هشدار گروه ۲۰ درباره تاثیر جهشهای جدید کرونا بر بهبود اقتصاد جهانی
ترجمه: سلیم حیدری
وزیران دارایی۲۰ اقتصاد بزرگ جهان روز شنبه هشدار دادند، انواع جدید ویروس کرونا و دسترسی ضعیف به واکسن در کشورهای در حال توسعه، بهبود اقتصاد جهانی را تهدید میکند.
گردهمایی G20 در شهر ونیز ایتالیا اولین نشست حضوری وزرا از زمان آغاز همهگیری کرونا بود. تصمیمات مهم این نشست درباره بهکارگیری قوانین جدید با هدف جلوگیری از فرار مالیاتی شرکتهای چندملیتی بود.
این تصمیمات راه را برای رهبران G20 آماده میکند تا حداقل نرخ مالیات شرکتهای بزرگ چندملیتی را با نرخ ۱۵ درصد در اجلاس رم در ماه اکتبر (مهر و آبان) نهایی کنند؛ اقدامی که میتواند صدها میلیارد دلار به خزانههای عمومی که در بحران کووید ۱۹ تحت فشار قرار گرفته است، بازگرداند.
در اعلامیه نهایی این نشست آمده است که چشمانداز اقتصاد جهانی از زمان مذاکرات G20 در ماه آوریل (اردیبهشت) به لطف توزیع واکسنها و بستههای پشتیبانی اقتصادی بهبود یافته است. اما شکنندگی آن را در مقابل گونههای جهشیافته مختلفی مانند گونه Delta که به سرعت در حال گسترش است، نیز تأیید کرده است.
در ادامه این متن تاکید شده است: «بهبود این وضع اقتصادی با دشواریهایی در بین کشورها مواجه است و همچنان در معرض خطر قرار دارد. به ویژه گسترش انواع جدید ویروس کووید ۱۹ و مراحل مختلف واکسیناسیون در کشورها می تواند در این بازگشت اختلال ایجاد نماید.»
در حالی که کشورهای G20 وعده دادهاند، از همه ابزارهای سیاستگذاری برای مبارزه با کووید ۱۹ استفاده کنند، ایتالیا به عنوان میزبان جلسه اعلام کرد که موافقت ضمنی برای جلوگیری از اعمال محدودیتهای جدید بر مردم وجود دارد.
وزیر اقتصاد ایتالیا، دانیل فرانکو، که کشورش ریاست دورهای G20 را تا دسامبر (آذرماه) بر عهده دارد، گفت: «همه ما موافقیم که باید از ایجاد هرگونه محدودیت در رفتوآمد شهروندان و شیوه زندگی مردم خودداری کنیم.»
در این اطلاعیه با وجود تأکید بر حمایت از «تقسیم عادلانه جهانی» واکسنها، اقدامات مشخصی در این باره ارائه نشده است. صرفا در این متن به پیشنهاد استفاده از ۵۰ میلیارد دلار برای واکسن جدید از سوی صندوق بین المللی پول، بانک جهانی، سازمان بهداشت جهانی و سازمان تجارت جهانی اشاره شده است.
اختلاف در میزان واکسیناسیون بین کشورهای فقیر و غنی جهان همچنان زیاد است. مدیرکل سازمان بهداشت جهانی، تدروس آدانوم گبریزوس، این واگرایی را «خشونت اخلاقی» خواند و اعلام کرد که تلاشهای گسترده کشورها برای مقابله با ویروس را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
در حالی که برخی از ثروتمندترین کشورها اکنون به بیش از دوسوم شهروندانشان حداقل یک دوز واکسن تزریق کردهاند، این رقم برای بسیاری از کشورهای آفریقایی کمتر از ۵ درصد است.
براندون لاک، از گروه غیرانتفاعی بهداشت عمومی کمپین وان، بیعملی G20 را فریاد زد و آن را «یک وضعیت باخت-باخت برای همه» خواند.
او گفت: «این امر نهتنها باعث افزایش هزینههای زندگی در کشورهای فقیرتر میشود، خطر ابتلا به انواع جدید را در کشورهای ثروتمند هم افزایش می دهد.»
