عشق مونتاژکاران مایه جنگ تجاری در غرب شد!

سهیلا روزبان

این فقط در بین مردم ایران نیست که اقبال خوبی نسبت به خودرو های چینی ندارند بلکه شرکت‌های خودروهای برقی چینی اخیراً توسط برخی از کشورهای غربی تحت محدودیت‌های فزاینده‌ای قرار گرفته‌اند.

با این تفاوت که در بازار داخلی ایران مردم تناسبی میان کیفیت و قیمت خودرو نمی بینند و وارد کنندگان به حداکثر سود خود و دوولت می اندیشند اما در کشورهای غربی خودروهای چینی متهم به وجود مزایای ناعادله هستند که منجر به به تهدید صنایع بومی شده است.

در عین حال در ایران تا جایی که شده در هماهنگی مونتاژ کاران و دولت و مجلس به این خودروهای بنزینی درجه چندم چینی با موتورهای ضعیف و خدمات پس از فروش ضعیف تر عوارض بسته اند. اما در غرب اعمال عوارض گمرکی جدید علیه صنعت خودروهای برقی چین این نگرانی را ایجاد کرده است که درگیری به یک جنگ تجاری تمام عیار گسترش یابد!

عوارض گمرکی اروپا و ایران

اتحادیه اروپا پس از ۹ ماه تحقیق در مورد اقدامات ناعادلانه، عوارض گمرکی را برای خودروهای برقی چینی افزایش داد.

کمیسیون اروپا به تولیدکنندگان خودروهای الکتریکی در این قاره اطلاع داده است که از ماه آینده به طور موقت عوارض اضافی بین ۱۷ تا ۳۸ درصد بر واردات خودروهای برقی چین اعمال خواهد کرد.

میزان عوارض جدید بسته به میزان تبعیت شرکت‌های خودروسازی با تحقیقات ضد یارانه اتحادیه اروپا در مورد صنعت که سپتامبر گذشته اعلام شد، متفاوت خواهد بود.

هزینه های جدید قرار است علاوه بر مالیات ۱۰ درصدی فعلی برای تمام خودروهای برقی چین اعمال شود. کمیسیون اروپا اعلام کرد که صادرکنندگان عمده مانند BYD – بزرگترین تولیدکننده خودروهای الکتریکی در جهان – و جیلی مشمول عوارضی بین ۱۷ تا ۲۰ درصد خواهند بود.

در حالی که برندهای اروپایی مانند مرسدس و رنو که خودروهای برقی ساخت چین را صادر می کنند، قرار است حدود ۲۱ درصد بپردازند.

کمیسیون اروپا تاکید کرد که شرکت هایی که با تحقیقات همکاری نکرده اند، از جمله گروه دولتی SAEC در شانگهای که مالک برند MG است، مشمول مالیات ۳۸ درصدی خواهند بود.

داده‌های گروه رودیوم نشان می‌دهد که ارزش واردات اروپایی خودروهای الکتریکی تولید شده در چین در سال گذشته به ۱۱.۵ میلیارد دلار رسیده است، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۲ تنها ۱.۶ میلیارد دلار بوده است.

در ایران تا جایی که شده در هماهنگی مونتاژ کاران و دولت و مجلس به این خودروهای بنزینی درجه چندم چینی با موتورهای ضعیف و خدمات پس از فروش ضعیف تر عوارض بسته اند. اما در غرب اعمال عوارض گمرکی جدید علیه صنعت خودروهای برقی چین این نگرانی را ایجاد کرده است که درگیری به یک جنگ تجاری تمام عیار گسترش یابد

واشنگتن یک قدم جلوتر است

اتحادیه اروپا در نگرانی خود در مورد تهدید صنعت خودروهای الکتریکی چین تنها نبوده، زیرا ایالات متحده چند هفته پیش اقدامات مشابهی را علیه پکن اعلام کرد. دولت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در ماه مه گذشته افزایش تعرفه گمرکی خودروهای برقی چینی را از ۲۵ درصد به ۱۰۰ درصد اعلام کرد.

ترکیه نیز عوارض ۴۰ درصدی بر خودروهای چینی وضع کرده است. اما در ایران تقریبا مشابه آمریکا مجموع عوارض و مالیات و شماره گذاری در برخی موارد بیش از ۱۰۰ درصد است با این تفاوت که قرار است هر کسی که از تاکسی های برقی استفاده کند تا ۵۰ درصد بیشتر هزینه کاهش تولید کربن را بدهد و از این جالب تر این که برای دریافت خودروهای برقی چینی باید در صف باشند!

به گزارش عصر اقتصاد تصمیم بایدن در چارچوب طرحی گسترده‌تر برای افزایش تعرفه‌ها بر کالاهای مختلف چینی به ارزش ۱۸ میلیارد دلار، به دلیل آنچه که او «اقدامات ناعادلانه از سوی پکن» می‌دانست، اتخاذ شد.

