بهینه سازی اقتصاد با فناوری ۵G

زینب غضنفری

هوش مصنوعی که مجموعه‌ای قدرتمند از ابزارها و تکنیک‌ها را ارائه می‌دهد به سرعت در حال ترکیب شدن با آخرین نسل فناوری ارتباطی بی‌سیم (۵G) است و تحرکات آن در ایران نیز نمودار شده است.

هوش مصنوعی در واقع شبیه‌سازی فرایندهای هوش انسانی توسط ماشین‌ها و معمولاً سیستم‌های کامپیوتری است. برنامه‌های هوش مصنوعی بر سه مهارت شناختی اصلی شامل یادگیری (کسب داده‌ها و ایجاد قوانینی برای مرتب‌سازی آن داده‌ها)، استدلال (انتخاب داده‌های مناسب برای دستیابی به نتیجه دلخواه) و تصحیح خود (تنظیم دقیق مرتب‌سازی داده‌ها برای دقیق‌ترین نتایج) تمرکز دارد.

یکی از کاربردهای هوش مصنوعی در بهبود قابلیت‌های فناوری ۵G است؛ اکثر اپراتورهای تلفن همراه جهان اکنون نوعی از فناوری نسل پنجم تلفن همراه یا همان ۵G را راه‌اندازی کرده‌اند و به دنبال راه‌هایی برای افزایش سرعت و بهبود عملکرد آن هستند.

حجم عظیم داده‌های شبکه‌های ۵G در واقع گنجینه ای عظیم است که می تواند با استفاده از هوش مصنوعی به گنجینه عظیم بهینه سازی و برنامه ریزی درست و دقیق و به طور کلی توسعه یک کشور منجر شود. و از نگاه افزایش رضایتمندی کاربران نیز می توان با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی و مدل‌های یادگیری ماشین، شبکه‌های ۵G را کارآمدتر، انعطاف‌پذیرتر و پاسخگوتر به خواسته‌های کاربران کرد.

ادغام هوش مصنوعی در شبکه ۵G

براساس یک نظرسنجی که توسط شرکت اریکسون از مدیران و تصمیم‌گیران اصلی ۱۳۲ شرکت تلفن همراه در سراسر جهان انجام گرفت، بیش از ۵۰ درصد آنها به دنبال ادغام هوش مصنوعی در شبکه‌های ۵G خود هستند و هدف اصلی آنها از این ادغام، کاهش هزینه‌های سرمایه، بهینه‌سازی عملکرد شبکه و ایجاد درآمدهای جدید است.

تحولات هوش مصنوعی در ۵ جی

ادغام هوش مصنوعی (AI) در شبکه‌های ۵G، تحولی عظیم در صنعت ارتباطات ایجاد می کند و مزایای بسیاری را به همراه داشته است. برخی از مهم‌ترین این مزایا عبارتند از:

هوش مصنوعی (AI) در زمینه‌های متعددی به بهبود شبکه‌های 5G کمک می‌کند، از جمله:

مدیریت ترافیک شبکه: هوش مصنوعی می‌تواند ترافیک داده‌ها را به بهترین نحو تحلیل و مدیریت کند، به طوری که بار شبکه به طور بهینه تقسیم شود و از شلوغی جلوگیری شود.

پیش‌بینی و شناسایی خرابی‌ها: با استفاده از روش‌های یادگیری ماشین، AI می‌تواند الگوهای رفتاری شبکه را شناسایی کرده و به پیش‌بینی خرابی‌ها یا مشکلات احتمالی بپردازد، که به آماده‌سازی اقدامات پیشگیرانه کمک می‌کند.

بهینه‌سازی مصرف انرژی: هوش مصنوعی می‌تواند به صرفه‌جویی در مصرف انرژی کمک کند، با بهینه‌سازی عملکرد ایستگاه‌های پایه و حذف ترافیک غیرضروری.

تحلیل داده‌های عظیم: با افزوده شدن دستگاه‌های متصل در شبکه 5G، حجم بالایی از داده تولید می‌شود. AI می‌تواند به تحلیل این داده‌ها پرداخته و به استخراج الگوها و روندهای مهم کمک کند.

این موضوع از آنجایی که همراه اول در این باره نقش به سزایی در توسعه ۵ جی دارد به نظر می تواند تحولی عظیم در بسیاری از مشکلات اقتصادی و توسعه ای کمک شایانی چه در سطح خرد و چه در سطح کلان اقتصادی داشته باشد که از جمله می توان به بازاریابی هدفمند، فروش بیشتر و حتی در بهبود کیفیت و افزایش رضایتمندی مشتریان منتهی شد. به عبارت دیگر تلفیق هوش مصنوعی با ۵ جی انقلابی عظیم نه فقط برای شبکه بلکه برای اقتصاد ایران به شمار می رود.

