فروشندگان تازه‌نفس بورس از راه رسیدند

مسعود وطنخواه

بازار سرمایه این روزها را با نوعی انتظار و چشم امید به فردا سپری می‌کند. برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، معلوم نبودن نتیجه مذاکرات برجام، دامنه قیمتی دلار و ادامه صف‌های فروش بیشتر نمادهای با سرمایه کم از جمله دغدغه‌های فعالان بازار سرمایه است.

معلوم شدن نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری کمی از ریسک‌های بازار کاست، اما مشکل معامله‌گران نبود دورنمای روشن از برنامه‌های آتی رئیس‌جمهوری جدید است. بازار سرمایه در حالی دومین روز معاملاتی را شروع کرد که در ادامه روند صعودی بورس در روز شنبه، انتظار گروهی از معامله‌گران تداوم رشد قیمت در نمادهای مهم و تاثیرگذار بود، اما به تدریج و پس از نیم ساعت از شروع معاملات حجم عرضه‌ها افزایش یافت و حتی تعدادی از نمادها تا قیمت‌های نزولی نیز پیش رفتند.

حضور فروشندگان پرقدرت سبب شد که بورس نتواند افزایش حدود ۱۴هزار واحدی اولین روز هفته را تکرار کند و تنها کارنامه کاری روز گذشته خود را با هزار و ۶۸۳واحد رشد به پایان رساند. صعودی که اگر ساعت معاملات وقت اضافه پیدا داشت قطعا میزان کمتری را نیز تجربه می‌کرد.

گروه پالایشی روز گذشته پس از چند روز تاثیرپذیری وارد مرحله اصلاحی و کاهشی شد این گروه به دلیل قیمت کرک اسپرد از افزایش قیمت نفت تاثیر مستقیم می‌پذیرد اما گروهی از کارشناسان بر این عقیده‌اند که پالایشی‌ها در ایران به دلیل ماهیت پیمانکاری که دارند در محدوده قیمتی ۶۰ تا ۶۵ دلارست که می‌توانند بالاترین کرک اسپرد را بدست آورند.

کرک به معنای پالایش، تجزیه و تصفیه است و اسپرد به معنای تفاوت که از ترکیب این دو واژه در کنار هم لغت کرک اسپرد به‌وجود می‌آید. این ترکیب به معنی اختلاف قیمتی است که بین ورودی و خروجی پالایشگاه‌ها وجود دارد.

گروه بانکی نیز با وجود خبرهای خوب از سودسازی بانک تجارت، این روزها به نماد بانک ملت وابسته شده است. پس از مشکلات پیش‌آمده درباره تسعیر نرخ ارز و مالیات تعلق‌گرفته به بانک ملت که هنوز نیز حل نشده است فعالان بازار سرمایه برای خریدوفروش در گروه بانکی احتیاط می‌کنند.

پس از مجوز بانک مرکزی برای تسعیر نرخ ارز در حالی که بانک ملت قیمت حدود ۱۵هزار تومان را مبنای محاسبه قرار داده بود، سازمان امور مالیاتی مبنا را حدود ۲۰هزار تومان اعلام کرد که همین امر سبب کاهش قابل‌توجه سود اعلامی بانک ملت شد.

نرخ تسعیر عبارت است از نرخ تبدیل دو واحد پولی به یکدیگر (شامل انواع نرخ های برابری رسمی، قراردادی و غیره) که در فرایند تسعیر بکار گرفته می‌شود، به‌ نحوی‌ که نتایج آن عموماً با آثار تغییرات نرخ ارز بر جریان های وجوه نقد واحد تجاری و ارزش ویژه آن هماهنگی داشته باشد و این اطمینان را ایجاد کند که صورت‌های مالی، تصویری مطلوب از نتایج عملکرد ارائه می‌دهد.

نامشخص بودن نرخ ارز نیز از ابهامات مهم بازار سرمایه است که اثر مستقیم بر سودآوری شرکت‌های بازار سرمایه دارد. گروهی در انتظار کاهش نرخ ارز به دلیل موفقیت مذاکرات برجام و برداشته شدن تحریم‌ها هستند که این امر سبب کاهش نرخ تسعیر ارز و به تبع آن افت میزان ریالی فروش برای شرکت‌های صادراتی است. در نقطه مقابل نیز گروهی از کارشناسان از یک سو، قیمت ارز در این محدوده به دلیل تناسب با معیارهای اقتصادی مناسب ارزیابی می‌کنند و کاهش بیشتر از این مقدار به زیان اقتصاد می‌دانند و از سوی دیگر معتقدند به دلیل اینکه برداشته شدن تحریم‌ها موجب حذف ارائه تخفیف از سوی شرکت‌های ایرانی برای طرف‌های خارجی و افزایش سود این شرکت‌ها می‌شود که این رشد سودآوری می‌تواند کاهش احتمالی قیمت ارز را جبران کند.