بنابرگزارش مؤسسات و سازمان های گوناگون زیست محیطی در فرانسه؛ زندگی دیجیتالی عواقب بسیار نامطلوبی بر محیط زیست داشته و تغییر اساسی درسبک زندگی یک ضرورت آشکار عنوان شده.
استفاده ازابزارهای گوناگون در فناوری دیجیتالی مانند ربات گفتگوگر «چَت جی پی تی»، فضای مجازی «تیک تاک» و نگاه‌کردن انواع فیلم ها در«نِتفلیکس» منجر به فراموشی آلایندگی این فناوری شده است.
براساس گزارشی که روز دوشنبه۶ مارس(۱۵اسفند) آژانس انتقال زیست محیطی و سازمان تنظیم مقررات در ارتباطات الکترونیکی، دفاتر پست و توزیع مطبوعات در فرانسه منتشر کردند؛ برنامه‌ریزی ها برای سال های ۲۰۳۰ تا ۲۰۵۰ (۱۴۰۸ تا ۱۴۲۸)، بر خلاف تعهدات فرانسه، حکایت از تلاش برای کربن‌زدایی و کاهش اثرات زیست محیطی فناوری دیجیتالی ندارد.
این دو نهاد از ماه اوت۲۰۲۰ (مرداد ۱۳۹۹) متعهد شدند مقادیر کربنزایی توسط انواع کالاها و خدمات فناوری دیجیتالی درفرانسه را بصورت مستمر اندازه‌گیری و اعلام‌کنند.
بر این اساس میزان تولید گازکربنیک ناشی از این نوع فناوری در سال ۲۰۲۰ (۱۳۹۹) ۲.۵درصد کل کربنزایی کشور معادل ۱۷میلیون تُن ازاین گاز بوده‌است. این اندازه درآینده به نحوانفجارآمیزی افزایش خواهد یافت.
براساس هشدارهای سازمان تنظیم مقررات در ارتباطات الکترونیکی، دفاترپست و توزیع مطبوعات فرانسه؛ اگر برای کاهش این‌میزان از تولید گازکربنیک ناشی از فناوری دیجیتالی اقدامی صورت نگیرد رقم آن تا سال۲۰۳۰ (۱۴۰۸) دو برابر وتا سال۲۰۵۰(۱۴۲۸) سه برابرشده و به ۴۹ میلیون‌تن معادل دوبرابر گازکربنیک تولیدی ناشی از ترددهوایی درفرانسه درسال ۲۰۱۹ (۱۳۹۷) خواهد رسید.
مصرف فلزات و موادمعدنی درتولید جعبه‌های رایانه‌ها، صفحات نمایشگر آنها، صفحه‌کلیدها، گوشی‌های تلفن‌همراه و دیگر ابزارهای موردنیاز درفناوری دیجیتالی نیز بیش از دوبرابر خواهدشد. ابزارهای برقراری اتصالات نیز به این مجموعه اضافه می‌شود که آلایندگی آنها به مراتب بیشتراست.
۸۰ درصد تولید گازکربنیک ناشی از فناوری دیجیتالی مربوط به آنها می‌شود درحالیکه مرکز داده‌های فناوری دیجیتالی فقط ۱۸درصد درتولید این گاز نقش دارد.
به‌همین دلیل سازمان های مسئول به فکر یافتن راهحلهای تکمیلی برای کاهش این اثرات هستند. گستره این راه‌حلها از رعایت دقیق موازین دراستفاده از فناوری دیجیتال تا توسعه فناوری های سبز معین شده است.
بدین ترتیب جامعه‌ای بوجود می‌آید که تمامی اقدامات درآن مبتنی‌بر مداخله فناوری خواهدبود.
به این راهحلهای فناورانه درتمامی سطوح امیدهای بسیاری بسته‌اند. ازاینرو آژانس انتقال زیست‌محیطی فرانسه نگرانی خودرا خام‌بودن برخی از این فناوریها؛ بدون ذکر جزئیات آن؛ برای حل مشکلات جامعه ابراز کرده‌است. تا این حد که معتقد است چه بسا به این دلیل تولید گازکربنیک تا سال ۲۰۵۰ (۱۴۲۸) حتی چهاربرابر شود.
در تمامی حالات بهرحال میزان کربنزایی تا سال۲۰۵۰(۱۴۲۸) افزایش خواهدیافت. اما این دوسازمان مسئول درفرانسه امیداوارند با جانداختن مفهوم مصرف بهینه درجامعه تا آنجا که ممکن است کربنزایی را تعدیل کنند.
براین اساس، کاربران، شرکتها و سازمانهای خدمات عمومی باید شیوه کارشان را متحول کنند واستفاده از تجهیزات دیجیتالی را به‌حداقل برسانند وخود را ملزم به استفاده ازآنها با حداقل طول عمر متوسط دوسال کنند.
