سازد و امکان خرید و فروش بدون تحویل فیزیکی را فراهم می‌کند.
وی در ادامه اظهار کرد: با تجمیع منابع خرد، نقدینگی به‌صورت مستقیم در خدمت تولید قرار می‌گیرد و به کاهش وابستگی بنگاه‌ها به تسهیلات بانکی کمک می‌کند. بنابراین این ابزار اکنون نقش محوری در پیوند بین بازار سرمایه و بخش واقعی اقتصاد بر عهده دارد.
حضور خودرو و ماشین‌آلات صنعتی در تابلوی شفاف معاملات
این کارشناس بازارهای مالی اذعان کرد: در نیمه آبان، تالار خودرو بورس کالا شاهد نخستین عرضه رسمی ۱۰ دستگاه بکهو لودر ITM۱۳۰ از سوی شرکت توسعه صنعتی تراکتورسازی ایران بود. قیمت پایه هر دستگاه ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان تعیین و زمان تحویل آن ۳۰ آذر ۱۴۰۴ اعلام شد.
ورود بیت‌کوین و خودروهای برقی به تابلوی معاملات، افق تازه‌ای برای شفافیت و جذب سرمایه در بازار کالای ایران گشوده است.
پیش از این نیز در تاریخ ۲۷ آذر ۱۴۰۳، پذیرش این محصول در بازار اصلی انجام شده بود. همچنین همزمان، شرکت ماموت‌خودرو ۳۰ دستگاه فولکس‌واگن ID.UNYX مشکی را با قیمت پایه ۳ میلیارد و ۹۳۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و موعد تحویل ۱۳ دی ۱۴۰۴ عرضه کرد. حضور خودروهای وارداتی برقی در بورس کالا نشانه‌ای از گسترش دامنه این بازار به حوزه‌های فناورانه و صنایع نو است.
بورس کالا، شریان مالی تولید و سرمایه‌گذاری هوشمند
ویسی‌زاده در جمع‌بندی اظهار بیان کرد: بورس کالا امروز فراتر از بازار معاملات کالایی فعالیت می‌کند و با هدف تبدیل‌شدن به بازار مکمل بورس اوراق بهادار، مسیر توسعه ابزارهای نوین را با سرعت دنبال می‌کند.
در نتیجه بورس کالا اکنون به‌عنوان شریان مالی تولید و مکانیسم شفاف کشف قیمت در اقتصاد ایران شناخته می‌شود و تنوع دارایی از زعفران و طلا تا بیت‌کوین و خودروهای برقی نشان‌دهنده آغاز فصلی نو برای سرمایه‌گذاری هوشمند در کشور است.
