یلدا اصغرزاده
از پیامهایی که طی هفته های اخیر در شبکههای اجتماعی فارسیزبان، به دفعات دست به دست شد، نظراتی بود که کاربران درباره ارز دیجیتال در مورد لونا دست به دست می کردند.
یکی از این پیام ها حکایت کاربری بود که حدود ۱۰۰ میلیون تومان از سرمایه خود را با سقوط ارز لونا از دست داده بود، هنوز باورش نمیشد که تقریبا غیرممکن است ارزش یک ارز دیجیتال، یک شبه سقوط کند و اعتبار یکی از کوینهای دیجیتال به این سرعت از عرش به فرش برسد.
این کاربر با تعجب از پشتیبانی سایت صرافی ارزهای دیجیتال سؤال کرده بود که چه مشکل نرمافزاری پیش آمده است که بر روی سایت، ارزش سکههای لونای حساب کاربری او، تقریبا صفر نمایش داده میشود!
البته داستان کاربران ناباوری که سرمایه های خود را به خاطر سقوط رمز ارز لونا از دست دادند به سرمایهگذاران بداقبال ایرانی محدود نمیشود و در کشور امریکا نیز کم نیستند افرادی که با سرمایهگذاری دار و ندارشان روی ارز دیجیتال لونا تمام داراییشان را از دست دادهاند.
حالا سؤال اینجاست که واقعا چه اتفاقی برای لونا افتاد که ناگهان ۸۰ درصد از ارزش خود را از دست داد و تقریبا بیارزش شد؟ و آیا باید بقیه سرمایه گذاران حوزه ارزهای دیجیتال نگران این نکته باشند که همین بلا سر سرمایههای آنها بیاید و دار و ندارشان یک شبه هیچوپوچ شود؟
رمزارز لونا قربانی ترا
در وهله اول باید توجه داشت که یکی از علتهای سقوط لونا، گره خوردن سرنوشت این رمز ارز با استیبل کوین غیر متمرکز ترا بوده است.
استیبل کوین به آن دسته از ارزهای دیجیتال اطلاق میشود که ارزش آن بر مبنای قیمت دارایی دیگری تعیین شود، همانطور که در گذشته نیز ارزش دلار و ارزهای رایج بر اساس طلا تعیین می شد.
از آنجا که استیبل کوین ترا با هدف تمرکززدایی و کاهش رقابت در پروتکلهای سنتی بلاکچین طراحی شده است، اصطلاحا به این رمزارز، غیر متمرکز نیز گفته میشود.
در واقع در اکوسیستم ترا، ارز لونا به عنوان پشتوانه و وثیقه ای برای ارزهای خانواده ترا استفاده می شد تا هر زمان، ارزش استیبیل کوین ترا سقوط کرد، با خرج کردن یا اصطلاحا سوزاندن ارز لونا، قیمتها دوباره به حالت متعادل بازگردند.
البته در مقابل نیز قرار بر این بوده است که هر زمان ارزش استیبل کوین ترا بالا رود، مقداری ارز لونا تولید شود تا دوباره قیمتها به سطح تعادل بازگردند.
طبیعی است با افت قیمت مجموعه ارزهای دیجیتال ترا، در روزهای اخیر روند برگشتناپذیری از سوزاندن ارز لونا برای بازگرداندن قیمت ها به نقطه تعادل آغاز شده باشد، روندی که نه تنها قیمت این استیبل کوین را صعودی نکرد، بلکه سبب شد تا لونا تا سر حد به صفر رسیدن قیمتش، در بازار سوزانده شود.
مروری بر آمار و ارقام بهتر نشان خواهد داد که لونا چطور قربانی جلوگیری از سقوط قیمت ترا شده است. تا قبل از تند شدن شیب سقوط لونا، نرخ توکن سوزی ارز لونا حدود ۳۴۵ میلیون دلار بوده است، اما این رقم در تاریخ ۲۲ اردیبهشت ماه امسال ۳ میلیارد و ۴۷۰ میلیون دلار و در روز بعد از آن ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار گزارش شده است.
