تنها شیرینی اقتصاد ایران
همه ساله روز هفتم جولای به عنوان روز جهانی شکلات جشن گرفته می شود و ادای احترامی به یکی از محبوبترین خوراکی های جهان می شود.
عصر اقتصاد: این در شرایطی است که ساحل عاج، غنا، اکوادور، کامرون و اندونزی از جمله بزرگترین تولیدکنندگان دانه های کاکائو در جهان هستند و این دانه ها سپس به سراسر جهان به اروپا ارسال می شوند، جایی که بزرگترین تولیدکنندگان شکلات در جهان در آن قرار دارند.
آلمان؛ در صدر صادرات جهانی شکلات
از سوی دیگر بر اساس داده های Comtrade سازمان ملل، «آلمان، بلژیک و هلند» سالانه با رقم زدن صادراتی به میزان ۱۰۰۹، ۵۹۴ و ۴۸۲ میلیون کیلوگرم، بزرگترین صادرکنندگان شکلات و سایر مواد غذایی مبتنی بر کاکائو در جهان هستند.
ایران نیز از کشورهایی است که به صورت خاص در طی دو دهه اخیر در صنعت شیرینی و شکلات توانسته است شاهد رشد و تحولاتی بسیاری باشد آن هم در شرایطی که پیش از این غالبا در بازارهای صادراتی به دلیل عدم بهره بردن از بسته بندی ها مناسب و شکیل چندان توفیقاتی برای این صنعت حاصل نشده بود.
رشد صنعت شیرینی و شکلات کشور در سایه ارتقای کیفیت و تنوع دهی محصولات
با این وجود «علی اکبر علیان نژادی» فعال صنعت و روابط عمومی انجمن شیرینی و شکلات معتقد است در دو حوزه «کیفیت و تنوع» صنعت به صورت خاص پیشرفت داشته است.
وی به خبرنگار ما می گوید: اصلی ترین تحولاتی که در این صنعت طی یک تا دو دهه اخیر رخ داده «کیفیت و تنوع» محصولات است به طوری که توانستیم بازارهایی در بالغ بر ۶۰ کشور جهان در ۵ قاره به دست بیاوریم. نکته قابل تامل اینکه از نظر کیفیت و بسته بندی صنعت شیرینی شکلات ایران توانسته رقابت نزدیکی با محصولات روز دنیا داشته باشد.
علیان نژادی افزود: البته نوسانات اقتصادی بازارها اجازه اینکه بتوانیم ثبات بازار داشته باشیم برای صنعت ما به ارمغان نیاورده است به خصوص اینکه ثبات قوانین، ثبات اقتصادی، ثبات ارزی و ثبات روابط اقتصادی بین کشور و مقاصد صادراتی نقش مهمی در موفقیت در بازارهای بین المللی دارد.
وی افزود: با این وجود در ۹ ماهه امسال ما ۲۷۰ هزار تن شیرینی و شکلات را تقریبا به ارزش بالغ بر ۲۰۰ میلیون دلار صادر کرده ایم. اگرچه پتانسیل این صنعت بسیار بالاتر از ارقام فعلی است. به طوری که اگر تمام شرایط مهیا باشد ۶ تا ۷ برابر ارقام فعلی می توانیم صادرات داشته باشیم به عبارتی حتی تا یک و نیم میلیارد دلار هم می توانیم صادرات در حوزه شیرینی و شکلات داشته باشیم.
تنوع بالا شیرینی جات ایران را متمایز ساخته است
نکته قابل تامل اینکه علاوه بر شکلات، شیرینی های ایران نیز توانسته است به بازارهای جهانی را یابد که عمدتا شیرینی های خشک با دوره ماندگاری بالا است و این خود نشان دهنده ظرفیت بالای این صنعت برای ارزآوری است.
«علی بهره مند» رییس اتحادیه صنف دارندگان قنادی، شیرینی فروش و کافه قنادی تهران در این خصوص به خبرنگار ما می گوید: اصولا شیرینی های خشک با ماندگاری بالا و بسته بندی مناسب صادر می شود و غالبا به کشورهایی همچون «انگلیس، ایالات متحده، کانادا و کشورهای حوزه خلیج فارس» ارسال می شود.
با این وجود پتانسیل های ما در این صنعت بیش از این ها است و متاسفانه از تمام ظرفیت استفاده نمی شود.
