نبرد یارانه‌ای سبز: پنج کارشناس توضیح می‌دهند که چه انتظاری باید داشت

مترجم: مرتضی ایراندوست

در ماه‌های اخیر ایالات متحده و اتحادیه اروپا با هدف تسریع فناوری های تجدیدپذیر طرح های یارانه سبز را معرفی کرده‌اند. درحالیکه قانون کاهش تورم ایالات متحده و طرح سرمایه گذاری قرارداد سبز اتحادیه اروپا، نوآوری بخش خصوصی را تشویق میکند، برخی از مردم نگرانند که این قانون اقتصادهای درحال توسعه را تهدید و تنشهای تجاری جهانی را بدتر کند.

به ویژه، الزامات محتوای محلی قانون کاهش تورم برای قطعات و باتری‌های خودروهای برقی، نگرانی متحدان تجاری ایالات متحده از جمله اتحادیه اروپا، کره جنوبی و ژاپن را برانگیخته است، زیرا از این واهمه دارند که شرکتهای آنها انگیزه‌ لازم برای انتقال فعالیت‌های خود به آمریکای شمالی را داشته باشند.

به گزارش فایننشال تایمز، فولکس واگن، که یکی از بزرگ‌ترین خودروسازان اروپا محسوب میشود، برنامه‌های خود برای ساخت یک کارخانه جدید در اروپای شرقی را متوقف و اعلام کرده است که در عوض تمرکز خود را به ساخت کارخانه‌ای مشابه در آمریکا شمالی تغییر می‌دهد.در بحبوحه این تنشها، ایالات متحده و ژاپن از توافقی خبر دادند که عوارض صادراتی موادحیاتی مورد استفاده برای ساخت باتری خودروهای الکتریکی را حذف خواهد کرد.

این توافق درها را برای محیط کاری وسیعتری باز میکند که تحت آن شرکا تجاری کلیدی ایالات متحده میتوانند به معافیت های مالیاتی سخاوتمندانه قانون کاهش تورم دسترسی پیدا کنند.

کاترین تای، نماینده تجاری ایالات متحده، در مورد توافق با ژاپن گفت : اعلامیه امروز دلیلی بر تعهد پرزیدنت بایدن به ایجاد زنجیره های تامین انعطاف‌پذیر و ایمن است.

این لحظه با شکوهی است زیرا ایالات متحده به همکاری با متحدان و شرکا خود برای تقویت زنجیره تامین مواد معدنی حیاتی، از طریق قانون کاهش تورم ادامه میدهد.

 با شکل‌گیری قانون کاهش تورم ایالات متحده و طرح سرمایه‌گذاری قرارداد سبز اتحادیه اروپا، کارشناسان مجمع جهانی اقتصاد در حال بررسی این موضوع هستند که یارانه‌های سبز برای آینده تجارت جهانی، تغییرات آب و هوایی و زنجیره‌های تامین چه معنایی دارد. این چیزی است که آن ها فکر می کنند ما می توانیم انتظارش را داشته باشیم.

دخالت بیشتر دولت در سیاست تجاری

کیمبرلی بوترایت، رئیس تجارت پایدار

دولتها درسراسر جهان در واکنش به رکود اقتصادی ناشی از همه‌گیری کووید-۱۹،از مشاغل و کارکنان خود برای حفظ فعالیتهای اقتصادی حمایت کردند.با ظهور همه‌گیری، افزایش تمرکز روی ارزش انعطاف‌پذیری زنجیره تامین منجر به مداخلات بیشتر دولت با هدف افزایش استقلال گردید. نیاز فوری به کربن‌زدایی از اقتصادهای ما باعث مداخله بیشتر دولت شده است.

گزارش رسمی مجمع جهانی اقتصاد – که با شروع این روند منتشر شد – چالشهای رقابتی بین المللی سیاست صنعتی و نیاز به بازنگری در قوانین جهانی را برجسته کرد.اخیرا ایالات متحده الزامات محتوای محلی را بعنوان بخشی از مکانیسمهای پشتیبانی از فناوری های پاک در قانون کاهش تورم دنبال نموده است.

اتحادیه اروپا دستیابی به هدف ۴۰ درصد تولید محلی برای فناوری های فاقد گازهای گلخانه‌ای را تا سال ۲۰۳۰ تعیین کرده است. این اقدامات ممکن است تغییرات بازار را به دنبال داشته باشد، اما خطر کند شدن روند گذار سبز را نیز به همراه دارد.که موجب از دست دادن بهترین فناوریها خواهد شد.

در همین حال، براساس گزارش آژانس بین المللی انرژی، یارانه سوختهای فسیلی در سال ۲۰۲۲ به سطح بی سابقه ای رسیده است.