خدمات سفارشی‌شده: هوش مصنوعی می‌تواند تجربه کاربر را با ارائه خدمات و محتواهای شخصی‌سازی‌شده بهبود بخشد، به طوری که کاربران بتوانند تجربیات بهتری داشته باشند.

مدیریت خودکار: AI قادر به مدیریت خودکار شبکه است، که می‌تواند شامل افزایش یا کاهش ظرفیت شبکه بسته به نیازهای لحظه‌ای باشد.

این کاربردها نشان‌دهنده پتانسیل بالای هوش مصنوعی در بهبود عملکرد و کارایی شبکه‌های 5G است.

اما این تمام ماجرا نیست زیرا استفاده از AI در شناسایی تهدیدات و حملات سایبری می‌تواند در حفاظت از شبکه‌ها نیز موثر باشد، این خدمت هوش مصنوعی با شناسایی الگوهای مشکوک و واکنش سریع به آن‌ها میسر می شود.

استفاده از هوش مصنوعی (AI) برای افزایش امنیت در شبکه‌های 5G می‌تواند به شیوه‌های مختلفی انجام شود:

۱. تشخیص و پیشگیری از حملات: هوش مصنوعی می‌تواند به شناسایی الگوهای غیرعادی در ترافیک شبکه کمک کند. با تحلیل داده‌ها، سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند حملات سایبری مانند DDoS، نفوذ و سایر تهدیدات را شناسایی و مهار کنند.

۲. مدیریت تهدیدات: با استفاده از یادگیری ماشین، سیستم‌های امنیتی می‌توانند تهدیدات جدید را شناسایی کنند و از آنها یاد بگیرند. این می‌تواند شامل شناسایی نرم‌افزارهای مخرب، تهدیدات داخلی و رفتارهای غیرمجاز باشد.

۳. بهبود احراز هویت: هوش مصنوعی می‌تواند برای توسعه روش‌های امن‌تر احراز هویت مانند بیومتریک‌ها و تحلیل رفتار کاربر استفاده شود. این باعث می‌شود که دسترسی به شبکه تنها به افرادی که مجاز هستند، محدود شود.

۴. تحلیل پیشرفته داده: با پردازش حجم بالای داده‌ها به بهترین شکل، هوش مصنوعی می‌تواند به شناسایی آسیب‌پذیری‌های موجود در شبکه و بهبود پروتکل‌های امنیتی کمک کند.

۵. مدیریت و نظارت خودکار: فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند به طور خودکار شبکه را برای نظارت بر امنیت و شناسایی تهدیدات در زمان واقعی مدیریت کنند، که منجر به واکنش سریع‌تر به حملات خواهد شد.

۶. مدل‌سازی و شبیه‌سازی: با شبیه‌سازی سناریوهای مختلف حمله، هوش مصنوعی می‌تواند کمک کند تا استراتژی‌های امنیتی مناسب برای مقابله با تهدیدات احتمالی توسعه یابند.

بنا بر آنچه گفته شد این کاربردها نه تنها باعث افزایش امنیت در شبکه‌های 5G می‌شوند، بلکه به کارایی و قابلیت اطمینان کلی شبکه نیز کمک خواهند کرد.

در همین حال نباید از یاد برد که استفاده از هوش مصنوعی در شبکه‌های 5G با چالش‌های متعددی پیچیدگی الگوریتم‌ها،داده‌های بزرگ،عدم اعتماد به تصمیمات اتوماسیون، هزینه‌های پیاده‌سازی وعدم وجود چارچوب‌های قانونی و رگولاتوری مناسب برای استفاده از هوش مصنوعی در زیرساخت‌های مخابراتی مواجه است و مواجهه با این چالش‌ها نیاز به همکاری و تبادل نظر میان صنایع، دولت‌ها و محققین دارد تا بهترین راه حل‌ها و شیوه‌ها برای استفاده از هوش مصنوعی در شبکه‌های 5G پیدا شود.

زود دیر می شود

بنا به آنچه گفته شد سرمایه‌گذاری در مسیر دستیابی به لایه‌های زیرساختی هوش مصنوعی، همان‌طور که مقام معظم رهبری تأکید دارند، باید با شدت بیشتری پیگیری شود. حساسیت‌ها نسبت به لزوم پیشرفت در این حوزه باید افزایش یابد و الاممکن است همان طور که مقام معظم رهبری نیز در دیدار با اعضا هیات دولت مطرح کردند، «اگر به لایه‌های زیرساختی هوش مصنوعی نرسیم، ممکن است در دنیا آژانسی برای هوش مصنوعی مانند انرژی اتمی تشکیل دهند و مانع پیشرفت کشور شوند.»

*بخشی از این مطلب توسط هوش مصنوعی تهیه شده است