خطیب زاده: آمریکا باید بین میراث ناکام ترامپ و برجام انتخاب کند

سخنگوی وزارت امور خارجه فضای مذاکرات وین را کُند اما مثبت ارزیابی کرد و یادآور شد که رئیس جمهوری آمریکا باید بین پایبندی به میراث ناکام دولت ترامپ یا فاصله گرفتن از آن سیاست ها و بازگشت به تعهدات توافق هسته ای، انتخاب کند.

سعید خطیب زاده در گفت وگو با برنامه مورنینگ جو (morning joe) شبکه ان. بی. سی آمریکا در پاسخ به پرسشی درباره فضای مذاکرات وین اظهار کرد: فضا مثبت است، اگرچه پیشرفت ها احتمال ناکافی بوده اما به اندازه ای هم بوده که اکنون مرحله تنظیم پیش نویس ها و مفاهمه بین طرف ها آغاز شده است.
وی افزود: با توجه به این که اختلافاتی درمورد موضوعاتی وجود دارد؛ روند کار سریع نیست. این نکته مهم است که واشنگتن باید بداند که گفت وگوهای وین برای دور جدیدی از بده بستان یا چانه زنی و مذاکره نیست.
سخنگوی وزارت امور خارجه یادآور شد: تمامی بده بستان ها و چانه زنی ها در جولای ۲۰۱۵ پایان یافت و ما هم اکنون در وین دور هم جمع شدیم تا بر این موضوع متمرکز شویم که آمریکا چگونه می تواند به پایبندی کامل به توافق بازگردد و طرح پایبندی در برابر پایبندی اجرا شود. خیلی زود است که به نوعی قضاوت داشته باشیم و جمع بندی کنیم.
خطیب زاده با تاکید بر این که بازگشت آمریکا به برجام بسیار به خود آمریکا بستگی دارد، تصریح کرد: در حال حاضر زمان اتخاذ یک تصمیم سیاسی از سوی جو بایدن رئیس جمهوری آمریکاست تا یا به دولت خود بگوید که به میراث ناکام دولت ترامپ پایبند باشد یا از این میراث و سیاست فاصله گرفته و به تعهداتی که در توافق هسته ای که اوباما رئیس جمهوری وقت این کشور امضا کرد که در آن زمان جو بایدن نیز معاون رئیس جمهوری بود، پایبند باشد.
وی درباره پیامدهای توافق نکردن در وین هم اظهار کرد: اکنون بهتر است بر چگونگی احیای برجام متمرکز شویم و همانگونه که گفتم هم برای نتیجه گیری و هم برای اعلام ناکامی خیلی زود است.
وی ادامه داد: معتقدم امید و زمینه های خوب و زیادی برای احیای توافق وجود دارد و در تلاش هستیم تا تمامی ظرفیت های موجود در توافق را به کار گیریم.
ضرورتی به گفت وگوی مستقیم یا غیرمستقیم با آمریکا نیست
به گزارش روز جمعه ایرنا از اداره کل اطلاع‌رسانی و امور سخنگویی وزارت امور خارجه، سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به پرسشی درباره گفت و گوی مستقیم با آمریکا و افزایش سرعت و کاهش پیچیدگی های مذاکرات توضیح داد: آن چه در وین اتفاق می افتد، برگزاری نشست فصلی کمیسیون مشترک برجام است، این نشست میان ایران و آمریکا نیست. ایران و گروه ۱+۴ و همچنین اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ کننده توافق بر این مساله تمرکز دارند که آن طرفی که از توافق خارج شد و به مشارکت خود در توافق پایان داد، چگونه می تواند به پایبندی کامل و احتمالا به خود توافق بازگردد.