همکاری بین المللی برای ایجاد معیارهایی که یارانه های “مناسب” را به رسمیت می شناسد و از اولویتهای جهانی حمایت کند بسیار مورد نیاز است که باعث میشود انحرافات تجاری محدود و یارانه های مضر کاهش یابد.

تقاضای بالاتر برای مواد حیاتی در پس تکنولوژی های پاک

چیدو مونیاتی رئیس دستور کار منطقه ای افریقا

یارانه های سبز معرفی شده توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا منجر به افزایش قابل توجه تقاضا برای مواد معدنی حیاتی خواهد شد.بطور خاص، آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی می‌کند که تا سال ۲۰۴۰ به ۴۰ برابر لیتیوم و حدود ۲۰ تا ۲۵ برابر گرافیت، کبالت و نیکل بیشتر برای برآورده کردن الزامات فناوری‌های انرژی پاک نیاز خواهد بود.

قابل ذکر است که آفریقا ۳۰ درصد از ذخایر معدنی جهان و با غلظت بالا از مواد معدنی حیاتی برای فناوریهای تجدیدپذیر و با کربن کم را در اختیار دارد.برای مثال، آفریقای جنوبی و جمهوری دموکراتیک کنگو به ترتیب عهده‌دار حدود ۷۰ درصد از تولید جهانی پلاتین و کبالت هستند و زیمبابوه ۲۰ درصد از لیتیوم جهان را تامین می کند.

آفریقا در حال حاضر در زمینه تولید در یک نقطه ضعف قابل توجهی قرار دارد.چراکه هزینه‌های بالای سرمایه‌گذاری این یارانه‌ها میتوانندتولید قطعات فناوری پاک را درآفریقا را بسیار گرانتر کنند.

با این حال، این یارانه ها احتمالاً تلاش های منطقه برای ارتقاء زنجیره ارزش، به عنوان مثال، برای تولید باتری های وسایل نقلیه الکتریکی را تضعیف خواهد کرد.

علاوه بر این، یک ماده از قانون کاهش تورم ایجاب می‌کند که حداقل ۴۰ % از مواد معدنی حیاتی در باتری ها در ایالات متحده یا کشوری با توافق تجارت آزاد با ایالات متحده استخراج یا فرآوری شود.

ایالات متحده با هیچ یک از کشورهای آفریقایی موافقت نامه تجارت آزاد ندارد، با این حال، قانون رشد و فرصت آفریقا (AGOA) و منطقه تجارت آزاد قاره آفریقا می تواند چارچوبی برای تقویت همکاری در زنجیره ارزش فناوری سبز را فراهم کند.

نهایتا،اگرچه این یارانه‌ها در داخل کشور هدف‌گذاری شده‌اند، اما احتمالاً بر کاهش هزینه‌های فناوری‌های سبز تاثیر خواهند داشت در نتیجه منطقه را قادر می‌سازد تا انتقال انرژی خود را تسریع بخشند.

برخی از یارانه های سبز می تواند عواقب ناخواسته ای بر اکوسیستم های طبیعی داشته باشد.

جک هرد، مدیر اجرایی اتحادیه جنگلهای استوایی

ما باید انواع یارانه هایی را که باعث ایجاد و حفظ شغل، حفظ و احیای طبیعت و مبارزه با تغییرات آب و هوایی می شود، بپذیریم. یارانه‌هایی که کشاورزی قابل احیا، شیلات پایدار، احیای جنگل‌ها و سبز کردن زنجیره‌های تامین را هدف قرار می‌دهند، نمونه‌هایی از انواع سرمایه‌گذاری‌هایی هستند که باید آنها را تشویق کنیم.

قانون کاهش تورم ایالات متحده این وعده را میدهد که در جنگل ها به عنوان یک راه حل اقلیمی در داخل کشور هم در بخش شهری و هم روستایی سرمایه‌گذاری کند. با اینحال، برخی از یارانه ها همچنین می تواند پیامدهای ناخواسته ای بر اکوسیستم های طبیعی، به ویژه در اقتصادهای در حال توسعه داشته باشد.

برای مثال، تسریع تقاضا برای قطعات کلیدی در باتری‌های خودروهای الکتریکی، مانند نیکل و مس، پتانسیل ایجاد چالش‌هایی را در کشورهای غنی از منابع دارد. در چنین مواردی، رشد پیش‌بینی‌شده در معدن ممکن است با سایر اهداف ملی مانند کند کردن و توقف جنگل‌زدایی در تضاد باشد. برای سیاستگذاران مهم است که تأثیر چنین پیامدهایی را در داخل و خارج از کشور درک و از آنها محافظت کنند.

