نیروگاه‌ها آماده‌اند، ولی خاموشی‌ها شروع شد!
اکرم رضائی نژاد
در حالی که مسئولان انرژی کشور از آمادگی ۵۷۰ واحد نیروگاهی و افزایش ۷.۴ درصدی تحویل برق به صنایع خبر می‌دهند، خاموشی‌های بدون برنامه از روزهای ابتدایی بهار آغاز شده است.
این قطعی‌ها در شرایطی رخ داده که نه مصرف به اوج تابستانی رسیده و نه مشکلی در تأمین سوخت نیروگاه‌ها گزارش شده است.
به گزارش عصراقتصاد، ناصر اسکندری، معاون راهبری تولید شرکت برق حرارتی، اعلام کرد: از نیمه دوم سال گذشته، تعمیرات ۵۷۰ واحد نیروگاهی برای تابستان ۱۴۰۴ آغاز شده و ۸۳ هزار مگاوات از برنامه تعمیرات اجرایی شده و ۸۰٪ پیشرفت داشته است. به گفته وی این اقدام با هدف تأمین ۱۰۳ هزار مگاوات برق پایدار در پیک تابستان صورت گرفته است.
اما در مقابل، حمیدرضا صالحی، رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی، می‌گوید: نیروگاه‌ها هنوز آماده نیستند یا تعمیرات (اورهال) آنها تکمیل نشده است.
سال گذشته، تولید حداکثر ۶۲ هزار مگاوات در مقابل مصرف ۷۸ هزار مگاوات بود. در عین حال پیش‌بینی می‌شود کسری امسال به ۲۴ هزار مگاوات برسد که رقم بسیار خطرناکی است.
همچنین تأخیر در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر که قرار بود نقش کلیدی در کاهش خاموشی‌ها ایفا کند به چالش‌های صنعت برق افزود.
وعده‌های تحقق‌نیافته دولت
رئیس‌جمهور و وزیر نیرو بارها بر توسعه سریع انرژی‌های تجدیدپذیر (خورشیدی، بادی و…) تأکید کرده بودند. وعده داده شده بود ظرفیت این بخش تا پایان ۱۴۰۲ به ۱,۸۰۰ مگاوات برسد، اما آمار بهمن ماه نشان می‌دهد این رقم تنها ۱,۵۶۱ مگاوات بوده است.
در برنامه هفتم توسعه، هدف ۱۲,۰۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر تا پایان برنامه تعیین شده، اما در عمل رشد ماهانه تنها ۵۷ مگاوات است!
با وجود ادعای وزیر نیرو درباره رشد بی‌سابقه، ظرفیت فعلی تجدیدپذیرها کمتر از ۲٪ از کل تولید برق کشور است. این مقدار حتی برای پوشش ۱۰٪ از کسری ۲۴,۰۰۰ مگاواتی پیش‌بینی‌شده کافی نیست.
بنابراین همچنان ۹۴٪ برق کشور از نیروگاه‌های حرارتی تأمین می‌شود که بسیاری از آنها بازدهی پایینی دارند.
چرا خاموشی‌ها شروع شد؟
مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل توانیر، رشد ۶٪ مصرف در روزهای اول سال را جهش‌وار خواند و گفت مدیریت مصرف می‌تواند خاموشی‌ها را کاهش دهد.
اما کارشناسان معتقدند این رشد با وضعیت اقتصادی کشور ناهمخوان است و زیرساخت‌ها پاسخگو نیست. همچنین به دلیل کمبود بارندگی و ذخیره کم سدها، نیروگاه‌های برق‌آبی نمی‌توانند کمک چندانی کنند. از سوی دیگر کارشناسان معتقدند که هیچ اقدام عملی برای افزایش نیروگاه‌های حرارتی یا تجدیدپذیر انجام نشده است.
صنایع انرژی‌بر اولویت دارند، مردم در تاریکی!
در عین حال، اردشیر مذکوری، مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران، خبر داده است که تحویل برق به صنایع بزرگ در ۱۸ روز اول فروردین ۷.۴ درصد افزایش یافته است. به گفته وی برخی صنایع حتی بیشتر از سقف قراردادی برق دریافت کرده‌اند.
اکنون سوال این است که چرا با وجود افزایش برق صنایع، خاموشی‌های خانگی شروع شده است؟ اگر خاموشی‌ها از اوایل بهار آغاز شده، تابستان با مصرف بالای کولرها چه خواهد شد؟
در این خصوص، کارشناسان هشدار می‌دهند که خاموشی‌های گسترده‌تر حتمی است، مگر اینکه تعمیرات نیروگاه‌ها سریع‌تر تمام شود و برنامه‌ریزی برای مدیریت واقعی مصرف انجام گیرد.
شعارها یا عمل؟
به هر حال، ادعاهای مسئولان درباره آمادگی نیروگاه‌ها با واقعیت خاموشی‌های بی‌برنامه همخوانی ندارد. به نظر می‌رسد برنامه‌ریزی برای پیک تابستان شعارگونه بوده و اگر اقدام عاجلی نشود، بحران برق در ماه‌های آینده بسیار حادتر خواهد شد.