رقم توکنسوزی لونا در این چند روز به قدری بالا بوده است که حتی اقداماتی نظیر خرید بیتکوین نیز کمکی به نجات این رمز ارز نکرده و این پول دیجیتال را از ورطه نابودی بیرون نکشیده است.
موضوع دیگری که روند سقوط لونا را سرعت بخشید، متوقف شدن عرضه این رمز ارز توسط صرافی دیجیتال بایننس بود.
تلاشهای دو کوان بنیانگذار لونا برای نجات این رمز ارز نیز اگر چه به صورت موقت توانست قیمت لونا را تا ۴ دلار و ۴۶ سنت بالا بیاورد، اما این افزایش قیمت مقطعی نیز عمر زیادی نداشت و در تاریخ ۲۹ اردیبهشت ماه ارزش لونا با سقوطی آزاد به زیر یک سنت کاهش پیدا کرد.
برخی از تحلیلگران بازار عقیده دارند، بعد از آنکه دو کوان و بنیاد حفاظت از لونا برای تقویت این ارز دیجیتال، معادل ۳ میلیارد دلار بیتکوین خریدند، به طور ناخواسته حکم قتل رمزارز لونا را نیز امضا کردند؛ چرا که در عمل و در شرایط نامساعد بازار رمزارزها، دو کوان و همکارانش نیز مجبور شدند تا برای نجات لونا اقدام به فروش حجم بالایی از سرمایه بیتکوین های خود کنند و با این کار از طریق بالا بردن حجم عرضه بیتکوین در بازار، خود به یکی از عوامل کاهش قیمت بیتکوین در بازار تبدیل شدند.
کاهش قیمت بیتکوین به عنوان یکی از پرطرفدارترین ارزهای دیجیتال، تأثیر دومینوواری در کاهش قیمت سایر ارزهای دیجیتال داشت و گریبان لونا را نیز گرفت.
پس از سقوط قیمت بیتکوین به زیر ۳۰ هزار دلار در روزهای پایانی ماه اردیبهشت مشخص شد که تیم محافظت از لونا برای حفظ ارزش این ارز، بیش از ۸۰ هزار بیتکوین در بازار برای فروش عرضه کرده بودند و با این کار خود به یکی از عوامل مهم بر هم خوردن تعادل قیمتها در بازار تبدیل شده بودند.
به گزارش فینوپیا سقوط ناگهانی و غیر قابل پیشبینی رمزارز لونا، بسیاری از سرمایهگذاران ایرانی را نیز متضرر کرد و موجی از بیاعتمادی را نسبت به آینده سرمایه گذاری و سودآوری این بازارها به وجود آورد. همانطور که پیشتر نیز اشاره شد این سقوط به قدری شوکآور بود که در روزهای ابتدایی، حتی باورش نیز برای افرادی که تقریبا تمام سرمایه خود را به خاطر ارز لونا از دست داده بودند، سخت بود.
سقوط قیمت لونا تلنگری شدید به سرمایهگذاران بازار ارزهای دیجیتال در ایران بود، تا با احتیاط بیشتری نسبت به هزینه و فایده اقداماتشان، برای سرمایهگذاری در این بازار اقدام کنند و پیش از ورود به بازار، حتما دانش فنی خود را در مورد نحوه کار بازار پولهای دیجیتال ارتقا دهند تا چشمانداز درستتری از فعال و انفعالات این بازار پر فرازونشیب به دست بیاورند.
البته نباید این نکته را نیز از یاد برد که نوسان قیمتها، بخش جداییناپذیر از سرمایه گذاری در هر بازار مالی است و سقوط قیمتها ممکن است در هر بازاری اتفاق بیفتد.
بنابراین باید بپذیریم که خطرپذیری و احتمال سود و زیان، بخش جداییناپذیر از هر سرمایه گذاری چه در بازار سنتی و چه در بازار ارزهای دیجیتال است.