خطیب زاده افزود: بر همین اساس آن چه در وین اتفاق می افتد در حوزه کمیسیون مشترک برجام است. گروه ۱+۴ و اتحادیه اروپا تصمیم گرفته اند که با آمریکا هماهنگ کرده و در ارتباط باشند. ایران این تصمیم را نگرفته است، زیرا وقتی که ترامپ و دولت وقت آمریکا از توافق خارج شدند، از ما نپرسید یا با ما گفت وگو یا مذاکره نکرد. حتی با هم پیمانان خود نیز مذاکره نکرد. وقتی هم که تحریم های غیرقانونی را علیه ایران اعمال کردند، با ما در ارتباط و تماس نبودند لذا فکر می کنیم ضرورتی به گفت وگوی مستقیم یا غیرمستقیم با آمریکا نیست البته اگر واشنگتن واقعا و صادقانه قصد دارد به پایبندی به تعهدات خود بازگردد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این پرسش که اگر آمریکا به توافق بازگردد؛ امکان گفت و گوی مستقیم با آمریکا وجود دارد؟ تصریح کرد: در آن موقع میز برجام خواهد بود و آمریکا می تواند پشت این میز بنشیند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا این بدین معناست که صدای واحدی در بین اکثریت مقامات ایرانی وجود دارد که تمام تحریم ها باید لغو شود قبل از این که ایران به اجرای تعهدات کامل خود برگردد؟ آیا این همچنان موضع ایران است یا اگر آمریکا تمایل به لغو تحریم های نفتی و بانکی کند، آیا برای ایران کافی خواهد بود که باعث شود به توافق بازگردد یا این که لغو تمامی تحریم های دوره ترامپ مدنظر است؟ گفت: موضع ما مبتنی بر مبانی حقوقی و منطقی است. آمریکا طرفی بود که توافق را ترک کرد و مشارکت خود در توافق را پایان داد و تحریم های فلج کننده ای علیه ایران و اقتصاد ایران اعمال کرد و همچنین تلاش کرد تا توافق را نابود سازد. حتی به دنبال تنبیه آن هایی بود که قصد پایبندی به توافق را داشتند.

وی با یادآوری این که آن ها توافق را تخریب کردند و خودشان باید آن را درست کنند؛ گفت: این منطق اصلی است که فکر می کنیم همه متوجه آن هستند. هر اقدامی به غیر از لغو کامل، یک باره و قابل راستی آزمایی تمامی تحریم ها برای تهران پذیرفتنی نیست و بازگشت آمریکا به توافق را غیرممکن می کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: فکر می کنم همه متوجه هستند که این برچسب های توخالی که دولت ترامپ به تحریم های مختلف می چسباند همه با هدف نابودی توافق بود و مسیر را برای هر دولتی که به احتمال زیاد تمایل به بازگشت به توافق دارد را غیرممکن کند. با هدف آسیب زدن به اقتصاد ایران بود، با هدف خرابکاری در روابط تجاری ایران با دیگر کشورها بود، با هدف امنیتی شدن ایران در سیاست بین المللی بود. همه اینها بخشی از کارزار فشار حداکثری بود که ترامپ آغاز کرد و ایران را هدف گرفته بود.
خطیب زاده خاطرنشان کرد: لذا تمایزی بین تحریم های متفاوت وضع شده دولت ترامپ علیه ایران وجود ندارد. به همین دلیل است که ایران همواره تاکید داشته است که تمامی تحریم های اعمالی، مجددا اعمال شده و تغییر نام یافته (تغییر برچسب یافته) باید لغو شود. ضمنا فراموش نکنیم که خود برجام نیز مانع آن است که اروپایی ها و آمریکایی ها مجددا تحریم های لغو شده را با تغییر نام و برچسب علیه ایران را دوباره اعمال کنند. به همین دلیل است که اروپایی ها و آمریکایی ها باید بدانند تمامی تحریم ها باید لغو شود.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا همه تحریم ها باید لغو شود؟، افزود: ما این گونه فکر می کنیم؛ چرا که منطقی در این خصوص وجود دارد که همه چیز باید به روز اجرایی شدن بازگردد. ترامپ تعمدا تلاش کرد تا توافق را از بین ببرد، نه تنها برای دیگران که خواستار پایبندی به توافق هستند بلکه برای ایران نیز ماندن در توافق را غیرممکن سازد.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: از این رو ایران نتوانست منفعت هایی را که ذیل برجام وعده داده شده بود به دست آورد. فکر می کنیم که مهم است واشنگتن دریابد که آنها باید راستی آزمایی شده به پایبندی کامل به توافق بازگردند و براساس آن، ایران نیز آماده توقف تمامی اقدامات جبرانی خود خواهد بود که در واکنش به نقض فاحش توافق از سوی آمریکا اتخاذ کرده است.
