معماران هوش مصنوعی بر تارک سال ۲۰۲۵ تایم

مجله آمریکایی تایم، گروهی از رهبران برجسته حوزه هوش مصنوعی را با عنوان «معماران هوش مصنوعی» به عنوان شخصیت سال ۲۰۲۵ معرفی کرد.

این انتخاب، بازتاب تأثیر گسترده و تحول‌آفرین هوش مصنوعی بر جامعه، اقتصاد و زندگی روزمره در سال میلادی جاری است. سم جیکوبز، سردبیر تایم، اعلام کرد که هیچ فرد یا گروهی به اندازه این معماران در سال ۲۰۲۵ تأثیرگذار نبوده و هوش مصنوعی با شگفت‌انگیز کردن و همزمان نگران کردن بشریت، زمان حال را دگرگون کرده و مرزهای ممکن را جابه‌جا نموده است.

روی دو جلد این شماره مجله، چهره‌های کلیدی این حوزه به تصویر کشیده شده‌اند. یکی از جلدها، نقاشی‌ای الهام‌گرفته از عکس معروف «ناهار روی آسمان‌خراش» در سال ۱۹۳۲ است که در آن هشت رهبر فناوری روی تیرآهن نشسته‌اند: مارک زاکربرگ مدیرعامل متا، لیسا سو مدیرعامل AMD، ایلان ماسک مالک xAI، جنسن هوانگ مدیرعامل انویدیا، سم آلتمن مدیرعامل OpenAI، دمیس هاسابیس رهبر Google DeepMind، داریو آمودی مدیرعامل آنتروپیک و فی-فی لی پیشگام هوش مصنوعی و مدیرعامل World Labs. جلد دیگر نیز همین افراد را در حال ساخت حروف بزرگ «AI» نشان می‌دهد.

این انتخاب یادآور سال ۱۹۸۲ است که تایم کامپیوتر شخصی را به عنوان «ماشین سال» برگزید و شور و هیجان مشابهی نسبت به فناوری جدید را توصیف کرد. در سال ۲۰۲۵، هوش مصنوعی از مرحله بحث‌های نظری و محتاطانه به رقابت شدید برای توسعه سریع گذار کرده و سریع‌تر از انقلاب اینترنت و موبایل، در ساختار جامعه نفوذ کرده است. شرکت‌های بزرگ فناوری مانند آمازون، مایکروسافت، گوگل و متا بیش از ۳۷۰ میلیارد دلار برای ساخت مراکز داده و زیرساخت‌های هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده‌اند و ارزش شرکت‌هایی مانند OpenAI به ۵۰۰ میلیارد دلار و آنتروپیک به ۳۰۰ میلیارد دلار رسیده است.

جنسن هوانگ، مدیرعامل انویدیا که شرکتش تأمین‌کننده اصلی سخت‌افزارهای هوش مصنوعی است، در مصاحبه با تایم تأکید کرد که این فناوری «تأثیرگذارترین فناوری زمان ما» است و هر صنعت، شرکت و کشوری به آن نیاز دارد. لیسا سو نیز از افزایش بهره‌وری企业在 با ابزارهای هوش مصنوعی سخن گفت و اعلام کرد که سال ۲۰۲۵ سالی است که هوش مصنوعی واقعاً برای شرکت‌ها مفید شده است. سم آلتمن با تبدیل OpenAI به شرکتی سودمحور، راه را برای سرمایه‌گذاری‌های کلان هموار کرد، در حالی که ایلان ماسک با ساخت سریع مراکز داده و رقابت در حوزه مدل‌های هوش مصنوعی، مرزها را جابه‌جا کرده است.

با این حال، این پیشرفت‌ها بدون نگرانی همراه نبوده است. رهبرانی مانند آلتمن و ماسک پیشتر هشدار داده بودند که پیگیری قدرت‌های هوش مصنوعی می‌تواند فاجعه‌های پیش‌بینی‌نشده‌ای ایجاد کند. بحث‌های اخلاقی، امنیت شغلی، تأثیر بر خلاقیت انسانی و رقابت جهانی بر سر این فناوری، از جمله چالش‌های برجسته سال ۲۰۲۵ بوده است. تحلیلگران معتقدند هوش مصنوعی هم می‌تواند نجات‌بخش بشریت باشد و هم تهدیدی جدی، زیرا هنوز سیستم‌های کاملاً قابل اعتماد و همسو با ارزش‌های انسانی ساخته نشده‌اند.

تایم این انتخاب را نقطه عطفی در پذیرش گسترده هوش مصنوعی می‌داند که دیگر نه یک ابزار لوکس، بلکه بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی روزمره شده است. پنج نفر از این هشت نفر – ماسک، زاکربرگ، هوانگ، آلتمن و سو – میلیاردرهایی با ثروت جمعی حدود ۸۷۰ میلیارد دلار هستند که بخش عمده آن در سه سال اخیر و با تب هوش مصنوعی накопیده شده است. این مجله با این انتخاب، توجه جهانی را به افرادی جلب کرده که تاریخ فناوری را رقم زده‌اند و آینده‌ای نامطمئن اما پر از امکانات را پیش روی بشریت قرار داده‌اند.

انتخاب گروهی سابقه‌ای در تایم دارد؛ از مبارزان ابولا تا کاربران اینترنت در سال ۲۰۰۶. اما انتخاب امسال بیش از همیشه نشان می‌دهد جامعه به سمت عصری گام برمی‌دارد که ماشین‌ها نه تنها کار می‌کنند، بلکه فکر می‌کنند و تصمیم می‌گیرند. آینده‌ای که این معماران در حال ساخت آن هستند، پر از امکانات بی‌نهایت است، اما نیازمند نظارت دقیق و مسئولیت‌پذیری جمعی برای جلوگیری از مخاطرات احتمالی خواهد بود. این عنوان نه تنها تقدیر از دستاوردها، بلکه هشداری به بشریت برای مدیریت هوشمندانه این انقلاب فناوری است.