عصبانیت بانک مرکزی با وجود عقبنشینی واعظی از ادعای ارزی
اظهارات واعظی در مورد نرخ ارز و افزایش عمدی آن از سوی دولت در روزهای اخیر واکنشبرانگیز شده است البته با وجود انکه رئیس دفتر رئیسجمهوری از این سخنان عقبنشینی کرده است با این حال بانک مرکزی و رئیس آن به این موضوع واکنش انتقادی نشان دادهاند.
محمود واعظی روز گذشته برای تصحیح برداشت رسانهها از سخنانش در صفحه شخصیاش به همراه عکسی از شرکت در مراسم تجلیل از صادرکنندگان نمونه استان اصفهان نوشت: «در گفتوگوی صمیمانه دیشب با فعالان بخش خصوصی استان اصفهان بخشی از عرایضم به دلیل برداشت یا انعکاس ناقص، متاسفانه دچار تحلیل نادرست در فضای رسانهای شده است. آنچه در تشریح شرایط بسیار دشوار جنگ اقتصادی در سه سال گذشته در این جلسه بیان شد، ناظر به شدت تحریمها، فشار حداکثری و کموکیف محدودیتهایی بود که به اقتصاد کشور تحمیل شد و پیامدهای نامیمونی همچون افزایش نرخ ارز را بهدنبال داشت.»
او در ادامه نوشت: «بیتردید گرانی ارز در آن مقطع، نتیجه فشارهای تاریخی و کمسابقه بر اقتصاد ایران بوده و مقصود بنده نیز این بود که دولت بهرغم اینکه معتقد بود قیمت واقعی ارز هرگز و هرگز ۲۵ تا ۲۷ هزار تومان نیست، اما با مقاومت و تحمل تبعات تحمیلی و ظالمانه تحریمها، کشور را اداره کرده و در برابر اراده دولت ترامپ برای فروپاشی اقتصاد ایران، ایستاده است. بنده مجددا به صراحت تاکید میکنم که دولت هیچگاه بهدنبال گران کردن ارز نبوده و قیمت بالای ارز و نرخ غیرواقعی آن را یکی از موانع مهم اداره کشور و یکی از رخدادهای تلخ در دوران مسوولیتش میداند و همواره در پی کنترل آن و کاستن از فشار برشهروندان بوده است؛ آنچنان که در آینده نزدیک نیز هیچ فرصتی را برای کنترل نرخ ارز از دست نخواهد داد. تمام سیاستگذاریهای اقتصادی دولت و بانک مرکزی در این سه سال، با هدف کاهش اثر تحریمها بر اقتصاد کشور و خصوصا جلوگیری از افزایش نرخ ارز و کنترل تورم بوده است. بنابراین هر گونه تلقی که انتفاع دولت از گرانی نرخ ارز را مفروض بگیرد، قطعا غلط و نامنطبق با واقعیتهای اقتصادی کشور است. چنین فرضیهای البته جفا به همه عزیزان و دستاندرکارانی که برای مقابله جهش نرخ ارز کوشیدند نیز هست.»
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهوری شامگاه پنجشنبه در جمع صادرکنندگان استان اصفهان، در بخشی از سخنان خود گفته بود: «از نظر اقتصادی نرخ ارز ایران ۲۵ یا ۲۷ هزار تومان نیست، ما این کار را کردیم تا بتوانیم اقتصاد کشور را اداره کنیم تا امروز دشمنان بگویند که فشار حداکثری شکست خورده و آنها بهدنبال حل مسائل هستند و امروز ایران از موضع قدرت است.»
بانک مرکزی روز گذشته در صفحه توئیتری خود در واکنش به این اظهارات نوشته بود: «برای جلوگیری از سوءاستفاده و سوءبرداشت از صحبتهای مسوولان محترم، شایسته است که اظهارنظر درخصوص مسائل تخصصی پولی و ارزی به بانک مرکزی واگذار شود.»
چند ساعت پس از این توئیت، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی هم در حساب اینستاگرامی خود در این باره نوشت: «از نیمه سال ۹۷، بانک مرکزی سیاست ارزی خود را، بر مبنای صیانت از ذخایر خود و همزمان تامین منابع لازم برای واردات کالاهای اساسی و دارو قرارداد. در دوسال گذشته ،این سیاست نشان داد که با موفقیت کشور را از میانه بزرگترین جنگ اقتصادی تاریخ به سلامت عبور داد. در این میان ، فشار زیادی، از ناحیه تحریم های ظالمانه و غیر انسانی بر مردم عزیزمان وارد شد، اما اینکه، بدون سیاست های بانک مرکزی در این دوره، چه سرنوشتی در انتظار متغیرهای اصلی اقتصاد مانند نرخ ارز و تورم بود قابل تصور نیست.»
او در ادامه نوشت: «بانک مرکزی همچنان اعتقاد راسخ دارد که نرخ ارز باید توسط سازوکار بازار و مستقل از سیاست های مالی و بودجهای تعیین شود و انتظار دارد که با تصحیح انتظارات و تخیله اثر شوکهای سیاسی، نرخ ارز در مسیر اصلاح توسط ساز و کار بازار قرار گیرد. بارها گفتهام، تقویت ارزش پول ملی، مهمترین دغدغه بانک مرکزی است و تا به حال نیز تمام تلاش خود را علیرغم برخی مرارت ها، به کار بردم تا نیازهای بودجه ای دولت نتواند در این مسیر خدشه زیادی وارد کند.»
همتی یادآور شد: «بازار ارز ، یک بازار حساس و تخصصی است. در اولین جلسه حضور در هیئت دولت قبل از انتصاب و در اولین جملات خود از آقای رئیس جمهور و اعضای محترم دولت درخواست کردم که اگر به انتصاب اینجانب رأی میدهند، با این شرط همراه باشد که در خصوص مسائل ارزی، اعلام سیاست ها را به بانک مرکزی واگذار کنند و قطعاً این بهترین کمک مسؤلین محترم به بانک مرکزی و نیز ثبات در بازار های پول و ارز است.»