بنا بر اعلام مقامهای ایتالیایی، اعضای G20 به موضوع سهمیه واکسن برای کشورهای فقیر بر اساس نشست رم در ماه اکتبر (مهر) باز میگردند.
سازمان Jubilee USA Network اعلام کرد: «ما باید بر روی روندی برای دسترسی همه افراد کره زمین به واکسن توافق کنیم. اگر این کار را نکنیم، صندوق بین المللی پول پیش بینی میکند که اقتصاد جهانی نه تریلیون دلار ضرر خواهد کرد.» اشاره این سازمان به پیشبینی صندوق بین المللی پول است که همکاری بین المللی در مورد واکسن کرونا میتواند بهبود اقتصادی جهان را تسریع کند و تا سال ۲۰۲۵، نه تریلیون دلار به درآمد جهانی اضافه کند.
اخذ مالیات
به نوشته رویترز، گزارشهای از ابتلا به سویههای جدید ویروس کرونا نشان میدهد که ابتلا در ۶۹ کشور افزایش یافته است، از اواخر ژوئن (خردادماه) نرخ روزانه ابتلا رو به بالا است و اکنون به ۴۷۸ هزار رسیده است.
کریستالینا جورجیوا، مدیر عامل صندوق بینالمللی پول میگوید که جهان با «بهبود دومرحلهای اقتصاد که البته رو به وخامت است» روبهرو است که تا حدودی ناشی از اختلاف در دسترسی کشورها به واکسن است.
بزرگترین ابتکار در این مذاکرات، توافق مهم در مورد نرخ مالیات جهانی شرکتها بود که به هشت سال اختلاف کشورها در این مورد پایان داد.
تعیین کف مالیات به مقدار ۱۵ درصد به منظور جلوگیری از اقدام شرکتهای چندملیتی برای پایین آوردن کاذب نرخ مالیات است. این توافق نحوه مالیات دادن شرکتهایی مانند آمازون و گوگل) را تغییر می دهد، و مبنای محاسبه مالیات را از محل استقرار دفتر مرکزی این شرکتها، به محل فروش محصولات و خدمات قرار تغییر میدهد.
جانت یلن، وزیر خزانهداری ایالات متحده گفت هر کشوری که مخالف این توافق است باید تا ماه اکتبر (مهرماه) اعلام کند.
او با بیان اینکه این توافق شامل سازوکارهایی بعلیه استفاده از بهشتهای فرار مالیاتی در هر مکان است، اضافه کرد: «ما تلاش می کنیم که این کار را انجام دهیم، اما باید تأکید کنم که اجباری نیست هر کشوری در این توافق حضور داشته باشد.»
کمیسر اقتصادی اتحادیه اروپا پائولو جنتیلیونی، به خبرنگاران گفت که هنوز بحثهایی در مورد سطح مالیات برای سود یک شرکت در سطح ملی وجود دارد.
از دیگر نکات مهم، وجود درگیری در کنگره ایالات متحده بر سر افزایش مالیات پیشنهادی رئیسجمهوری، جو بایدن، برای شرکتها و ثروتمندان آمریکایی است که مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد. همچنین برنامه جداگانه اتحادیه اروپا برای دریافت مالیات دیجیتالی از شرکتهای فناوری مشکل دیگر است.
مقامات G20 خواستار «ارائه سریع گزینههای عملی» از صندوق بین المللی پول برای انتقال بخشی از ۶۵۰ میلیارد دلار ذخایر ارزی این صندوق به کشورهای فقیرتر شدند.
اگرچه آنها هدف ۱۰۰ میلیارد دلاری صندوق بینالمللی پول برای کمک به کشورهای نیازمند را متوقف کردند، خواستار همافزایی و کمک همه کشورهای قدرتمند برای رسیدن به «یک هدف بلند پروازانه» شدند.
G20 بیش از ۸۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهان، ۷۵ درصد از تجارت جهانی و ۶۰ درصد از جمعیت کره زمین را شامل میشود.
منبع: رویترز