قارچی که سرطان را درمان میکند
دانشمندان دانشگاه آکسفورد در مطالعات اخیر خود بر روی نوعی قارچ معروف به قارچ هیمالیا، دریافتند این گیاه اثرات بالقوهای در درمان سرطان دارد.
به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان به نقل از مدیکال نیوز تودی، کوردیسپین یک محصول متابولیک مشتق شده از Cordyceps sinensis، یک قارچ هیمالیاست که مردم از منبع مورد اعتماد آن در درمانهای گیاهی برای سرطان، پیری و التهاب برای هزاران سال استفاده کردهاند. منبع معتبر محققان برای اولین بار این ترکیب را در سال ۱۹۵۰ مشخص کردند.
در طول ۷۱ سال گذشته، صدها مطالعه نشان دادهاند که کوردیسپین ممکن است اثرات مفیدی بر روی مشکلات مختلف سلامتی داشته باشد، از جمله: سرطان، شرایط قلبی، التهاب، مشکلات سلامت روان و مسائل مربوط به عملکرد مغز، اختلالات متابولیک، درد، شرایط تنفسی.
علیرغم موفقیت کوردیسپین در کشت سلولی و مطالعات حیوانی، تحقیقات کمی در مورد اثرات کوردیسپین بر روی افراد وجود دارد، زیرا به سرعت در جریان خون تجزیه میشود. این بدان معناست که فقط مقادیر کمی به سایت مورد نظر میرسد.
کشف راهی برای پایدارتر کردن کوردیسپین در بدن میتواند به درمانهای جدیدی برای سرطان و سایر شرایط منجر شود.
در یک مطالعه اخیر، محققان به رهبری دانشگاه آکسفورد در انگلیس و شرکت بیودارویی NuCana راهی برای پایدارتر کردن کوردیسپین در بدن پیدا کردند. آنها داروی جدید خود را NUC-۷۷۳۸ نامیدند و مرحله اول آزمایش بالینی را در افراد مبتلا به سرطان پیشرفته انجام دادند.
از مطالعات سلولی، محققان دریافتند که NUC-۷۷۳۸ نسبت به کوردیسپین معمولی بهتر میتواند به سلولهای سرطانی برسد و سطوح بالایی از متابولیتهای ضد سرطانی را تولید کند.
نتایج اولیه آزمایشهای بالینی شامل بیماران مبتلا به تومورهای مرحله پیشرفته مقاوم به درمان نیز نشان داد که داروی شیمیدرمانی جدید به خوبی تحمل میشود و نشانههایی از فعالیت ضد سرطانی را نشان میدهد.
دکتر کورنلیا دی مور،دانشیار زیست شناسی RNA در دانشگاه ناتینگهام گفت: در این مطالعه، نویسندگان نشان میدهند شکل اصلاحشده مولکول کوردیسپین، NUC-۷۷۳۸، آن را در غلظتهای پایینتر و طولانیتر موثر میسازد. به طور هیجان انگیز، به نظر میرسد که این نه تنها در کشت سلولی و حیوانات بلکه در بیماران سرطانی نیز صادق است.
این مطالعه در مجله Clinical Cancer Research منتشر شده است.
یکی از مشکلات اصلی استفاده از کوردیسپین برای درمان افراد این است که بر اثر تماس با آنزیمی به نام آدنوزین دآمیناز (ADA) به راحتی در بدن تجزیه میشود؛ همچنین به یک ناقل نوکلئوزیدی به نام hENT۱ برای رسیدن به سلولهای سرطانی و آنزیم فسفریله کننده (ADK) برای تبدیل به یک متابولیت ضد سرطان متکی است.
برای غلبه بر این مشکلات، محققان کوردیسپین را با فناوری ProTide تغییر دادند، رویکردی جدید برای رساندن دارو به سلولهای سرطانی.
فناوری ProTide با اتصال مولکولهای کوچک به ترکیبات از پیش فعال شده برای کمک به آنها برای رسیدن به سلولهای هدف کار میکند. پس از رسیدن، این مولکولهای کوچک شکسته میشوند و ترکیبات از پیش فعال شده را برای انجام کار خود باقی میگذارند.
دانشمندان قبلا از این رویکرد در داروهای ضد ویروسی مورد تایید سازمان غذا و دارو (FDA) از جمله رمدسیویر و سوفوسبوویر برای عفونتهای ویروسی از جمله هپاتیت C، ابولا و کووید-۱۹ استفاده میکنند. FDA همچنین اخیرا داروی ضد سرطان Acelarin را که از همین فناوری استفاده میکند، ردیابی کرده است.
محققان با استفاده از فناوری ProTide، چندین نسخه از پیش فعال شده کوردیسپین را قبل از انتخاب یکی – NUC-۷۷۳۸ – برای تحقیقات بیشتر سنتز کردند، سپس NUC-۷۷۳۸ را در کنار کوردیسپین معمولی روی مجموعه وسیعی از ردههای سلولی سرطانی آزمایش کردند. NUC-۷۷۳۸ حداقل هفت برابر قویتر از کوردیسپین معمولی بود.
NUC-۷۷۳۸ بهویژه روی سلولهای تراتوکارسینوما که نوعی سرطان بیضه است، عملکرد خوبی داشت. حساسیت این سلولها به NUC-۷۷۳۸ بیش از ۴۰ برابر بیشتر از کوردیسپین بود.
سپس محققان آزمایشهای سلولی را برای اندازهگیری اثرات NUC-۷۷۳۸ بر روی ADA، ADK و hENT۱ انجام دادند. برخلاف کوردیسپین معمولی که به هر سه مورد وابسته بود، NUC-۷۷۳۸ به مهار هیچ یک از آنها پاسخ نداد.
نویسندگان این مطالعه سپس فاز ۱ کارآزمایی بالینی را برای آزمایش دارو در بیماران آغاز کردند. از اول ژوئن ۲۰۲۱، آنها ۲۸ نفر را در سراسر انگلیس با انواع مختلف سرطان پیشرفته، از جمله ملانوما، سرطان کولورکتال و سرطان ریه، ثبت کردند تا دوزهای NUC-۷۷۳۸ را از ۱۴ تا ۹۰۰ میلی گرم در متر مربع دریافت کنند.
نتایج اولیه این کارآزمایی نشان میدهد بیماران سرطانی تمام دوزهای دارو را به خوبی تحمل میکنند. محققان همچنین به نشانههایی از فعالیت ضد تومور و تثبیت طولانیمدت بیماری، بهویژه در میان افراد مبتلا به ملانوم مقاوم به ایمونوتراپی اشاره کردند.