ناجی های بی دارو و متولی!

یاسمین بلوردی

زنبور عسل از جمله حشراتی است که به گفته دانشمندان اگرچه در طبیعت حشرات گرده‌ افشان‌ دیگری هم وجود دارند که درختان را بارور می‌کنند، اما یک سوم تمامی میوه‌ها مثل سیب، گلابی، توت‌فرنگی و حتی صیفی‌‌هایی مانند خیار نیز حاصل گرده‌افشانی زنبورها هستند.

به این واسطه علاوه بر ۲۰ماه مه (۳۰ اردیبهشت) از سوی سازمان ملل متحد روز جهانی زنبور اعلام شده است. در حقیقت این نامگذاری جهت یادآوری این نکته مهم است که انسان با کاربرد سموم شیمیایی و آلودگی های محیط زیست حیات زنبورها را به خطر انداخته اند و لذا خطر نابودی زنبور عسل در زمین محسوس است. با این وجود در علاوه بر اینکه این روز همراه با دیگر کشورها گرامی داشته می شود روز ۳۱مرداد ماه نیز روز زنبور عسل نامگذاری شده است.

ناصر تاج آبادی رئیس بخش تحقیقات زنبور عسل موسسه تحقیقات علوم دامی کشور در این خصوص در گفتگو با خبرنگار عصر اقتصاد گفت: روز ملی عسل با هدف پاسداشت و شناساندن اهمیت عسل در سبد خرید خانوارها و همچنین تاثیر آن در سلامت جامعه نامگذاری شده است.

سرانه مصرف عسل در ایران یک کیلو و ۳۹۷ گرم است

تاج آبادی با تاکید بر مصرف عسل بر سلامت جامعه در خصوص سرانه مصرف عسل در کشور نیز گفت: سرانه مصرف عسل در ایران یک کیلو و ۳۹۷ گرم است که در مقایسه با مصرف جهانی اعداد و ارقام خوبی است و حتی از برخی کشورها جلوتر هستیم. با این وجود در برخی کشورها سرانه مصرف تا حدود ۳ کیلوگرم هم هست.

رئیس بخش تحقیقات زنبورعسل موسسه تحقیقات علوم دامی کشور همچنین با اشاره به اهمیت زنبور عسل برای محیط زیست و بحث کشاورزی گفت: بسته به نیاز صنعت زنبورداری تا به امروز تحقیقات مختلفی انجام داده ایم، از اصلاح نژاد گرفته تا تغذیه، تولیدات زنبورعسل، بحث‌های گرده افشانی و … . به عنوان مثال در بحث گرده افشانی روی محصولات مختلف تحقیقات انجام داده‌ایم به خصوص اینکه یک سوم مواد غذایی مصرفی ما به گرده افشانی حشرات گرده افشان که در راس این حشرات زنبور عسل قرار دارد وابسته است، به این معنا که تشکیل دانه و میوه دهی آنها با گرده افشانی زنبورها شکل می گیرد.

تاج آبادی خاطر نشان کرد: طبق تحقیقات صورت گرفته توسط این موسسه مشخص شده است که به عنوان مثال در مورد محصول کُلزا بحث گرده‌افشانی زنبورها ۲۸درصد افزایش محصول را رقم می‌زند و امسال نیز در بحث تحقیقاتی تاثیر گرده افشانی زنبورها بر افزایش محصول بادام توسط همکارانمان در حال تحقیق هستیم.

یش از ۵۰ نوع عسل تک گل در کشور داریم که منحصر به فرد است. مثل عسل کُنار، آویشن، گون، بهار نارنج و غیره که با انجام تحقیقات مختلف می‌توانند به عنوان برندهای عسل ایران به کشورهای دیگر معرفی شوند

تلاش برای معرفی عسل با برند ایرانی به بازارهای جهانی

وی در خصوص برندسازی نیز اظهار داشت: در بحث برندسازی عسل برنامه های تحقیقاتی داریم و اقداماتی انجام داده‌ایم به خصوص اینکه بیش از ۵۰ نوع عسل تک گل در کشور داریم که منحصر به فرد است. مثل عسل کُنار، آویشن، گون، بهار نارنج و غیره که با انجام تحقیقات مختلف می‌توانند به عنوان برندهای عسل ایران به کشورهای دیگر معرفی شوند. در حقیقت تلاش داریم مانند یک سری برندهای عسل خارجی همچون مانوکای نیوزلند که شهره جهانی است، برند عسل ایران را به بازارهای جهانی معرفی کنیم.

