مصطفی زارع
زمانی که بیتکوین در سال ۲۰۰۹ راهاندازی شد، قرار بود نه فقط برای متخصصان فناوری اطلاعات، بلکه ابزاری برای انجام تراکنشهای روزانه مردم عادی باشد.
به گزارش فینوپیا، هدف اصلی بیتکوین این بود که مردم نیازهایشان را با آن رفع کنند و این ارز دیجیتال هم بتواند جای ارزهای فیات را بگیرد. نیازهای مذکور میتواند از خرید یک فنجان قهوه گرفته تا یک کامپیوتر یا حتی یک آپارتمان متفاوت باشد.
با این حال، اولین ارز دیجیتال جهان چندی است که تاحدودی از مسیر خود منحرف شده و گویی اهداف خود را فراموش کرده است.
هرچند که گاهی اوقات خبرهایی مبتنی بر استفاده از بیتکوین در فعالیتهای غیرقانونی پخش میشود، این ارز دیجیتال برای تمام مردم ساخته شده و پروتکلی عالی برای مشاغل مختلف است. محبوبیت روزافزون بیتکوین بهطور تصاعدی در حال افزایش است و هیچکس نمیتواند آن را نادیده بگیرد.
هماکنون در بیش از ۲۰۰ میلیون کیف پول بیتکوین وجود دارد و بیش از ۱۳ میلیون نفر حداقل یک بیتکوین دارند. به همین خاطر است که مشاغل مختلفی همچون سایتهای مسافرتی، فرودگاهها و خطوط هوایی به مشتریان خود این امکان را دادهاند که برای انجام پرداختهای خود، بهجای کارتهای اعتباری، از این ارز دیجیتال استفاده کنند.
در حال حاضر، در اکثر روشهای پرداخت موجود یک شخص ثالث وجود دارد. بهعبارت دیگر، وقتی شما پولتان را در حساب بانکی خود میگذارید، علیرغم اینکه این پول مال شما است و شما مالک آن هستید، بانک شما کسی است که حرف نهایی را میزند. اگر بانک لازم بداند، میتواند حساب شما را مسدود کند و اجازه ندهد که به پولهایتان دسترسی داشته باشید.
همان طور که مشخص است، این اتفاق میتواند زیان قابلتوجهی به کسبوکارها برساند. این در حالی است که بیتکوین غیرمتمرکز است و فقط خریدار و فروشنده درگیر معامله بین خود میشوند.
یکی دیگر از نکات مثبت بیتکوین این است که برخلاف سیستمهای بانکی سنتی که چند روز طول میکشد تا تراکنشهای مشتریان آن پردازش شوند، تراکنشهای این ارز دیجیتال بلافاصله پردازش میشوند و کاربران آن دسترسی سریعتری به وجوه خود خواهند داشت. تراکنشهای سریع میتواند به سادهسازی جریان نقدی کسبوکارها هم کمک کنند.
علاوه بر این، کارمزدهای پایین تراکنشهای بیتکوین هم توجه افراد زیادی را به خود جلب کرده است. درست است که کارمزدهای تراکنشهای بیتکوین بسته به اینکه معاملهگران این ارز دیجیتال را در کیف پول شخصی خود یا صرافیها قرار دادهاند، میتواند متفاوت باشد، اما احتمالاً به میزان قابلتوجهی کمتر از کارمزد روشهای سنتی خواهد بود.
به همین خاطر است که استفاده از بیتکوین مخصوصاً در تراکنشهای بزرگ بینالمللی میتواند بسیار کمهزینه باشد. ضمن اینکه حذف کاغذبازیهای موجود در روشهای سنتی و بانکی سرعت معاملات انجامشده از طریق بیتکوین را هم افزایش میدهد.
گفتنی است که بیتکوین از پروتکلهای رمزنگاری استفاده میکند و کسی نمیتواند حساب شخص دیگری را دستکاری کند. ضمن اینکه تراکنشهای این ارز دیجیتال هم بهصورت ناشناس انجام میشود و سرقت هویت در آن تقریباً ناممکن است.
