کشف قیمت نمادهای بازار پایه همچنان در سکوت خبری است

مسعود وطنخواه

بازار پایه فرابورس به دلیل مقررات خاص خود شاهد عرضه اولیه نیست و نماد شرکت‌ها برای بازگشایی فقط روش کشف قیمت را طی می‌کند. نبود شفافیت اطلاعاتی، اعمال نظر شخصی ناظر در هنگام تعیین قیمت، خبر نداشتن گروهی از فعالان بازار سرمایه به دلیل اطلاع‌رسانی نکردن و… از مهمترین انتقادهای سرمایه‌گذاران در این مدت بود.

کشف قیمت فرایندی است که قیمت‌های بازار را بیشتر از طریق تعاملات بین خریداران و فروشندگان تعیین می‌کند. به طور معمول، تعادل بین فروشندگان و خریداران پیش‌بینی‌کننده تقاضا و عرضه در بازار است.

عرضه و تقاضا عامل اصلی تغییر قیمت هستند. این تعادل به بهترین وجه در هنگام ارائه نرخ حمایت و مقاومت در خط قیمت دیده می‌شود.

چند سالی است که بازار پایه فرابورس تشکیل شده است اما هنوز مسئولان فرابورس برای حل مشکلات بازار پایه در هنگام کشف قیمت کار خاصی نکرده‌اند و همچنان روش کشف قیمت مانند گذشته اجرا می‌شود.

فعالان بازار سرمایه روز گذشته با پیغام ناظر از گشایش نماد معاملاتی وامیر در حالی با خبر شدند که بر اساس پیغام ناظر شروع سفارش‌گیری راس ساعت ۰۹:۴۰ بود و بر اساس تارنمای http://www.tsetmc.com آخرین معامله نیز در ساعت ۰۹:۴۱:۵۵ پایان یافت.

در پیام ناظر گشایش نماد معاملاتی (وامیر۱) آمده بود: «به اطلاع می‌رساند؛ نماد معاملاتی شرکت گروه صنعتی و معدنی امیر (وامیر۱) امروز یکشنبه مورخ ۱۴۰۰/۱۱/۱۷ برای اولین بار در تابلو زرد بازار پایه فرابورس ایران گشایش می‌یابد.

شروع سفارش‌گیری راس ساعت ۰۹:۴۰ خواهد بود.

در این خصوص توجه به موارد ذیل ضروری است:

۱) محدودیت حجمی خرید (حداکثر تعداد اوراق بهادار در هر سفارش) جهت نماد معاملاتی شرکت گروه صنعتی و معدنی امیر (وامیر۱) به میزان ۱۰۰ سهم می‌باشد.

۲) در گشایش نماد معاملاتی مذکور، ارسال سفارش خرید صرفا توسط معامله‌گران ایستگاه‌های معاملاتی (نامک) مجاز می‌باشد و امکان ارسال سفارش خرید از طریق دسترسی برخط و برخط گروهی فراهم نمی‌باشد.

۳) امکان ارسال سفارش فروش از سوی ایستگاه‌های معاملاتی (نامک)، معامله‌گران برخط و برخط گروهی مجاز است.

۴) همچنین ضروری است، سرمایه‌گذاران محترم به گزارش ارزش‌گذاری شرکت مذکور و نیز اطلاعات منتشره در سامانه کدال توجه فرمایند. مدیریت عملیات ب»

مجتبی بهرامی، کارشناس بازار سرمایه از نحوه کشف قیمت گروه صنعتی و معدنی امیر انتقاد کرد و در این باره به عصر اقتصاد گفت: اطلاعات این شرکت معدنی بزرگ که هم‌اکنون سهامدار عمده شرکت «باما» نیز هست اولین بار در ۲۵مرداد ۱۳۹۷ در سامانه کدال بارگذاری شد و سهم بزرگی را در صنایع فلزات روی، مس، سرب و غیره دارد.

کدال یا CODAL مخفف Comprehensive Database Of All Listed companies به معنی پایگاه اطلاعات جامع شرکت‌های پذیرفته ‌شده است که به‌ عنوان سازمان اطلاع‌رسانی ناشران نیز شناخته می‌شود.

ناشران که همان شرکت‌های عضو بازار مالی بورس، فرابورس و صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند، موظف به ارائه گزارش‌های دوره‌ای ماهانه، سه ماه و سالانه و انتشار اطلاعات موثق در این سایت هستند.

