کاهش شدید واردات کالاهای واسطه ای در ۴ماهه ابتدایی ۱۴۰۱

روایت های آماری از تجارت خارجی ایران در ۴ماهه سال ۱۴۰۱ حکایت از تغییرات قابل توجهی در این بخش از تجارت ایران دارد، به خصوص اینکه در حوزه واردات، تغییر در ترکیب کالاهای وارداتی کاملا مشهود بوده و کالاهای مصرفی، سهم غالب واردات ایران را به خود اختصاص داده است.

به گزارش اقتصاد آنلاین، آمارهای تجارت خارجی ایران به خصوص در بخش واردات، حرف های زیادی برای گفتن دارد؛ از تغییر در ترکیب واردات گرفته تا کاهش علاقمندی به واردات کالاهای واسطه تولید و یا شاید هم سیاست های ارزی که تخصیص ارز را به بخش تولید سختگیرانه تر از قبل کرده است.

از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم البته، سیاستگذاری های صنعتی چندان شایان توجهی هیچگاه از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام نشده و بیشترین مانور این وزارتخانه در کنار کارهای عادی و روزمره ای که انجام می دهد، موضوع ساماندهی بازار خودرو است که در این فقره هم، هنوز موفقیت چندانی حاصل نشده است؛ گواه این موضوع هم، تقاضاهای مکرر نمایندگان مجلس به عنوان ناظر بر عملکرد دولتها مبنی بر استیضاح سیدرضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارتی است که چندان کارنامه موفقی نداشته و تاکنون هم استیضاح وی، به دلیل پادرمیانی های برخی اعضای کابینه به صحن علنی نرسیده است؛ به خصوص اینکه به نظر می رسد اگر روال کاری این وزارتخانه به نحو کنونی پیش رود و اوضاع این چنین باشد، ممکن است حتی او از نمایندگان، رای اعتماد کافی را اخذ نکند.

حالا روایت های آماری که اتفاقا خود این وزارتخانه از کارنامه کاری خود منتشر کرده، همین را نشان می دهد که سیاستگذاری ها، صنعت و معدن کشور را روی ریل درستی قرار نداده است؛ به نحوی که در ۴ماهه ابتدای سال جاری علیرغم اینکه دولت معتقد است اوضاع ارزی بهتر شده، اما واردات کالاهای واسطه ای تولید نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۷.۱درصد کاهش داشته است.

در واقع، آمارهای منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می دهد که در ۴ ماهه ابتدای سال جاری واردات کالاهای واسطه تولید ۱۷.۱ درصد کم شده و در مقابل، سهم کالاهای مصرفی ۴۶.۲ درصد رشد کرده است.

البته در این شرایط کنونی و به جهت تامین امنیت غذایی موضوع افزایش کالاهای مصرفی که بیشترین سهم آن مرتبط با کالاهای اساسی است نگران کننده نیست؛ هر چند باید دید که سهم کالاهای غیر از کالاهای اساسی در حوزه واردات کالاهای مصرفی به چه نحوی است که متاسفانه جزئیات آمار تجارت خارجی از سوی گمرک با شفافیت اعلام نمی شود.

در این میان آمارها نشان می دهند که سهم کالاهای سرمایه ای نیز با رشد بالایی برخوردار بوده و بر اساس همین آمارهای منتشر شده از سوی وزارت صمت، رشد ۳۵.۶ درصدی را تجربه کرده است. به نحوی که در ۴ ماهه ابتدای سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل، به لحاظ وزنی ۳۵.۶ و به لحاظ ارزشی ۳۹.۱ درصد رشد را در واردات کالاهای سرمایه ای داشته ایم.

همچنین در این مدت ۲۳۶ هزار تن کالای سرمایه ای به ارزش ۲ میلیارد و ۴۳۵ میلیون دلار، یک میلیون و ۲۱۱ هزار تن کالای مصرفی به ارزش ۲ میلیارد ۸۹۴ میلیون دلار و ۹ میلیون و ۷۱۲ هزار تن کالای واسطه ای به ارزش ۱۱ میلیارد و ۹۰۲ میلیون دلار وارد کشور شده است که در بخش کالاهای واسطه ای به ترتیب کاهش ۱۷.۱ درصدی وزنی و رشد ۱۳.۷ درصدی ارزشی و در بخش کالاهای مصرفی ۴۶.۲ درصد رشد وزنی و ۱۳.۹ درصد رشد ارزشی رخ داده است.

در عین حال، واردات گندم نیز ۴۰ درصد رشد را در ۴ ماهه ابتدای سال جاری تجربه کرده که به لحاظ ارزشی نیز با رشد ۲۲۱ درصدی مواجه بوده که نشان از گران شدن نرخ کالاهای اساسی در دنیا به دلیل مناقشات روسیه و اوکراین دارد.

همچنین در ۴ ماهه ابتدای سال جاری نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل واردات دانه های روغنی اعم از کلزا، سویا، گلرنگ و آفتابگردان نیز با کاهش وزنی ۲۱.۸ درصدی مواجه بوده است، هر چند که به لحاظ ارزشی واردات این اقلام نیز رشد ۴۳.۲ درصدی را تجربه کرده است که باز هم این موضوع به نظر می رسد به دلیل گرانی قیمت کالاهای اساسی و غذا در دنیا باشد.