بهره مند افزود: در واقع برای استفاده از کل پتانسیل صنعت شیرینی و شکلات کشور در راستای حضور بیشتر در بازارهای صادراتی بایستی از طریق مبانی قانون و مسئولان مربوطه همچون سازمان توسعه تجارت بازار های هدف مشخص و به ما تولید کننده ها ارائه شود. چرا که ما آمادگی داریم تولید و صادرات داریم اما چون چنین اقداماتی نمی شود غالبا همکاران ما شخصا خودشان وارد عرصه می شود و شخصا بخشی از تولیدات خود را صادر می کنند.
وی همچنین در خصوص مهمترین تحولاتی که در این صنعت رخ داده می گوید: به طور خاص صنعت شیرینی جات کشور در دهه اخیر از نظر «کیفیت و نوآوری» بسیار پیشرفت داشته و به جرات می توان گفت از نظر تنوع در دنیا بی نظیر هستیم؛ به این معنا که هیچ کجای دنیا مثل ایران تنوع ندارد و این گفته برخی از مسئولان و مقامات جهانی است که از تولیدات ایران دیدار داشته اند. ضمن اینکه از نظر نوآوری هم در سطح کشورهای درجه یک تولید کننده شیرینی هستیم.
بهره مند خاطر نشان کرد: در واقع یکی از دلایلی که باعث شده تولیدات ما در دیگر کشورها با استقبال روبرو شود در وهله اول کیفیت بالا و بسته بندی شکیل است. چرا که از اصلی ترین پیش شرط ها برای حضور در بازارهای خارجی کیفیت و بسته بندی زیبا است و قطعا محصولات ایرانی این آیتم ها را دارا هست که صادر می شود.
این مقام صنفی همچنین با بیان اینکه دنبال این هستیم که مسیر راه یابی به بازارهای بیشتر هموار شود، گفت: در کشور ۳۵ هزار واحد قنادی و در تهران ۱۵۰۰ واحد داریم که هر کدام توانمندی تولید شیرینی های با ماندگاری بالا که مناسب صادرات است را دارند البته به شرطی که این مسیر هموار شود.
وی همچنین در خصوص برندسازی در این صنف و صنعت نیز گفت: خوشبختانه بسیاری از واحدها برندسازی شده به طوری شیرینی «سولدوش» ایران هفته ای حداقل ۵ تن شیرینی خشک به انگلیس می فرستد.
کیفیت بالا؛ رمز موفقیت شیرینی جات ایران در بازارهای جهانی
از سوی دیگر «قادر نوروزی» صاحب برند شیرینی سولدوش در خصوص آنچه که موجب شده بتوانند در بازارهای همچون انگلیس و سوئیس محصولات خود را جای دهند به خبرنگار ما می گوید: برای حضور در بازارهای بین المللی در وهله اول باید کیفیت کار بالا باشد؛ مواد اولیه مرغوب به کار گیری کارکنان مجرب و همچنین دارا بودن فضای استاندارد و تولید در شرایط کاملا به بهداشتی از اصولی ترین اصل ها برای تولید خوب است چون تنها تولیدات خوب است که می تواند به بازارهای بین المللی و برون مرزی راه یابد.
نوروزی همچنین معتقد است بحث بسته بندی عامل بسیار مهم است به خصوص اینکه هر بازاری یک نوع متفاوت بسته بندی می پسندد. به عنوان مثال سوئد غالبا بسته های نیم کیلویی از ما درخواست دارد که در جعبه های طلق دار قرار میگیرد که استقبال می کنند. از آنطرف انگلیس بخشی از خرید خود را از ما را در بسته بندی های کوچک و بخشی دیگر را در بسته های سه کیلویی می گیرد که مجددا به صورت چندتایی مجددا بسته بندی و در فروشگاه های زنجیره ای عرضه می کنند.
این فعال صنف شیرینی کشور همچنین در خصوص نحوه بازاریابی برای محصولات تولیدی خود به خصوص در بازارهای صادراتی می گوید: مجموعه ما همیشه در نمایشگاه هایی که در کشور برگزار می شود شرکت می کنیم و به تجربه دریافته ایم که حضور در نمایشگاه ها بهترین روش برای تبلیغات داخلی و برون مرزی است. به خصوص اینکه در نمایشگاه های شیرینی و شکلات کشور اصولا بازدید کننده های خارجی حضور دارند و لذا به صورت حضوری قراردادها منعقد می شود.
وی همچنین در خصوص چالش هایی که در بحث تولید و بازار دارند نیز می گوید: در حوزه صادراتی اصولا در بخش گمرک مشکل داریم و اعداد و ارقام دائم تغییر می کند. در بحث تولید نیز مشکل ثابت نبودن قیمت مواد اولیه داریم ضمن اینکه در حوزه نیروی انسانی با کمبود نیرو مواجه هستیم.