متناسبسازی حقوق بازنشستگان از تصمیم تا اجرا

در سالهای اخیر، موضوع معیشت بازنشستگان به یک چالش تبدیل شده است. با توجه به تورم بالا و کاهش قدرت خرید، بازنشستگان همواره از عدم تناسب حقوق با هزینههای زندگی گلایه داشتهاند. اما در ماههای اخیر، اخبار امیدوارکنندهای درباره متناسبسازی حقوق از سوی مجلس، دولت، و صندوقهای بازنشستگی منتشر شده است.
به گزارش عصراقتصاد، رمضانعلی سنگدوینی، نماینده مجلس، در جلسه علنی ۲۰ فروردین ۱۴۰۴ اعلام کرد: در برنامه هفتم توسعه، برای بازنشستگان برنامهریزی کردهایم که در سه سال اول، حقوقشان بر اساس فرمول متناسبسازی تا ۴۰ درصد افزایش یابد. از هیئت رئیسه مجلس میخواهیم هرچه سریعتر این موضوع را پیگیری کنند.
افزایش و متناسبسازی حقوق بازنشستگان در ۳ سال بهصورت گامبهگام اجرا خواهد شد:
– سال اول (۱۴۰۳): ۴۰ درصد افزایش (اجرا شده).
– سال دوم (۱۴۰۴): ۳۰ درصد افزایش (در حال اجرا).
– سال سوم (۱۴۰۵): تکمیل افزایش تا سقف ۴۰ درصد.
هدف از این طرح، جبران کاهش ارزش واقعی حقوق بازنشستگان در سالهای اخیر عنوان شده است.
جزییات افزایش حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی
سازمان تأمین اجتماعی نیز در راستای همین سیاستها، اقدام به متناسبسازی حقوق کرده است. بر اساس اعلام رئیس کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی تهران، حداقلبگیران۴۵ درصد افزایش (از ۷.۱۶۶ میلیون به ۱۰.۳۰۰ میلیون تومان) و سایر سطوح ۳۲ درصد افزایش + ۹۳۱ هزار تومان خواهد بود.
این افزایشها علاوه بر حقوق پایه، مزایای جانبی مانند بن معیشت و کمکهای درمانی را نیز شامل میشود.
اجرای متناسبسازی در سال ۱۴۰۳
حجتالله میرزایی، مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری، در نشست خبری اخیر خود به مهمترین اقدامات این صندوق اشاره کرد:
میرزایی اعلام کرد: در سال ۱۴۰۳، اولین مرحله متناسبسازی (۴۰ درصد) برای ۱.۷ میلیون بازنشسته اجرا شد. حتی بازنشستگان قضات، دیوان محاسبات، و شرکتهای خصوصیشده نیز تحت پوشش قرار گرفتند.
برنامههای سال ۱۴۰۴
وی، افزایش ۲۰ درصدی حقوق بهعنوان رشد سالانه و پرداخت مابهالتفاوت افزایشها بهصورت یکجا را از برنامههای سال جاری عنوان کرد و اعلام کرد که اجرای مرحله دوم متناسبسازی (۳۰ درصد) از اردیبهشت ماه آغاز میشود.
حمایتهای مالی از بازنشستگان
وی همچنین گفت: یکی از طرحهای ما افزایش سقف وام از ۳۰ میلیون تومان به ۵۰ میلیون تومان است که در حال نام نویسی و اولویت بندی هستیم. اگر تعداد ثبت نامیها از میزان پرداختی ما بیشتر باشد بر اساس امتیازها اولویت بندی کرده و قرعه کشی خواهیم کرد. در این دوره از اردیبهشت ماه حدود ۳۵۰ هزار وام قرض الحسنه پرداخت میکنیم.
همه بازنشستگان حکم متناسب سازی سال اول را دریافت کردهاند
مدیرعامل صندوق بازنشستگی کشوری درباره متناسب سازی حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۴ گفت: سال ۱۴۰۳ که اولین سال اجرای متناسب سازی بوده است، در دوره سه ماهه دی بهمن و اسفند، یک میلیون و ۷۰۰ هزار حکم متناسب سازی برای بازنشستگان صادر شد.
میرزایی ادامه داد: برخی از بازنشستگان وابسته به دیوان محاسبات، قضات، مخابرات بعد از خصوصی سازی و غیره جامانده بودند که در آخرین روزهای سال گذشته جداولشان ابلاغ شد و تا پایان فروردین احکام آنها نیز صادر شده و هیچ بازنشستهای نیست که حکم متناسب سازی سال اول را دریافت نکرده باشد.
وی در ادامه بیان کرد: قانون، متناسب سازی را به سه مرحله تقسیم کرده است که ۴۰ درصد اول اجرا شده و امسال ۳۰ درصد دوم اجرا خواهد شد. ما مجری متناسب سازی هستیم و شکل متناسب سازی را سازمان برنامه ریزی و اداری و استخدامی ابلاغ میکنند و ما باید آن را اجرا کنیم. به تعداد بازنشستگان تفاوت در شکل بازنشستگی و احکام آن وجود دارد که کار دشوار محاسباتی است.
طبیعی است که ممکن سر یکی از بازنشستگان خودش را با همکارش و دوستش مقایسه کند و فکر کند که احتمالاً حق او تأمین نشده است. ولی دلیلش آن است که شرایط استخدامی آنها و سال بازنشستگی رتبه و پایه آنها و دیگر موارد متفاوت است.
مدیر عامل صندوق بازنشستگی کشوری همچنین اظهار کرد: در سال ۱۴۰۴ یک افزایش ۲۰ درصدی در حقوق بازنشستگان داریم و ۳۰ درصد دوم متناسب سازی نیز اعمال خواهد شد. ما منتظریم که جداول ۳۰ درصد دوم هم ابلاغ شود و این افزایشها را با هم اعمال کنیم.
امیدواریم که اگر این موضوع در هفته آینده در دولت تصویب شود، در دهه اول اردیبهشت اجرا شود. به محض ابلاغ یک هفته و ۱۰ روز بعد از آن اجرا خواهد شد. یعنی اگر به فروردین نرسیدیم قطعاً در حقوق اردیبهشت آنها محاسبه خواهد شد و مابهالتفاوت آن نیز در اردیبهشت پرداخت خواهد شد.
میرزایی به برخی مشکلات نیز اشاره کرد: تفاوت در شرایط استخدامی و سال بازنشستگی باعث شده برخی بازنشستگان احساس کنند افزایش حقوقشان ناعادلانه است. اما این تفاوتها به دلیل فرمولهای محاسباتی متفاوت است.
پرداخت معوقات تأمین اجتماعی
سازمان تأمین اجتماعی اعلام کرد که معوقات ۷ ماهه (دی ۱۴۰۲ تا تیر ۱۴۰۳) در روزهای ۲۳ و ۲۴ فروردین پرداخت میشود. نحوه محاسبه نیز به این صورت اعلام شد:
– محاسبه کل معوقه: مبلغ متناسبسازی اسفند ۱۴۰۳ × ۷ ماه.
– کسر ۳ میلیون تومان (پرداخت علیالحساب قبلی).
– کسر ۲٪ مالیات (ماده ۸۹).
واکنشها و انتقادات
با وجود این اقدامات، تأخیر در پرداخت معوقات باعث ایجاد نارضایتی شده است و همچنین برخی بازنشستگان معتقدند: افزایش حقوق هنوز با تورم همخوانی ندارد همچنین فرمول محاسبه پیچیده است و بسیاری از بازنشستگان از چگونگی محاسبه حقوق خود آگاهی ندارند.