افزایش رقابت با چین

شوگینگ ژو،رئیس اقدامات برای جلوگیری از تغییرات اقلیمی چین

نهادهای دولتی و غیردولتی چین بر این باورند که قانون کاهش تورم آمریکا ،قانون صنعتی حذف الاینده‌های اتحادیه اروپا و قانون مواد اساسی دارای تعصب حمایت‌گرایانه نسبت به تجارت داشته باشند.

بویژه در مورد قانون کاهش تورم، بحث نسبتاً کمی در مورد قانون صنعتی حذف الاینده‌ های اتحادیه اروپا و قانون مواد خام حیاتی وجود دارد.بسیاری از مردم براین باورند که یارانه های سبز اتحادیه اروپا و آمریکا در بلندمدت فناوری های سبز چین را به جلو می راند و رقابت بین سه اقتصاد بزرگ جهان میتواند به کاهش هزینه فناوری های سبز منجر شود و در نتیجه به دستیابی به هدف حذف الاینده‌ها جهانی کمک کند.

با اینحال، درکوتاه‌مدت، اگرچه چین از نظر تولید و صادرات صفحات خورشیدی در بازار بین‌المللی پیشرو است، اما همچنان در برخی فناوری‌های کلیدی مانند ذخیره‌سازی و حمل و نقل هیدروژن سبز عقب است.

بنابراین، چین در نتیجه این یارانه ها با فشار زیادی در توسعه فناوری سبز مواجه خواهد شد.توسعه فناوری های سبز در چین، آمریکا و اروپا به طور عینی اثرات کاهش انتشار گازهای گلخانه ای را به همراه خواهد داشت، اما حمایت مربوط به یارانه های سبز تاثیر عمیقی بر قوانین تجارت جهانی خواهد داشت.

این قوانین آمریکا و اتحادیه اروپا تا حدودی ناشی از ملاحظات ژئواکونومیک است و علیه توسعه سبز چین عمل خواهد کرد. به همین دلیل است که وزیر امور خارجه چین، چین گانگ، اشاره کرد که این اقدامات نظارتی زنجیره تامین جهانی را با اختلال مواجه خواهد کرد.

علاوه بر این، همه اقتصادها نمی توانند به بخش های سبز خود یارانه پرداخت کنند و رقابت برای یارانه های سبز می تواند شکاف بین کشورهای در حال توسعه و پیشرفته را افزایش دهد.

سرمایه گذاری سبز در اقتصادهای در حال توسعه ممکن است کاهش یابد

بوریس برکوویچ، رئیس تسریع فناوری پاک،اولین ائتلاف صاحب‌نظران

با قانون کاهش تورم، ایالات متحده مشوق های مالیاتی گسترده و برنامه های اعطایی را با هدف کاهش انتشار کربن در صنایع مختلف معرفی کرده است. قانون کاهش تورم می تواند ایالات متحده را به عنوان یک رهبر در اقتصادهای با کربن کم معرفی کند. با این حال، این قانون همچنین شامل یارانه های تخریب کننده تجارت، مانند الزامات محتوای محلی است، که طبق قوانین سازمان تجارت جهانی ممنوع است. این اولین باری است که ایالات متحده قوانین الزامات محتوای محلی را نقض می کند.

اما همچنان این سوال در مورد اینکه چگونه مشوق های اتحادیه اروپا و ایالات متحده بر کشورهای در حال توسعه در مسیر کربن زدایی آنها تأثیر می گذارد، باقی می ماند.البته نباید تعجب آور باشد که کشورها متوجه این تغییر در سیستم تجارت بین المللی شده اند و اقداماتی انجام داده اند.

یکی از این پاسخ ها به کاهش تورم ایالات متحده، طرح صنعتی قرارداد سبز اتحادیه اروپا است،که تلاشی برای تضمین رقابت پذیری اروپا به عنوان قطب تولید و جلوگیری از خروج شرکت ها از اتحادیه اروپا به ایالات متحده است.

در حالیکه پیش بینی می شود تاثیر این دو سیاست بر اقتصاد محلی و اهداف آب و هوایی مثبت باشد، تاثیر این یارانه ها بر سایر نقاط جهان روشن نیست.

این امکان،ونشانه‌های اولیه وجود دارد، که این یارانه ها میتواند منجر به کاهش سرمایه گذاری مستقیم خارجی “سبز” در اقتصادهای در حال توسعه و نوظهور شود.

این سوال در مورد اینکه چگونه مشوق‌های اتحادیه اروپا و ایالات متحده بر کشورهای در حال توسعه در مسیر کربن زدایی آنها تأثیر می‌گذاردهمچنان به جای خود باقی است و اینکه آیا در مقابله با تغییرات آب و هوایی به یک نتیجه مثبت جهانی منجر خواهد شد؟

۳۰ MAR 2023

World Economic Forum