پارامترهای توسعه بازار ذرت (بخش سوم)

حسین شیرزاد /تحلیل گر و دکترای توسعه کشاورزی

در دو قسمت قبلی اشاره شد که ذرت پربازده ترین محصول غذایی و صنعتی جهان است که در بیش از ۱۶۰ کشور و در هر قاره به جز قطب جنوب کشت می شود.

تولید ذرت در مرکز امنیت غذایی جهانی و یکی از مهمترین محصولات غلات در رژیم غذایی انسان و حیوان در سراسر جهان قرار دارد. همچنین با اشاره به تاریخ استفاده و جغرافیای تولید ذرت به موفقیت این موجود زنده در پراکندگی خود در سراسر جهان پرداختیم و به جنبه های تجاری و پیشرفت نظام تحقیق و توسعه و بیوتکنولوژی ذرت پرداختیم و در ادامه به پارامترهای توسعه بازار ذرت می پردازیم:

پیش‌بینی می‌شود که بازار جهانی ذرت تا سال ۲۰۳۰ رشد قابل‌توجهی را تجربه کند. این گسترش با افزایش تقاضا برای ذرت در تولید مواد غذایی، خوراک دام، و کاربردهای صنعتی، از جمله تولید سوخت زیستی انجام می‌شود. پیشرفت های تکنولوژیکی در کشت و فرآوری ذرت نیز از عوامل مهم این رشد هستند.

محرک های اصلی بازار عبارتند از افزایش تقاضای جهانی برای خوراک دام، محبوبیت فزاینده محصولات غذایی مبتنی بر ذرت، و افزایش استفاده از ذرت در تولید سوخت زیستی. با این حال، بازار با چالش هایی مانند حساسیت به تغییرات آب و هوایی، آفات و بیماری ها مواجه است که می تواند بر سطح تولید تأثیر بگذارد. تقاضا برای ذرت تحت تأثیر کاربردهای متنوع آن در صنایع غذایی، بخش خوراک دام و مصارف صنعتی است. رشد جمعیت جهانی و تغییر به سمت سوخت های زیستی نیز از عوامل کلیدی افزایش تقاضا هستند.

تجارت بین‌الملل به کشورها این امکان را می‌دهد که بر نابرابری فضایی بین عرضه و تقاضا پل بزنند، اما تحریف‌ها و (نا) انگیزه‌های بالقوه ای را نیز وارد بازی کنند. حمایت از قیمت داخلی (غلات) (به عنوان مثال قیمت کف، یارانه ها، موانع واردات) قیمت های بازار داخلی را نسبت به قیمت های بازار جهانی افزایش می دهد اما می تواند تولید داخلی را همانطور که در چین مشاهده شد تقویت کند. برنامه یارانه غلات چین به عنوان بزرگترین پروژه خودکفایی غذایی در بین کشورهای در حال توسعه شناخته شده است.

حذف حمایت های کشاورزی در سطح جهانی قیمت های بین المللی ذرت را افزایش داده و به طور بالقوه هزینه بسیاری از کشورهای واردکننده را افزایش می دهد. در عین حال چنین افزایش قیمت های بین المللی وارداتی انگیزه ها و رقابت پذیری تولید ذرت داخلی را برای جایگزینی برای واردات افزایش می دهد . توسعه صنعت اتانول زیستی در ایالات متحده مدتهاست که نگرانی هایی را در مورد بازارهای جهانی ذرت با کاهش صادرات بالقوه و قیمت بالاتر ذرت ایجاد کرده است.

این محرکها می توانند قیمت جهانی غذا را افزایش دهند، اما همچنین مشوق گسترش مناطق سطح زیر کشت ذرت و تشدید اثرات منفی زیست محیطی مانند جنگل زدایی بیشتر شود. در این رابطه نگرانی‌هایی هم در مورد اقتصاد سیاسی بازارهای جهانی ذرت وجود دارد، به‌ویژه که چهار شرکت تجاری غالب کشاورزی ADM، Bunge، Cargill و Louis-Dreyfus بیش از ۷۲ درصد بازار ذرت را در سال ۲۰۲۳ کنترل می نمودند و تعداد انگشت شماری از شرکت ها کنترل اکثر بذرهای اختصاصی تولید شده در سطح جهان را در اختیار دارند.

سه بازیگر بزرگ به ترتیب اندازه در بازار جهانی بذر امروز، Bayer-Monsanto، ChemCina-Syngenta و DowDupont هستند. روند جهانی خصوصی‌سازی صنعت بذر، و این واقعیت که محصولات تراریخته امکان حفاظت اختصاصی قوی‌تر و مزایای بیشتر برای شرکت‌های بذر را فراهم می‌کنند، به وضوح در تکامل بازار بذر ذرت قابل مشاهده است.

ادامه دارد..