تارنمای کدال در تمامی کشورهای جهان دارای اصول و قواعد ثابت و یکسان است و تحت نظارت سازمان بورس کشور اعتبار و رسمیت پیدا می‌کنند.

در این تارنما تمام اطلاعات مربوط به سازمان بورس، اطلاعات مالی شرکت‌های بورسی، اطلاعات اوراق بهادار و سهام شرکت‌ها و سازمان‌ها و تمامی اخبار حول محور بازار بورس ازجمله پرداخت سود و افشای اطلاعات، آگهی دعوت مجمع و… در دسترس افراد قرار می‌گیرد.

این اطلاعات هر کدام به شکلی می‌توانند در تصمیم‌گیری سهامداران و سرمایه‌گذاران، تحلیل دقیق‌تر بازار و پیش‌بینی آینده آن مؤثر واقع شوند.

بهرامی گروه صنعتی و معدنی امیر را از شرکت‌های بزرگ معدنی عنوان کرد و با بیان اینکه این شرکت به طور مستقیم مالک ۴۹درصد باما و با احتساب ۱۲.۵درصدی که از «باما» متعلق به شرکت خدمات بازرگانی پیمان امیر است در مجموع این شرکت بیشتر از ۶۰ درصد سهام باما که هم اکنون در بازار اصلی بورس تهران معامله‌می‌شود را دارد. این سوال را مطرح کرد که شرکتی با این سابقه طولانی در حوزه معدن، کدام پارامتر را نداشته است که ناظر بازار تصمیم گرفت آن را در بازار پایه و به این صورت کشف قیمت شود.

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه با بیان اینکه این روزها بازار سرمایه و مخصوصا بازار پایه با مخاطرات «زیادی» مواجه است، افزود: با توجه به اینکه اکنون نیز فعالان بازار سرمایه به شرکت‌های بازار پایه اعتراض دارند چرا باید فرابورس چنین شرکتی که تخلفی هم نداشته است را در این بازار و در خاموشی خبری عرضه کرد.

بهرامی از کشف قیمت ۳۱هزار و صد تومانی برای هر سهم گروه صنعتی و معدنی امیر انتقاد و نوصیه کرد: بازارهای بورس و فرابورس بهتر است که با سرمایه‌گذار‌ها شفاف‌تر باشند و مستندات عرضه اولیه‌ها یا کشف قیمت را با دقت بیشتری منتشر کنند.

او اضافه کرد: با توجه به سود حدود هزار و ۹۳۴تومانی، این کشف قیمت با p بر E حدود ۱۶مرتبه در این بازار مناسب ارزیابی نمی‌شود.

نسبت P/E به معنای ( Price / Earning per Share ) است و باید آن را مفهومی از نسبت قیمت به درآمد بدانیم. به عبارت دیگر، نسبت P/E حاصل تقسیم قیمت بر سود پیش‌بینی‌شده شرکت است و در واقع زمان بازگشت سرمایه یا دارایی سهامدار را نشان می‌دهد.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: حتی اگر شرکتی به هر دلیل قرار نیست که عرضه اولیه شود با ذکر دلائل و مستندات چند روز قبل از کشف قیمت، اطلاع‌رسانی مناسب صورت گیرد.

چک کردن هر روز پیغام ناظر

سعید نجفی، دیگر کارشناس بازار سرمایه نیز درباره کشف قیمت در بازار پایه به عصر اقتصاد گفت: تاکنون ۹۹درصد نمادهای بازار پایه در سکوت خبری کشف قیمت شده‌اند و تنها یک نماد «پدیده‌شاندیز» بود که به دلیل داشتن سهامداران بالا با اطلاع‌رسانی به‌موقع بود.

او افزود: آخرین اطلاع‌رسانی فرابورس درباره شرکت گروه صنعتی و معدنی امیر مربوط به یکم بهمن ۱۳۹۹ تخت عنوان «اطلاعیه درج شرکت گروه صنعتی و معدنی امیر در بازار پایه- تابلوی زرد» است.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: اطلاع پیدا کردن از زمان بازگشایی یا کشف قیمت در بازار پایه یکی از مشکلات بزرگ فعالان بورس است و برای این کار فرد سرمایه‌گذار باید هر روز پیغام ناظر را برای نماد دلخواه چک کند که رصد هر روزه نمادها برای اطلاع از روز کشف قیمت امکان‌پذیر نیست.