این جامعه برمبنای رعایت موازین زیست‌محیطی واستفاده حداکثری از تجهیزات دیجیتالی به جای تعویض زود هنگام آنها استوار خواهد بود. در اینصورت از سال۲۰۳۰ (۱۴۰۸) میزان تولید گازکربنیک۱۶درصد ومیزان استفده ازفلزات و موادمعدنی ۳۰درصد کاهش خواهد یافت.
کارشناسان این‌دو نهاد براین باورند با نهادینه شدن مصرف‌بهینه در جامعه راه های غلبه برمشکلات زیست محیطی هموار می‌شود.
تغییر سبک زندگی دراین چارچوب بسیار اهمیت دارد. چرا که استفاده بیش‌از حد از ابزارهای دیجیتال مشکلات فراوانی بوجود آورده.
درسال ۲۰۲۱ (۱۴۰۰) متوسط زمان استفاده ازاین ابزارها ۵دقیقه درروز بوده‌است درحالیکه این رقم در سال ۲۰۲۲(۱۴۰۱) به یکساعت و ۴۶ دقیقه افزایش یافته‌است. دراین مسیر درصد افزایش استفاده فرانسویان ازاین ابزارها دورقمی بوده است.
به‌عنوان مثال بیش‌از ۲۰درصد فرانسویان درحال حاضرساعتها و دستبندهای دیجیتالی استفاده می‌کنند. استفاده از این ابزارها در سال ۲۰۲۲(۱۴۰۱) درمنازل نیز شاهد رشد ۲۳درصدی درمقایسه با سال۲۰۲۱(۱۴۰۰) بوده‌است.
این دونهاد مسئول همچنین پیش‌بینی می‌کنند درصورت رعایت نکردن مصرف بهینه دراستفاده از ابزارهای دیجیتالی تعداد پایانه‌های رایانه‌ای درفرانسه تا پایان دهه میلادی به ۱.۳میلیارد دستگاه خواهدرسید.
این درحالیست که با رعایت موازین مصرف بهینه یک‌سوم این تعداد باید محقق شود. دراینمورد توپ در حال حاضر درزمین دولت فرانسه است.
وزارت‌دارایی این کشور اعلام‌کرده دولت براساس این داده ها امیدوارست بتواند تا سال۲۰۳۰(۱۴۰۸) نقشه راهی متناسب با برنامه‌های کربن‌زدایی طراحی کند.
«ژان نوئل باروت» نماینده وزیردارایی و مسئول انتقال دیجیتال و مخابرات هنگام ارائه گزارش خود دراین مورد گفت: «در اروپا و کشورهای عضو توان‌همگان باید مصروف برتغییر ریشه‌ای درسبک زندگی مبتنی براعتقادات زیست‌محیطی شود.
بر این اساس سازندگان و توزیع کنندگان تجهیزات دیجیتالی موظفند مدت زمان ضمانت های این تجهیزات و همچنین شاخص تعمیرپذیری آنهارا افزایش دهند.»
فرانسه موفق شده قوانینی دراینمورد برای سازندگان عمدتا خارج ازاروپا همچون «اَپِل و سامسونگ» وضع کند واز این حیث می‌تواند برخود ببالد. برقراری شاخص تعمیرپذیری ازدوسال پیش تاکنون ازجمله این موارد است.
ازدیگر موارد، التزام با ساخت شارژرهای یواِس بی‌واحد درسطح اروپا باهدف کاهش میزان زباله‌های الکترونیکی‌است.
اما درهمین حال قوانینی هم هستند که الزام‌آور نبوده‌اند واز اینرو به اقداماتی کارآمد منجر نشده‌اند. مانند قانون«ریین» مصوب ماه نوامبر۲۰۲۱ (آبان ۱۴۰۰) درخصوص کاهش اثرات کربنزایی تجهیزات فناوری دیجیتالی که به همین دلیل نتوانست موفق باشد.
اغلب کارشناسان براین باورند که زمان کم است و این موضوع خود باعث می‌شود گزینه‌های متعدد بتدریج حذف شوند. افکارعمومی باید بدانند تجهیزات دیجیتالی تجدیدپذیر نیستند ومقدار معادن فلزات نیز محدوداست.
با این اوصاف آیا ضرورت دارد دربیمارستانها تلویزیونها ویا اسکانرهای بزرگ استفاده شود؟ دو سازمان مسئول درفرانسه درحقیقت چیزی جز این‌موارد نمی‌گویند.
کمبود منابع به ناچار همگان را به سوی استفاده بهینه ازآنها درچارچوب انتقال دیجیتالی سوق می‌دهد. بنابراین استفاده ازتجهیزات دیجیتالی درامور تفریحات و سرگرمی باید جای خودرا به امور مربوط به آموزش، سلامت و فرهنگ دهد.
در اینصورت دیدن فیلم های«نِتفلیکس» دراتوبوس بتدریج به موضوعی پیچیده تبدیل می‌شود.
منبع: هفته نامه اکسپرس
