عقب نشینی دولت
بررسی سه وعده مهم رئیس دولت سیزدهم در زمینه بهبود وضعیت معیشت که معکوس شد
فرزانه تهرانی
«هر ایرانی عزیز در هر شهر و روستا که زندگی می‌کند در انتخابات شرکت کند و از هر کس که ناراحت و گله‌مند است و از هر جریان بی عدالتی به شدت او را آزرده خاطر کرده است بیاید و در انتخابات شرکت کند این دوره به لطف خداوند و با کمک شما مردم عزیز جلوه‌ای از آنچه که باید در گام دوم انقلاب اتفاق بیافتد هم در حوزه اقتصادی و هم در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی با کمک مردم اتفاق خواهد افتاد.»
این سخنان ابراهیم رئیسی این روزها بیشتر شبیه طنز است. همین یک سال پیش بود که او با وعده های مختلف و عجیب برای کسب رای تلاش می کرد. او پیش از انتخابات بارها تاکید کرد بی تردید اقدامات مهمی در دولتش انجام می دهد تا مردم طعم بهبود وضعیت معیشت را بچشند.
او شروع به دادن وعده های رنگارنگ کرد و قول داد که تمام آنها را عملی کند. یک سال و ۲ ماه از آغاز کار رئیسی گذشت و در همین زمان کوتاه، اثبات شد که وعده ها تا رسیدن به تحقق فاصله ای بعید و دست نیافتی دارد.
در بین وعده های رنگارنگ رئیسی که از مبارزه با فساد تا کم کردن فاصله طبقاتی را در بر می گیرد چند وعده بیشتر معروف شد. وعده ساخت ۴ میلیون مسکن، وعده ایجاد ۴ میلیون شغل و وعده اینترنت رایگان و با سرعت.
فیلی که موش زایید
وعده ساخت سالانه یک میلیون مسکن در صدر لیست وعده های رئیسی قرار دارد. او چنان با اطمینان می گفت ۴ میلیون مسکن را ظرف ۴ سال در بازار عرضه می کند که گمان می رفت در همان سال اول با شتاب عرضه، قیمت ها بشکند.
او در مناظرات انتخاباتی خود گفته بود: «ساخت چهار میلیون واحد مسکونی در دولت سیزدهم یک‌وعده شعاری نیست و به عنوان نیاز مردم والزام قانونی، آن را عملی می‌کنیم.»
اما گذر زمان به ابراهیم رئیسی اثبات کرد که ساخت چهار میلیون واحد مسکونی در دولت سیزدهم یک وعده شعاری ست. رئیسی برای ساخت یک میلیون مسکن در سال اول، دستگاه های دولتی را موظف کرد که زمین های مازاد خود را در اختیار دولت قرار دهند.
ماه ها گذشت و هیچ یک از دستگاه ها حاضر نشدند از زمین هایشان بگذرند. در واقع هیچ یک از زیرمجموعه های دولت، حاضر به اجرای دستورات رئیس دولت نشدند.
رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی که مسئولیت اجرای طرح نهضت ملی مسکن را هم برعهده دارد مدتی بعد از آغاز به کار دولت در گفت و گوی اشاره کرد که قرار نیست ۴ میلیون مسکن ساخته شود و نهایتا تا پایان کار دولت ۲ میلیون مسکن تحویل داده می شود.
او که خودش هم حاضر به اعطای زمین های مازاد وزارت راه و شهرسازی نشده است گفته بود: بالغ بر یک میلیون و ۳۵۰ هزار واحد مسکونی در دست اجراست که تا شهریور ماه ۱۰۰ هزار واحد تحویل خواهد شد.
تقلیل تحویل یک میلیون واحد مسکونی به ۱۰۰ هزار واحد در شرایطی یک عقب نشینی بزرگ از وعده ها تلقی می شود که دولت همچنان به ارائه وعده های جدید مشغول است.
دولت رئیسی که در تخصیص زمین برای ساخت یک میلیون واحد مسکونی ناکام مانده حالا وعده واگذاری زمین به مردم برای ساخت خانه ویلایی می دهد.
مشخص نیست در شرایطی که هیچ یک از دستگاه ها حاضر به اعطای زمین نشدند رئیسی از چه محلی قرار است زمین تازه وعده داده شده را برای ساخت خانه ویلایی تامین کند.
