پیام رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران به مناسبت روز ملی صادرات
در بسیاری از کشورهای پیشرفته، صادرات و حضور کالاهای ساخت یک کشور در بازار جهانی محور اصلی توسعه بوده و اهمیت بسیاری در استقلال و قدرت اقتصادی آن کشور در بازارهای جهانی دارد. می‌توان افزایش درآمدهای ارزی، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، تقویت بنیه اقتصادی و دستیابی به بازارهای جدید را به عنوان مهم‌ترین علل توجه به صادرات بیان نمود. به عبارت دیگر گفتنی است که نقش صادرات در این بین به اندازه‌ای مهم است که بسیاری کارشناسان صادرات را تنها مسیر موفق برای توسعه اقتصادی یک کشور می‌دانند.
نگاهی به کشور ترکیه به عنوان یکی از همسایه‌های موفق ما در تصاحب بازارهای کشورهای همسایه، نشان می‌دهد که این کشور استراتژی صادرات ۲۰۲۳ را در سال ۲۰۰۹ تدوین نمود و بیش از تمرکز بر اهداف کوتاه‌مدت، بر اهداف بلندمدتی تکیه کرده که بر روی تولید و صادرات تأکید کرده است. اهداف اصلی استراتژی صادرات ۲۰۲۳ ترکیه، رسیدن به حجم صادرات ۵۰۰ میلیارد دلاری با رشد متوسط سالانه ۱۲ درصدی، تبدیل شدن به یکی از ۱۰ اقتصاد بزرگ جهان و داشتن سهم ۵/۱ درصدی در تجارت در سال ۲۰۲۳ است. استراتژی صادرات ترکیه، بر پایه ارتقای تولید از بخش‌های با فناوری پایین به حوزه‌های با ارزش افزوده بالا و جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید در بخش‌های با فناوری بالا است. (طوریکه صادرات محصولات با فناوری بالا از ۱۵۸۳ میلیون دلار در سال ۲۰۰۹ تا پایان سال ۲۰۱۹ به ۳۱۱۷ میلیون دلار رسیده است). اگرچه اکنون ترکیه با هدف میزان صادراتی خود برای سال ۲۰۲۳ فاصله زیادی دارد، اما شاخص‌های اقتصادی و صادراتی این کشور در مقایسه با سال شروع این استراتژی حاکی از بهبود قابل توجه است.
ایران عزیز ما نیز باید بر اساس بهره‌گیری از تجربیات کشورهای موفق، به بخش خصوصی تولیدگرا و صادرات محور برای دستیابی به توسعه اقتصادی اعتماد کند. صادرات غیرنفتی مهم‌ترین رکن توسعه اقتصادی است چه اینکه تقویت آن به غیر از ارزآوری و ایجاد ارزش افزوده در بخش بازرگانی، ظرفیت‌های جدیدی را برای تولید ناخالص داخلی ایجاد می‌کند. تأکید ویژه مقام معظم رهبری بر مسئله تولید و پرهیز ازخام فروشی، نشانه محکمی بر اهمیت صادرات غیرنفتی است که امیدوارم با توجه علمی به توصیه‌های ایشان، شرایط بهتری برای فعالیت‌های صادراتی فراهم شود. در شرایطی که تحریم‌های ناجوانمردانه علیه اقتصاد ایران، شرایط را برای تأمین منابع ارزش دشوار ساخته است، اهمیت صادرات غیرنفتی به عنوان بزرگترین منبع تأمین کننده ارز در کشور دو چندان جلوه می‌کند از همین رو نیاز به حمایت‌های بیشتر از سوی سیاست‌گذاران برای عبور از دشواری‌های تحریم احساس می‌شود.
در سال جاری صادرکنندگان ایران با سخت‌ترین شرایط ممکن برای فعالیت در بازارهای هدف مواجه شده‌اند. به غیر از موانع تحریمی، شیوع ویروس کرونا در جهان به کاهش تقاضا انجامیده و فتح بازارهای خارجی را دشوارتر ساخته است. با وجود دو مانع بزرگ تحریم و کرونا بر سر راه صادرات، مانع سوم با اعمال سیاست‌های ارزی بر سر راه صادرکنندگان قرار گرفته و این بخش مولد اقتصاد را تهدید کرده است. انتظار فعالان اقتصادی این است که در روز ملی صادرات پیام امیدوار کننده‌ای از سوی مسئولان و سیاست‌گذاران دریافت کنند تا با انگیزه بیشتری به فعالیت در این مسیر مقدس ادامه دهند. روز ملی صادرات فرصتی است برای بزرگداشت تلاشگران اقتصادی که در شرایط پرفراز و نشیب بحران‌ها و فشارهای اقتصادی، پنجه در پنجه تحریم‌های سخت انداخته‌اند و با وجود موانع بسیاری که سد راه آن‌ها قرار دارد. به حرکت در مسیر توسعه ادامه می‌دهند.
غلامحسین شافعی