خطیب زاده درباره طولانی کردن مذاکرات از سوی آمریکا، صحبت از توافق های بعدی درباره موضوعاتی چون موشک های بالستیک و نفوذ منطقه ای ایران و بحث برجام پلاس توضیح داد: برجام از ابتدا و تعمدا به مساله و موضوع هسته ای محدود شد. فکر می کنم که همه این نکته را می دانند و مهم تر آن که واشنگتن باید بداند که اگر ترامپ نتوانست براساس توهم توافق بهتر چیزی به دست بیاورد هیچ فرد دیگری هم نمی تواند با تغییر برچسب آن توهم به توافقی یا تفاهمی قوی تر، بلند مدت تر و گسترده تر چیزی به دست آورد.
وی یادآور شد: فشار حداکثری نتیجه ای جز شکست حداکثری برای واشنگتن نداشت و این درسی است که واشنگتن باید بیاموزد. آن چه هم اکنون در دسترس است متن برجام است، توافقی که همه باید به آن متعهد و پایبند باشند.
ایران هرگز در خصوص امنیت ملی خود با هیچ کسی مذاکره نمی کند
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با تاکید بر این که ایران هرگز در خصوص امنیت ملی خود با هیچ کسی مذاکره نخواهد کرد؛ افزود: اما باید دید آمریکا آماده است در خصوص فهرست بلندبالایی از مسائلی گفت وگو کند، که ما فکر می کنیم آمریکا یا هم پیمانان این کشور باعث آن بوده اند. برای مثال رفتار و اقدامات مخرب رژیم اسرائیل، رژیمی که صدها کلاهک اتمی در اختیار دارد در حالی که در پیمان منع اشاعه هسته ای نیز عضویت نداشته و هیچ نظارت بین المللی در اراضی اشغالی فلسطین وجود ندارد و این رژیم مسئول ترور، ربایش و تحقیر روزانه مردم فلسطین و مسوول بسیاری از معضلات در منطقه ما است.
خطیب زاده خاطرنشان کرد: اگر آمریکا آماده گفت وگو در خصوص اختیاراتی است که به عربستان برای راه اندازی چنین سبعیت و قساوتی در یمن داده است تا کل کشور را در محاصره نگه دارد و قحطی کامل ایجاد کند و مردم یمن را از نیازهای اولیه محروم کند، اگر واشنگتن آماده گفت وگو در خصوص فروش صدها میلیارد دلار تسلیحات نظامی به منطقه ما در خلیج فارس است، اگر آمریکا آماده گفت وگو درباره فهرست بلندبالای مداخلات در منطقه ماست، من نمی دانم شاید یک روز آمریکا آماده چنین گفت وگویی باشد.
وی با یادآوری این که آن چه ما برای منطقه خودمان پیشنهاد می کنیم، متفاوت از آن است که آمریکا در واقع دنبال می کند؛ تصریح کرد: ما فکر می کنیم که یک طرح بومی برای منطقه خلیج فارس همان طور که ما طرح صلح هرمز (امید) را پیشنهاد داده ایم. می تواند در واقع به ما در دستیابی به یک ترتیبات فراگیر معنادار کمک کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه همچنین گفت: واشنگتن باید این ذهنیت را ترک کند که می تواند ایران را مستثنی کند و یا ایران را به یک کشور استثنایی در روابط و حقوق بین الملل تبدیل کند. آنها با پذیرش واقعیت های صحنه و واقعیت های ایران باید شروع کنند. اگر آمریکا مبادرت به تغییر ذهنیت خود کند، من واقعا بر این باورم که ما قطعا وضع بهتری در منطقه و جهان خواهیم داشت.