ظرفیت‌های تجاری ایران و پاکستان؛ از صادرات برنج و گوشت تا توسعه خطوط انرژی
یک عضو اتاق بازرگانی گفت: توسعه روابط اقتصادی ایران و پاکستان از کشاورزی و امنیت غذایی تا انرژی و صنایع ظرفیت بالایی دارد، اما این همکاری با چالش‌هایی چون تحریم‌ها، ضعف زیرساخت‌ها و قاچاق مواجه است.
به گزارش تسنیم، توسعه روابط اقتصادی میان ایران و پاکستان پتانسیل‌های بزرگی دارد که می‌تواند به تقویت تجارت دوجانبه، اشتغال‌زایی و امنیت غذایی در هر دو کشور منجر شود. سید رضا نورانی، عضو اتاق بازرگانی، در گفت‌وگو با تسنیم به بررسی وضعیت موجود و فرصت‌های توسعه در حوزه واردات و صادرات میان دو کشور پرداخت.
وضعیت فعلی تجارت دوجانبه
به گفته نورانی، صادرات ایران به پاکستان در چهار ماه نخست سال ۱۴۰۴ (مارس تا ژوئن ۲۰۲۵) حدود ۶۰۶ میلیون دلار بوده و در مقابل ایران حدود ۲۸۱ میلیون دلار کالا از پاکستان وارد کرده است.
وی افزود: در سال ۲۰۲۲، ایران حدود ۷۰۶ میلیون دلار کالا از پاکستان وارد کرده بود. همچنین در سال ۲۰۲۳، حجم تجارت ایران و پاکستان به ۲.۴ میلیارد دلار رسید که بخش عمده آن به صادرات پاکستان مربوط می‌شود.
فرصت‌های کلیدی در توسعه تجارت
۱. کشاورزی و محصولات غذایی
برنج: پاکستان به عنوان دومین صادرکننده بزرگ برنج در جهان می‌تواند نیازهای ایران را در این حوزه تأمین کند.
گوشت و روغن‌های گیاهی: پاکستان قادر است بخشی از نیاز وارداتی ایران به گوشت و روغن‌های گیاهی را تأمین کند.
نورانی در ادامه گفت: دو کشور در سال ۲۰۲۵ توافق کردند تجارت کشاورزی خود را به ۳ میلیارد دلار در دو سال آینده افزایش دهند.
۲. انرژی و زیرساخت‌ها
خط لوله گاز ایران ـ پاکستان: این پروژه می‌تواند یک منبع پایدار انرژی برای پاکستان فراهم کند و همکاری‌های دوجانبه را تقویت نماید. همچنین بازارچه‌های مرزی ایران و پاکستان در حال احداث بازارچه‌های مرزی مشترک هستند که نقش مهمی در تسهیل تجارت و کاهش قاچاق خواهد داشت.
۳. صنایع و تولید
محصولات صنعتی: ایران ظرفیت صادرات ماشین‌آلات، مواد شیمیایی و محصولات پلاستیکی به پاکستان را دارد.
فرصت‌های سرمایه‌گذاری: با توجه به نیازهای زیرساختی پاکستان، امکان سرمایه‌گذاری مشترک در پروژه‌های صنعتی و تولیدی وجود دارد.
چالش‌ها و موانع
این عضو اتاق بازرگانی درباره موانع موجود گفت: تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی می‌تواند بر تجارت دوجانبه اثر منفی بگذارد. همچنین کمبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل و لجستیک در مرزها مانعی برای توسعه تجارت است.
لازم به ذکر است از آن سو قاچاق و تجارت غیررسمی نیز بر آمارهای رسمی تجارت تأثیرگذار است.
راهکارهای پیشنهادی برای توسعه تجارت
به گفته نورانی، برای عبور از این چالش‌ها چند اقدام اساسی لازم است:
۱- توسعه زیرساخت‌های مرزی: احداث و گسترش بازارچه‌های مرزی مشترک.
۲- همکاری‌های بانکی و مالی: ایجاد سازوکارهای مشترک مالی برای تسهیل تراکنش‌ها.
۳- توسعه توافقات تجاری: امضای توافقات جدید برای افزایش حجم تجارت.
۴- سرمایه‌گذاری مشترک: تشویق سرمایه‌گذاری در پروژه‌های انرژی، کشاورزی و صنایع.
نورانی در پایان تأکید کرد: با توجه به ظرفیت‌های گسترده اقتصادی، اگر موانع موجود رفع شود، تجارت ایران و پاکستان می‌تواند به سطحی بسیار بالاتر از وضعیت فعلی برسد و منافع بزرگی برای هر دو کشور به همراه داشته باشد.