این مقام مسئول در خصوص چشم انداز صنعت زنبورداری نیز گفت: زنبورداری صنعت رو به رشدی است و از تک محصولی خارج شده است و با توجه به ورود جوانان با دانش و علم روز صنعت زنبورداری و برگزاری کارگاه‌ های آموزشی توسط وزارت جهاد کشاورزی و دیگر دست ‌اندرکاران صنعت زنبور عسل، این نوید را می‌دهد که صنعت در آینده پربارتر باشد.

زنبوردار خود را با علم روز وفق داده است اما حمایتی از آنها صورت نمی گیرد. در حالی که اصلی‌ترین حمایتی که دولت می‌تواند داشته باشد در حوزه داروهاست؛ چرا که برای تشخیص آفات و بیماری‌ها ارگانی نیست که حمایت کند و مجوز واردات دارو بدهد

چالش زنبورداران با گرانی نهاده شکر

شهرام دادگستر عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان در خصوص وضعیت صنعت زنبورداری کشور در گفتگو با خبرنگار عصر اقتصاد گفت: امسال صنعت زنبورداری از منظر آفات و بیماری‌ها خسارت بسیار زیادی دیده است این در شرایطی است که دارو و درمان مشخصی هم برای آفات و بیماری ها وجود ندارد.

دادگستر افزود: از سوی دیگر همانطور که می‌دانید قیمت نهاده‌ها به خصوص شکر بسیار افزایش یافته است و به نرخی بین ۴۰ تا ۴۵ هزار تومان به دست زنبورداران می رسد. با این تفاسیر چنین قیمت هایی برای زنبورداران بسیار سنگین است آن هم در شرایطی که در یک فصولی از سال تغذیه با شکر امری اجتناب ناپذیر است.

وی همچنین در خصوص وضعیت تعامل تعاونی ها و اتحادیه های مربوطه با زنبورداران در راستای حل این مسائل گفت: این در شرایطی است که داروی مشخصی برای این آفات و بیماری‌ها وجود ندارد تعاونی‌ها و اتحادیه غالباً به صورت منطقه‌ای هستند و در برخی مناطق تعاونی‌ها بسیار قوی هستند و شاهد هستیم دوره های آموزشی موثری را برای اعضای خود برگزار می کند و در بحث تامین نهاده ها نیز تعامل خوبی با زنبورداران دارند.

با این وجود به طور کلی خروجی اقدامات تعاونی‌ها را باید از رضایتمندی زنبورداران و میزان خدماتی که داده می‌شود بررسی کرد. البته نباید فراموش کرد که در برخی موارد دست اتحادیه ها و تعاونی چندان باز نیست و یکسری محدودیت ها دارند.

دادگستر با بیان اینکه بخش دولتی حمایت چندانی از این صنعت نمی کند، تاکید کرد: همانطور که می دانید به دلیل اقلیم متنوعی که ایران دارد بالغ بر ۵۰ نوع عسل داریم که عدد بسیار خاصی است و به ایران اختصاص دارد اما اینکه تفکیک شده و بر اساس کیفیت عسل‌ها باشد، این کار انجام نشده است.

از سوی دیگر در زمینه تجهیزات نسبت به دنیا وضعیت ما بد نیست و از نظر اجرایی چیزی کم نداریم اما غالبا بحث عدم حمایت مطرح است؛ یعنی علیرغم اینکه زنبوردار خود را با علم روز وفق داده است اما حمایتی از آنها صورت نمی گیرد.

در حالی که اصلی‌ترین حمایتی که دولت می‌تواند داشته باشد در حوزه داروهاست؛ چرا که برای تشخیص آفات و بیماری‌ها ارگانی نیست که حمایت کند و مجوز واردات دارو بدهد.