چندسالی است که موضوع کولبری مورد توجه مسئولان و نمایندگان مجلس قرار گرفته است و برای ساماندهی این حوزه اقداماتی انجام شده که قانون ساماندهی و نظارت بر تجارت مرزی (کولبری و ملوانی) از جمله این اقدامات است.
اما با این وجود هنوز این قانون به درستی اجرایی نشده است و دراین رابطه همتی وزیر اقتصاد عنوان کرد که بنابر تاکیدات رهبری و روسای قوا کولبری ساماندهی خواهد شد.
به گزارش عصراقتصاد، قانون ساماندهی و نظارت بر تجارت مرزی (کولبری و ملوانی) و ایجاد اشتغال پایدار مرزنشینان که در جلسه علنی مورخ ۱۴۰۲/۱۱/۲۵ مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید طی نامه شماره ۲۴۳۸۹۰ مورخ ۱۴۰۲/۱۲/۲۹ توسط ابراهیم رئیسی، رییس جمهوری دولت سیزدهم ابلاغ شد.
مطابق بررسی‌های انجام شده توسط مرکز پژوهش‌های مجلس، سالانه حدود ۴ الی ۷ میلیارد دلار کالا از طریق کولبری و ملوانی (ته لنجی) وارد کشور می‌شود. واردات از راه‌های گفته شده، بدون طی‌کردن ضوابط فنی، ارزی، بهداشتی و پرداخت عوارض دولتی صورت می‌پذیرد.
در کولبری غیررسمی، واردات کالا بر دوش کولبران از طریق خلأهای مرزی و مسیرهای طولانی و صعب‌العبور انجام می‌شود.
در این حالت هیچ‌گونه کنترلی بر تردد، نوع و حجم و تعداد واردات کالا صورت نمی‌گیرد؛ ازآنجایی‌که در هیچ‌کدام از قوانین تجاری و گمرکی کشور رویه کولبری تعریف نشده؛ بنابراین کولبری غیررسمی را می‌توان معادل قاچاق کالا دانست.
آمارهای ضدونقیضی از تعداد کولبران و میزان واردات از این طریق اعلام می‌شود. تعداد کولبران از ۷۰ هزار تا ۱۰۰ هزار نفر برآورد شده و میزان واردات آنها از یک میلیارد تا ۳ میلیارد دلار در سال تخمین زده شده است.
همچنین رویه ته لنجی در ابتدا باهدف کمک به معیشت ملوانان شکل گرفت بدین صورت که امتیاز کالاهای لنج‌های دارای حداکثر ۵۰۰ تن ظرفیت به ملوان و خدمه همراه آن اعطا شد؛ تا این افراد در کنار کالاهای اصلی لنج مقداری از کالاهای معین را جهت مصرف شخصی و بدون نیاز به تشریفات و پرداخت عوارض گمرکی وارد کشور کنند.
اما با کم‌رونق شدن بازار لنج‌های سنتی و اعطای سهمیه بیشتر از مصرف شخصی به آنان، این رویه به‌تدریج به‌عنوان یک‌رویه مستقل از حمل محموله بازرگانان شناخته شده و از نظر حجمی، کل لنج را اشغال کرد. در رویه ته لنجی عملاً ضوابط و سقف قانون ساماندهی مبادلات مرزی در خصوص واردات کالای همراه ملوان رعایت نمی‌شود و به رویه جدیدی تبدیل شده است.
به همین خاطر، واردات ته لنجی معادل واردات کالا بدون ضابطه است و میزان واردات به این شکل حداقل ۳ میلیارد و حداکثر ۵ میلیارد دلار تخمین زده می‌شود.
کولبری ساماندهی خواهد شد
عبدالناصر همتی، وزیر امور اقتصادی و دارایی روزگذشته در نخستین سفر استانی خود به سیستان و بلوچستان در نشست با فعالان و مدیران بانک‌های عامل، از تصویب آیین نامه قانون ساماندهی کولبری و ملوانی در هیات دولت خبر داد و گفت: این آیین نامه به زودی ابلاغ خواهد شد.
وی اضافه کرد: با تصویب این آیین نامه، کالاهایی که تحت عنوان کولبری و ته لنجی وارد کشور می‌شود ساماندهی خواهند شد و طی ۵ سال تحت ضوابط قانونی قرار می‌گیرند.
وزیر اقتصاد خاطر نشان کرد: استانداران مسئول ساماندهی کولبری و ملوانی و اجرای این قانون هستند.
