چگونگی باور پذیری خداحافظی با پراید

زینب غضنفری

مراسم خداحافظی با پیکان در سال ۱۳۸۳ انجام شد، در آن سال‌ها تنها خودرویی که از نظر تیراژ، قیمت، خدمات پس از فروش می توانست جایگزین پیکان شود، پراید بود. خودرویی که تمامی اقشار جامعه امکان خرید آن‌را داشتند. امروز اما حدود ۱۷ ماه از توقف تولید پراید می گذرد ولی هنوز هم بسیاری این خداحافظی را باور نکرده اند.

البته این عدم باور گلایه ای است که مدیرعامل سایپا حدود دوماه پیش مطرح کرد. سید جواد سلیمانی در جمع نمایندگی های شرکت سایپا گفته بود: «بیش از ۱۵ ماه است که خودروی پراید از گردونه تولید خارج شده ولی کماکان برخی ها می گویند که سایپا، پراید تولید می کند، لذا نیاز است که تمام بخش ها به صورت ویژه کار کنند تا این پیام به جامعه برسد که گروه خودروسازی سایپا از پراید عبور کرده و دوران سایپای نوین آغاز شده است.»

البته گلایه مدیرعامل سایپا به این موضوع اشاره داشت که سالهای گذشته و بعد از حدود ۲۵ سال تولید پراید این خودرو به نمادی از محصولات بی کیفیت صنعتی تبدیل شده بود و باید به فراموشی سپرده شود. اما واقعا آنچه که پراید برای خودروسازی در کشور به همراه داشت همین تصویر تلخی است که سید جواد سلیمانی به ان اشاره می کند؟

در واقع نه، پراید اگر چه در این سالهای اخیر به دلایل مختلف مورد انتقادهای گسترده مواجه بود در عمل زمانی که وارد بازار خودروی ایران شد اولین خودروی ارزان قیمت غیر اروپایی بود که به تولید انبوه رسید و فرصتی برای آشنایی این کلاس از خودروهای آسیایی را برای مصرف ایرانیان فراهم ساخت. در واقع ورود پراید به عنوان یک خودروی اقتصادی با میزان مصرفی که در زمان خود بسیار پایین تر از دیگر خودروهای در حال تردد در کشور بود، تاکیدی بود برمسیری که باید صنایع خودروسازی ایران بپیمایند.

محصولی که از کره راهی بازار ایران شد و جالب آنکه هنوز هم خیلی از خودروهایی که همان ابتدا از کره به صورت SKD به کشور وارد شده بود به عنوان پرایدهای با کیفیت و دارای قطعات اصل دست به دست می‌شود، خودروهایی که بالای ۲۰ و چند سال از عمر آنها می گذرد و متاسفانه نشان از یک نگاه فرهنگی غلط در الگوی مصرف خودرو در کشور ما دارد که البته تحریم‌های پیاپی و مشکلات خطوط تولید در کنار فراوانی قطعات بی کیفیت سر منشاء این فرهنگ است.

سایپا به عنوان یکی از دو خودروساز بزرگ کشور در سالهای اخیر برای جایگزینی پراید با تلفیق توان داخلی و استفاده از دانش فنی از کشورهای آسیایی از جمله چین موفق به عرضه نمونه های متنوعی از خودروهای میان رده و ارزان قیمت شده است. اتفاقی که متاسفانه در اثر جهش دلار و افزایش عمومی سطوح قیمتی در صنعت خودرو کمتر به آن بها داده شد و در افکار عمومی چندان به ان پرداخته نشد.

حال با اشاره‌هایی که از سیر مسیر تولید پراید تا توقف تولید آن شد، معرفی شدن جایگزین های آن در شرایط بحران ارزی و در نهایت الگوی مصرف نا مناسب خودرو که به جامعه ایرانی تحمیل شده است می توان متوجه شد که چرا بسیاری هنوز خداحافظی با پراید را باور نمی‌کنند. اما چه باید کرد؟

شرکت سایپا در دوره جدید فعالیت خود توانسته است دوباره با رشد تولید، معرفی محصولات جدید و در نهایت افزایش بهره‌وری بنا به شهادت صورتهای مالی شش ماهه وضعیت بهتری نسبت به سالهای قبل داشته باشد. این اتفاق در حالی رخ داده است که زیان انباشته و مطالبات معوق در پی آن صنعت خودروی را زیر فشار شدیدی قرارداده است.

در پرانتز باید گفت موفقیت مدیران سایپا در مقایسه با رقبا نشان از آن دارد که تاثیر مدیرت درست تا چه حد در وضعیت مالی شرکتهای خودرویی می تواند موثر باشد و برخی ازشرکتهای خودروسازی به جای گلایه از زمین و زمان اگر بر تولید تمرکز کنند دستاوردهای بهتری نیز می توانند داشته باشد.

 به هر شکل به نظرمی رسد سایپا در شرایط جدید خود می خواهد با استفاده از محصولات جدید خود تصویر برندی تازه از خود ارایه کند، تصویری مبتنی بر کیفیت و زیر ساختهای آن نیز در حال حاضر فراهم شده است. از اقبال مشتریان که در ارزیابی های صورت گرفته از کیفیت محصولات تازه عرضه شده سایپا منعکس شده تا استقال نسل جوان از طراحی خودروهایی که برای جایگزینی پراید راهی بازار شده اند همه و همه نشان از شکل گیری فرصت دوباره است تا سایپا بتواند از پراید فاصله بگیرد.

اما یک نکته باید از سوی مدیران شرکت ساپیا برای حصور به این نقطه مدنظر قرار گیرد و آنهم توجه به فرهنگ مصرف در بازار ایران است. در طبقاتی از جامعه ایرانی که در دهک های بالای درآمدی قراردارند لوکس بودن خودرو از اهمیت بسیار برخوردار است اما در در دهکهای پایین درآمدی هرچه خودرو ارزان ارایه شده پیچیدگی کمتر، خدمات پس از فروش آسان تر و عمر طولانی تری داشته باشد به طور حتم استقبال بیشتری از آن خواهد شد. البته برای رسیدن به این نکات نیازی به هزینه چندانی نیست.