تسهیلات غیرنقدی ازدواج به غیرحضوری تبدیل شد؟

چندی پیش وزیر اقتصاد پیشنهاد داد که بخشی از وام ازدواج به صورت غیرنقدی پرداخت شود. روزگذشته بانک مرکزی بخشنامه ای ابلاغ کرد مبنی بر اینکه ۲۰ درصد از سهمیه سالانه وام ازدواج و فرزندآوری بانک ها بصورت الکترونیکی و غیرحضوری پرداخت شود.

به گزارش عصراقتصاد، ماه گذشته عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد و دارایی، در جمع مدیران بانکی خواستار ارائه طرحی از سوی معاونت بیمه و بانک وزارت امور اقتصادی و دارایی و شورای هماهنگی بانک‌ها با هماهنگی با بانک مرکزی شد که در صورت ممکن بخشی از وام ازدواج به صورت غیر نقدی و در قالب خرید اقساطی لوازم خانگی مورد نیاز زوج‌های جوان به متقاضیان پرداخت شود.

اظهارات وزیر اقتصاد، درباره وام ازدواج و تغییر شیوه پرداخت آن با واکنش‌های زیادی روبه رو شد. این واکنش‌ها باعث توضیحات بیشتر همتی در این زمینه شد.

وی در یادداشت تلگرامی خود نوشت: “دیروز(۸ شهریور) در دیدار مدیران بانک‌ها بر ضرورت اولویت دادن پرداخت وام ازدواج جوانان تاکید کردم. البته با توجه به صف ۳۰۰ هزار نفری وام ازدواج و محدودیت منابع بانک‌های کشور پیشنهاد دادم در مورد طرح امکان تامین لوازم خانگی مورد نیاز زوج‌های جوان هم، در کنار پرداخت وام نقدی، بررسی لازم بشود که کمک خوبی هم به رونق تولید می‌کند.

وام ازدواج امسال بدون توجه به میزان افزایش منابع قرض‌الحسنه بانک‌ها با دوبرابر شدن به ۳۰۰ میلیون افزایش یافته و بانک‌ها به دلیل سایر تعهدات به کندی و با تاخیر نسبت به پرداخت وام ازدواج پرداخت می‌کنند و مورد اعتراض نمایندگان محترم مجلس هم بود. لذا این طرح، درصورت امکان اجرائی شدن، می‌تواند به صورت اختیاری برای زوج‌های جوانی که تعجیل داشته و منتظر وام ازدواج برای تامین لوازم خانگی موردنیاز تشکیل خانواده هستند، راه‌گشا باشد.

بازهم تاکید می‌کنم بانک‌ها موظف به تسریع در تکلیف قانونی پرداخت وام ازدواج هستند و در شرایط و مقررات پرداخت وام ازدواج هیچ تغییری ایجاد نشده است.”

این یادداشت نیز واکنش هایی به دنبال داشت برخی از اقتصاددانان عنوان کردند که این طرح اگرچه روی کاغذ ممکن است مزیت‌هایی داشته باشد اما بر اساس تجربه‌های گذشته، به معنای تحمیل لوازم خانگی بعضاً بی‌کیفیت به زوج‌هاست. از طرفی در گذشته، بسیاری از دریافت کنندگان وام‌های غیرنقدی با پرداخت پول به فروشندگان لوازم خانگی، از آنها فاکتور صوری می‌گرفتند و با تحویل آن به بانک، وام خود را دریافت می‌کردند.

به گفته این اقتصاددانان، وام غیر نقدی اگر به‌صورت حواله باشد هم طبق تجربه به هدف نمی‌نشیند؛ چرا که تجربه نشان داده دریافت کنندگان، حواله‌های خود را با قیمت کمتری به فروشندگان لوازم خانگی می‌فروشند و با پول آن، نیازهای دیگر خود را تامین می‌کنند. این‌گونه طرح‌ها بیش از اینکه به نفع وام گیرنده باشد به نفع برخی اصناف همچون لوازم خانگی است که حتی با وجود حمایت رهبر معظم انقلاب از خرید لوازم خانگی ایرانی، دست به افزایش قیمت، بدون افزایش کیفیت زدند که موجب گلایه و انتقاد ایشان شد.

۲۰ درصد سهمیه وام ازدواج “غیرحضوری” پرداخت شود

به دنبال این اظهارنظرها، روزگذشته بانک مرکزی در بخشنامه‌ای به بانکها اعلام کرد که حداقل ۲۰ درصد از کل سهمیه سال جاری بانک به صورت الکترونیک و غیرحضوری به متقاضیان مربوطه پرداخت شود. اما از جزئیات این بخشنامه هنوز خبری منتشر نشده است.

مبلغ وام ازدواج ۱۴۰۳ با توجه به سن متقاضیان بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان است و به زوجین کمک می‌کند که بتوانند برخی از هزینه‌های ابتدایی برای تشکیل زندگی مشترک خود را تأمین کنند.

وام فرزندآوری نیز براساس قانون به پدر اطفالی که تاریخ تولد آنان از ۱۴۰۰/۰۱/۰۱ به بعد است و در داخل ایران متولد شده‌اند، تعلق می‌گیرد؛ مبلغ وام برای فرزند اول مبلغ ۴۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۳ سال (۳۶ ماه)، فرزند دوم مبلغ ۸۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۴ سال (۴۸ ماه)، فرزند سوم مبلغ ۱۲۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۵ سال (۶۰ ماه)، فرزند چهارم مبلغ ۱۵۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۶ سال (۷۲ ماه) و فرزند پنجم به بعد مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان با دوره بازپرداخت ۷ سال (۸۴ ماه) است.

گفتنی است، هم اکنون بیش از ۳۷۰ هزار نفر در صف وام ازدواج و بیش از ۴۳۰ هزار نفر در صف وام فرزند آوری قرار دارند. بهانه همیشگی بانکها برای صف طولانی وام ازدواج و عدم پرداخت این تسهیلات، کمبود و نبود اعتبار کافی است!

بانک مرکزی اخیراً از اختصاص منابع جدید به ۷ بانک برای تسریع در پرداخت این تسهیلات خبر داده است؛ بانک مرکزی با اختصاص منابع جدید به ۷ بانک منتخب صادرات ایران، رفاه کارگران، ملی ایران، تجارت، سپه، پست بانک ایران و ملت قصد دارد طی سه ماه آینده شرایط پرداخت حداقل ۱۵۰ هزار فقره تسهیلات ازدواج و ۱۰۰ هزار فقره تسهیلات فرزندآوری را فراهم کند.

صف های طولانی وام ازدواج و فرزند و عدم امکان ثبت نام برای دریافت این تسهیلات از مهمترین مشکلات متقاضیان دریافت وام فرزند و ازدواج در ماه های قبل بوده است.

بانک مرکزی بعد از جلسه با کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، در راستای حل مشکل ثبت نام برای تسهیلات ازدواج و فرزند گام برداشت و با ۲۴ ساعته کردن سایت ثبت نام، کمی از دغدغه متقاضیان این تسهیلات را برطرف کرد.

هرچند کماکان و با وجود ثبت نام، برخی بانک ها در تایید و معرفی شعبه به متقاضیان تعلل می کنند و همین امر هم موجب سردرگمی متقاضیان وام ازدواج و فرزند شده است.