کالاهای چینی مشمول تعرفه های افزایش یافته توسط ایالات متحده شامل نیمه هادی ها، باتری ها و برخی از محصولات فولادی، آلومینیومی و فلزی است.

نیکلاس پواتیه، محقق مرکز تحقیقات بروگل، گفت که اقدامات آمریکا برای حذف خودروهای الکتریکی چینی طراحی شده است، در حالی که اقدامات اروپایی با هدف محروم کردن نهادهای چینی از مزیت حمایتی که از پکن دریافت می کنند، طراحی شده است.

خودروسازان چینی با برتری از نظر حجم تولید و هزینه، بیش از نیمی از خودروهای الکتریکی تولید شده در سراسر جهان را تشکیل می دهند. صادرات جهانی خودروهای برقی چین بین سال های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ حدود ۷۰ درصد افزایش یافته است

نگرانی برای چیست؟

خودروسازان چینی با برتری از نظر حجم تولید و هزینه، بیش از نیمی از خودروهای الکتریکی تولید شده در سراسر جهان را تشکیل می دهند. صادرات جهانی خودروهای برقی چین بین سال های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ حدود ۷۰ درصد افزایش یافته است.

مقامات اروپایی و آمریکایی، تولیدکنندگان خودروهای برقی چینی را متهم به دریافت مزایایی می‌کنند که شامل کمک‌های دولتی و حمایت پکن می‌شود. این حمایت ها باعث می‌شود آنها از مزیت رقابتی ناعادلانه در مقابل سایر نهادها برخوردار شوند.

والدیش دومبروسکیس، کمیسر تجارت اتحادیه اروپا، گفت که در مواجهه با افزایش قابل توجه واردات خودروهای برقی یارانه ای از چین، چاره ای جز اقدام وجود ندارد.

دامبروسکیس توضیح داد: “چین از خودروهای الکتریکی بسیار حمایت می کند، که صنعت ما را در معرض خطر قرار می دهد.”

کمیسر تجارت اروپا اعلام کرد که از سه هفته پیش بین اعمال تعرفه های نهایی در چهارم ژوئیه آینده برای مذاکره با چین استفاده خواهد کرد و این نشان می دهد که مذاکره در مورد راه های دیگر برای حل مشکل باز است.

مقامات اروپایی گفتند شواهدی جمع آوری شده است که نشان می دهد دولت چین وام های یارانه ای، معافیت های مالیاتی و زمین ارزان به خودروسازان و تامین کنندگان چینی داده است.

رئیس جمهور آمریکا نیز به نوبه خود در جریان اعلام تصمیم برای اعمال تعرفه های گمرکی اعلام کرد که کشورش به دنبال رقابت عادلانه با چین و عدم تعارض است و مدت هاست که این موضوع منصفانه نبوده است.

بایدن تاکید کرد که چین رقابت عادلانه در بازار خودروهای الکتریکی را برای خودروسازان آمریکایی غیرممکن می کند.

به عنوان مثال، خودروی برقی سی گل« Seagull» تولید شده توسط شرکت BYD چینی به قیمت تقریبی ۱۰۰۰۰ دلار فروخته می شود که بخش کوچکی از هزینه ساخت توسط شرکت های آمریکایی در نظر گرفته می شود.

تحلیلگران و مقامات هشدار داده‌اند که تعرفه‌ها علیه خودروهای الکتریکی چینی، پکن را تهدید به تلافی می‌کند که می‌تواند منجر به یک جنگ تجاری تمام عیار شود از این رو آلمان، سوئد و مجارستان تصمیم برای اعمال تعرفه های اروپایی بر خودروهای برقی چینی را رد کردند

ترس از جنگ تجاری

تحلیلگران و مقامات هشدار داده‌اند که تعرفه‌ها علیه خودروهای الکتریکی چینی، پکن را تهدید به تلافی می‌کند که می‌تواند منجر به یک جنگ تجاری تمام عیار شود.

وزارت بازرگانی چین اعلام کرد که نسبت به اقدامات نسنجیده و قانونی اروپا احساس «نگرانی و نارضایتی عمیق» دارد و هشدار داد که تمام اقدامات لازم را برای حمایت از حقوق شرکت‌های چینی انجام خواهد داد. آلمان، سوئد و مجارستان تصمیم برای اعمال تعرفه های اروپایی بر خودروهای برقی چینی را با نگرانی در مورد تلافی احتمالی پکن رد کردند.

این سه کشور برای لغو تصمیم در مورد عوارض گمرکی خودروهای چینی قبل از رای‌گیری که قرار است در ۲ نوامبر آینده برگزار شود، باید آرای حداقل ۱۲ کشور دیگر را تامین کنند.

ویل رابرتز، رئیس واحد تحقیقات خودرو در راو موشن، گفت که واکنش پکن به تعرفه های اروپا می تواند منجر به جنگ تجاری شود که می تواند پیامدهای منفی برای اروپا داشته باشد.

