پیچیدگی انحصار و قیمتگذاری دستوری در آینه واقعیت

معصومه عاروان
بازار خودرو ایران با انحصار تولید و سیاستهای قیمتگذاری دستوری روبرو است که به طور همزمان به ضرر تولیدکننده و مصرفکننده تمام شده است.
به گزارش عصر اقتصاد،
در شرایطی که واردات خودرو محدود و انحصار عرضه در دست خودروسازان داخلیست، تصمیمگیریها در این حوزه به چالشی بزرگ برای مردم و صنعت تبدیل شده است. در گفتوگو با مصطفی پور دهقان، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، ابعاد مختلف این پیچیدگیها و راهکارهای ممکن برای بهبود بازار خودرو بررسی شده است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس اظهار کرد: بازار خودرو ایران بازاری چندوجهی و بسیار پیچیده است. از یک طرف انحصار تولید حاکم است و اجازه واردات به شکل گسترده صادر نمیشود، از طرف دیگر اقتصاد قیمت دستوری بر این بازار حکمفرماست.
این دو مولفه نهتنها به نفع تولیدکننده نیست بلکه مصرفکننده را نیز با مشکلات جدی مواجه کرده است. مردم در جستوجوی خودروی با کیفیت، قیمت مناسب و ایمنی بالا هستند، اما این خواستهها با سیاستهای فعلی به دشواری قابل تحقق است.
وی ادامه داد: دولت باید سیاستی اتخاذ کند که ضمن کاهش انحصار با تشویق واردات و رقابت، تصدی گری و قیمتگذاری دستوری را کنار بگذارد. زیرا ادامه این روند به افزایش رانت، دلالی و زیان انباشته خودروسازان منجر میشود.
ورود خودرو به بورس راهکاری شفاف اما پرچالش
پور دهقان همچنین گفت: در شرایط فعلی بازار، با وجود نابسامانیهای متعدد، امکان اتخاذ تصمیمات بهتر و کارآمد وجود دارد. یکی از این تصمیمات، عرضه خودرو در بورس کالا است که میتواند باعث شفافیت بیشتر در قیمتگذاری شود. البته افزایش قیمتها در بورس، موجب نگرانی مردم شده است؛ چرا که آنها معتقدند با همان مبلغ میتوانند خودروی با کیفیت بالاتری را از بازارهای خارجی تهیه کنند.
کاهش تعرفه واردات و حذف قیمتگذاری دستوری، کلید طلایی برقراری تعادل واقعی در بازار خودرو ایران است
نماینده مجلس اضافه کرد: دوگانگی اصلی در این است که اگر عرضه خودرو به بورس ممنوع شود، قیمتگذاری دستوری و رانتها پابرجا میماند و زیان انباشته خودروسازان ادامه خواهد یافت. اما اگر عرضه در بورس انجام شود، قیمتها افزایش پیدا میکند و این افزایش به مذاق عموم خوش نمیآید.
کاهش تعرفه واردات و پایان قیمتگذاری دستوری راهی به سوی تعادل بازار خودرو
به گفته مصطفی پور دهقان، راهکار اصلی کاهش رانت و افزایش کیفیت خودرو، کاهش تعرفه واردات خودروهای با کیفیت است. همچنین، افزایش عرضه و کنار گذاشتن قیمتگذاری دستوری میتواند به تعادل بازار کمک کند؛ در این صورت نه نیاز به بورس کالا خواهد بود و نه قیمتها به شکل غیرمنطقی افزایش خواهند یافت.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در پایان خاطرنشان کرد: کاهش تعرفه واردات و حذف قیمتگذاری دستوری، کلید طلایی برقراری تعادل واقعی در بازار خودرو ایران است.