در حال حاضر، برخی از شرکتهای خودروسازی بیتکوین را بهعنوان یک روش پرداخت پذیرفتهاند. شرکت تسلا (Tesla) احتمالاً بزرگترین شرکتی بود که سعی کرد از این ارز دیجیتال استفاده کند، اما پس از مدتی بهخاطر مسائل محیطزیستی آن را حذف کرد. برندهای برتر صنعت مد و فشن، مثل بالینسیاگا (Balenciaga)، گوچی (Gucci)، فلیپ پلین (Philipp Plein)، نایکی (Nike) و آف وایت (Off-White)، هم علاوه بر بیت کوین، ارزهای دیجیتالی مثل اتریوم را بهعنوان ابزاری برای پرداخت پذیرفتهاند.
کاربرد بلاک چین در این برندها تنها مربوط به پذیرش ارزهای دیجیتال نبوده و بخشهای دیگری مثل توکنهای غیرمثلی هم توجه آنها را به خود جلب کرده است. در این زمینه میتوان به برند دولچه و گابانا (Dolce & Gabban) اشاره کرد که تنها از فروش توکنهای غیرمثلی خود توانست حدود ۶ میلیون دلار درآمد کسب کند.
البته، با توجه به این واقعیت که صنعت ارزهای دیجیتال صنعت بسیار جوانی محسوب میشود، استفاده از بیتکوین معایبی هم دارد. یکی از سختترین بخشهای پذیرش بیتکوین این است که کسبوکارها باید وقت بگذارند و یاد بگیرند که فرآیند آن چگونه کار میکند.
هر صاحب کسبوکاری ابتدا باید سازوکار بیت کوین، نحوه انجام تراکنشها و مسائلی مثل نرخ مبادله را یاد بگیرد. البته، شرکتهایی مثل کوین بیس (Coinbase) و بیتپی (BitPay) سعیکردهاند این دسته از خدمات تجاری را ارائه دهند و کار شما را کمی راحتتر کنند. هرچند که این پلتفرمها شخص ثالث محسوب میشوند، اما اغلب میتوانند بیت کوینهایتان را بلافاصله به ارز فیات تبدیل کنند.
از دیگر محدودیتهای بیتکوین این است که شبکه این ارز دیجیتال در هر ثانیه تراکنشهای کمی را پردازش میکند و در این مورد قطعاً کارایی کمتری نسبت به روشهای سنتی دارد.
گفتنی است توسعهدهندگان زیادی با ارائه راهکارهایی مثل شبکه لایتنینگ در تلاشاند تا مشکل مذکور را حل کنند. با این حال، اگر بهعنوان یک کسبوکار مشتریهای کمی دارید که میتوانند از بیتکوین برای پرداخت استفاده کنند، سادهترین روش این است که از آنها بخواهید مقدار توافقشده را بهطور مستقیم برایتان ارسال کنند.
بهطور کلی میتوان گفت که با وجود تمام کاستیهای موجود، بسیاری از صاحبنظران باور دارند بیتکوین آینده درخشانی خواهد داشت و با توجه به اینکه کشورهایی مثل السالوادور و جمهوری آفریقای مرکزی این ارز دیجیتال را بهعنوان پول رایج خود پذیرفتهاند، ارزش این را دارد که برایش وقت بگذارید و هزینه کنید.
بعد از اینکه این کار را شروع کردید، متوجه میشوید که استفاده از بیتکوین آسانتر از تصور شما است و با گذشت زمان آسانتر هم میشود. برای پذیرش بیتکوین نیازی به درک کامل فناوری پشت آن ندارید و هیچکس هم از شما نمیپرسد پشتوانه این ارز دیجیتال به چه صورت است. تنها چیزی که باید به آن توجه کنید، این است که باید یاد بگیرید کیف پول و بیت کوینهایتان را ایمن کنید.