بسیاری از خودروسازان در اتحادیه اروپا نیز از این بیم دارند که چین به نوعی تلافی کند یا حتی از ورود آنها به بازار داخلی جلوگیری کند.

سال گذشته آلمان ۲۱۶.۲ هزار خودرو به چین صادر کرد که نشان دهنده کاهش ۱۵ درصدی نسبت به سال ۲۰۲۲ است.

گروه رودیوم هشدار داد که چین ممکن است عوارض گمرکی واردات خودرو از اتحادیه اروپا را از ۱۵ درصد فعلی به ۲۵ درصد افزایش دهد یا سایر صادرات اروپایی مانند کالاهای لوکس را هدف قرار دهد.

فیچ همچنین اعلام کرد که در صورت انجام هر گونه اقدام تلافی جویانه از سوی چین، شرکت های خودروسازی آلمانی بیشترین آسیب را خواهند دید، به ویژه با توجه به حاشیه سود و جریان های نقدی.

بزرگترین بازنده کیست؟

تحلیلگران بر این باورند که عوارض گمرکی علیه خودروهای برقی چینی ضرر قابل توجهی برای مصرف کنندگان و پیگیری روند انتقال از انرژی های هیدروکربنی به انرژی را کند می کند و در عین حال پیامدهای متفاوتی بر صنعت پکن خواهد داشت.

موسسه تحقیقات اقتصادی کیل تخمین می زند که اعمال تعرفه ۲۰ درصدی اضافی بر خودروهای الکتریکی واردات را ۲۵ درصد کاهش می دهد که معادل ۱۲۵۰۰۰ دستگاه به ارزش ۴ میلیارد دلار است.

محققان این موسسه نشان دادند که کاهش واردات اروپایی خودروهای برقی چینی با افزایش تولید در اتحادیه اروپا و کاهش حجم صادرات اروپا جبران می‌شود که می‌تواند به معنای افزایش قابل توجه قیمت‌ها برای مصرف‌کنندگان نهایی باشد.

سهم بازار خودروهای الکتریکی وارداتی از چین به اتحادیه اروپا از ۴ درصد در سال ۲۰۲۰ به ۲۵ درصد در سپتامبر گذشته افزایش یافت.

از سوی دیگر، در شرایطی که نیاز به تسریع در استفاده از انرژی های پاک در حال افزایش است، تعرفه ها علیه خودروهای برقی چینی، روند انتقال انرژی را کاهش می دهد.

افزایش عوارض گمرکی خودروهای برقی در اروپا باعث افزایش قیمت آنها و کاهش تقاضای مصرف کننده می شود.

هدف اتحادیه اروپا دستیابی به تعادل بین حفاظت از صنایع محلی از یک سو و انجام تعهدات آب و هوایی از سوی دیگر است که شامل ممنوعیت فروش خودروهای بنزینی و دیزلی جدید از سال ۲۰۳۵ می شود.

کمیسیون اروپا گفت که گذار سبز اتحادیه اروپا نمی تواند به واردات ناعادلانه که به صنعت در اتحادیه اروپا آسیب می رساند وابستگی داشته باشد.

از سوی دیگر، تحلیلگران بر این باورند که شرکت های خودروسازی چینی برای مقابله با عوارض گمرکی گزینه های متعددی از جمله انتقال تولید به کشورهای اروپایی یا استفاده از حاشیه سود هنگفت برای جذب بخشی از شوک تعرفه ای در پیش دارند.

جوآنا چن، تحلیلگر بلومبرگ اینتلیجنس، گفت که با توجه به این واقعیت که خودروهایش سودآوری بالاتری نسبت به سایر شرکت ها دارند، احتمالاً شرکت چینی BYD قادر خواهد بود بیشتر بار ناشی از تعرفه های جدید اروپا را به دوش بکشد.

تحلیلگران تحلیلگران جی پی مورگان چیس« JPMorgan Chase» همچنین خاطرنشان کردند که حتی پس از اعمال وظایف جدید، سود BYD به ازای هر خودرو در اروپا همچنان حدود یک و نیم برابر بیشتر از فروش همان خودرو در چین خواهد بود.

شرکت های دیگری نیز به سمت ورود به بازارهای جدید می روند، زیرا BYD قصد دارد علاوه بر انتخاب مجارستان برای افتتاح اولین کارخانه خودروسازی خود در اروپا، بازارهای صادراتی دیگری مانند مکزیک، برزیل، تایلند و استرالیا را نیز باز کند.

شرکت‌های دیگر نیز به دنبال تنوع بخشیدن به تولید در خارج از چین هستند، زیرا SAEC اعلام کرد که جست‌وجو برای سایت‌های تولید بالقوه در اروپا را آغاز کرده است، در حالی که خودروسازی چری قراردادی را با ای وی موتورز« EV Motors» اسپانیا برای تولید خودرو در بارسلونا امضا کرد.

منابع: ارقام – کمیسیون اروپا – بلومبرگ – فیچ – مجمع جهانی اقتصاد – رویترز – CNN – فایننشال تایمز