جالب آنکه دولت با اسم جدید خانه ویلایی، به طور زیرکانه ای ساخت واحدهای مسکونی که خود قرار بود متقبل شود را هم به دوش مردم می اندازد.
۸ میلیون شغل نابود شد
ایجاد ۴ میلیون شغل هم جزو وعده های پر طمطراق رئیسی بود. او گفته بود: «بنا داریم ظرفیت خالی کشور را فعال کنیم که از این طریق به راحتی یک میلیون شغل در سال قابل ایجاد است.»
در نخستین سالگرد آغاز به کار دولت رئیسی نه تنها یک میلیون شغل ایجاد نشد که بین ۳ تا ۸ میلیون شغل هم از دست رفت. با فیلتر شدن ناگهانی اینستاگرام، ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار فروشگاه که نزدیک به یک میلیون شغل به‌طور مستقیم به آن وابسته است، تعطیل شد.
بنا به گفته فرزین فردیس نایبرئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران تعداد افراد وابسته غیرمستقیم مانند شبکه حمل و نقل و پست به ۷۰۰ فروشگاهی که در اینستاگرام فعالیت می کردند، بین سه میلیون تا هشت میلیون نفر تخمین زده میشوند.
به عبارت دیگر با فیلتر شدن تلگرام بین ۳ تا ۸ میلیون شغل از دست رفت.
اگر حتی فیلترینگ اینستاگرام هم اتفاق نمی افتاد و ۸ میلیون شغل هم از بین نمی رفت، باز هم رسیدن به وعده رئیسی کار سخت و دور از دسترسی بود. کارشناسان معتقدند برای ایجاد یک میلیون شغل در سال، لازم است رشد اقتصاد به ۱۵ درصد برسد.
امروز که حفظ رشد مثبت اقتصاد نفس گیر است؛ بالا بردن رشد تا سطح ۱۵ درصد و ایجاد شغل به طور میلیونی بیشتر شبیه یک شعار توخالی است.
اینترنت رایگان، پر هزینه شد
رئیسی قصد داشت اینترنت را برای سه دهک کم برخوردار رایگان کند. او در یکی از برنامه های تلویزیونی اننتخاباتی گفته بود: «فضای مجازی و اینترنت امروز به صورت یک امری در آمده که تمام لایه‌های زندگی ما را تحت تاثیر قرار داده است.
امروزه فضای مجازی و اینترنت تبدیل به حق مردم شده است؛ حداقل استفاده از اینترنت برای دهک‌های پایین جامعه باید رایگان شود. واقعا یک سوال وجود دارد که چرا با گسترش استفاده از فضای مجازی، زیر ساخت‌های مورد نیاز برای آن تهیه نشده است. چرا نگذاریم مردم در این فضای مجازی اشتغال داشته باشند مثلاً یک خانم خانه دار آشپزی کند و یک معلم که تولید محتوا انجام می‌دهد، چرا نسبت به این کاری که انجام می‌دهد سهم خود را نبرد.»
شنیدن این جمله ها امروز شبیه طنز است، اما یک طنز تلخ. امروز نه تنها دولت راه های کسب و کار از طریق اینترنت را بسته است که هزینه استفاده از اینترنت را به شدت افزایش داده است.
کاربران اینترنت برای دسترسی بدون محدودیت ناچار هستند هزینه هایی بین ۳۵ تا ۴۵۰ هزار تومان بپردازند. بازاری بزرگ برای کاسبان فیلترینگ ایجاد شده که هزینه های زیادی را به کاربران تحمیل می کنند.
همزمان در بخش هایی از کشور بحث استفاده از ماهواره استارلینک مطرح شده است. که البته هزینه ای بین ۴۸ تا ۶۰ میلیون تومان دارد.
به این ترتیب با افزایش هزینه های دسترسی به اینترنت بدون محدودیت به قدری بالا رفته که نه تنها سه دهک کم برخوردار جامعه از داشتن آن محروم شده اند بلکه گروه عظیمی از اقشار طبقه متوسط هم به سختی به آن دسترسی پیدا می کنند و نکته قابل تامل آنکه در کنار هزینه های مضاعف، کاربران با استفاده از فیلترشکن های مختلف، در معرض هک سیستم و ورود بدافزارها به گوشی های خود هستند.
