ترمز به موقع بر واردات مشکوک
محموله گوشت مغولستان پیش از ورود به بازار متوقف شد
عصراقتصاد، گروه ایران – در روزهای اخیر، خبر واردات گوشت آلوده از مبدا مغولستان بازتاب گسترده‌ای در فضای رسانه‌ای و افکار عمومی پیدا کرده است. موضوع از آنجا آغاز شد که محموله‌ای به وزن حدود ۱۰۰ هزار کیلوگرم، که از طریق ایران برای عراق ترانزیت شده بود، به دلیل مشکلات بهداشتی و کیفیت پایین از سوی دولت عراق بازگشت داده شد. این محموله پس از ورود به خاک ایران در گمرک و سردخانه رشت توقیف شد و گمانه‌زنی‌هایی درباره احتمال توزیع آن در بازار داخلی شکل گرفت.
به گزارش عصراقتصاد، برخی فعالان بازار گوشت قرمز و اتحادیه‌های دامداری هشدار دادند که بخش‌هایی از این محموله با گوشت داخلی مخلوط شده و آماده توزیع بوده است.
مجتبی عالی، مدیرعامل اتحادیه مرکزی دامداران ایران، این اقدام را «بازی با جان مردم» خواند و خواستار پاسخگویی وزارت جهاد کشاورزی و سازمان دامپزشکی شد.
به گفته او، مشکلات مالی خانوارها موجب گرایش به خرید گوشت‌های ارزان، حتی با وجود کیفیت پایین، شده و همین زمینه سوءاستفاده برخی واردکنندگان را فراهم کرده است.
در مقابل، مسئولان سازمان دامپزشکی و وزارت جهاد کشاورزی به‌طور قاطع شایعه ورود این گوشت‌ها به بازار را تکذیب کرده‌اند. علیرضا رفیعی‌پور، معاون وزیر جهاد کشاورزی، اعلام کرده است که محموله مذکور صرفاً ترانزیتی بوده و برای مصرف داخلی سفارش نشده است.
او تاکید کرد که هیچ محصول دامی بدون نظارت شرعی و بهداشتی در کشور مبدا و صدور مجوز دامپزشکی وارد بازار نمی‌شود و تشخیص به موقع کارشناسان موجب توقیف این محموله در همان مراحل اولیه شد.
محموله ۱۰۰ هزار کیلویی گوشت مغولستان به‌دلیل کیفیت پایین و تاریخ مصرف منقضی، در گمرک رشت توقیف شد و هرگز وارد بازار داخلی نشد
داوود امان‌اللهی، مدیرکل دفتر قرنطینه و امور بین‌الملل سازمان دامپزشکی نیز توضیح داد که محموله مغولستان حتی وارد فرآیند آزمایش نشده، زیرا چندین ماه از تاریخ مصرف آن گذشته بود و در همان مرحله ارزیابی اولیه مرجوع شد. وی خاطرنشان کرد که هرگونه واردات گوشت سه مرحله ارزیابی دارد: کنترل گواهی حمل بهداشتی، تایید گواهی شرعی، و ارزیابی ظاهری محصول؛ در صورت عبور از این مراحل، نمونه‌برداری و آزمایش انجام می‌شود. در این پرونده، فرآیند به مرحله آزمایش نرسید.
هادی بابایی، مدیرکل دامپزشکی استان گیلان، نیز گفت: با هوشیاری کارشناسان، از ترخیص شش محموله گوشت منجمد وارداتی جلوگیری شده است. دلایل این اقدام شامل مغایرت برچسب با محتویات، نزدیک بودن تاریخ انقضا، تولید برای کشورهای دیگر و شرایط نامناسب نگهداری بود. او تاکید کرد که هیچ‌یک از محموله‌ها وارد چرخه توزیع و مصرف نشده و فرآورده‌های دامی موجود در بازار ایمن هستند.
ماجرای گوشت‌های مغولستانی در شرایطی حساس اتفاق افتاده که نقشه واردات گوشت قرمز به ایران در حال تغییر است. براساس آمار گمرک، در پنج ماه نخست امسال ۱۲ کشور تامین‌کننده گوشت ایران بوده‌اند و مجموع واردات به ۱۱ هزار و ۶۵۵ تن، به ارزش بیش از ۸۰ میلیون دلار رسیده است. مغولستان حالا در جایگاه پنجم قرار دارد، در حالی که پیش‌تر سهم اندکی در بازار ایران داشت. همزمان، برخی شرکای سنتی و معتبر مانند برزیل از فهرست تامین‌کنندگان حذف شده‌اند و خطر حذف استرالیا نیز وجود دارد. جایگزینی کشورهایی با زیرساخت‌های نظارتی ضعیف‌تر، احتمال ورود محصولات غیراستاندارد یا آلوده را افزایش می‌دهد.
تجربه‌های سال‌های گذشته نشان می‌دهد این نگرانی‌ها بی‌دلیل نیست. پرونده‌هایی از گوشت‌های فاسد وارداتی از اوکراین (۱۳۹۲)، کشف ۳۰۰ تن گوشت تاریخ‌مصرف‌گذشته (۱۳۹۱)، و موارد متعدد از پاکستان و بنادر جنوبی کشور، نمونه‌هایی از رخدادهای مشابه هستند. در همه موارد، محموله‌ها پیش از ورود به بازار معدوم شدند، اما خسارت اقتصادی و خدشه به اعتماد عمومی باقی ماند.
این پرونده بار دیگر اهمیت شفافیت و مدیریت هوشمندانه زنجیره تامین گوشت را به رخ کشیده است. تحلیلگران تاکید می‌کنند که برای حفاظت از امنیت غذایی و ثبات بازار، باید نظام نظارت در مبادی ورودی تقویت، پایش دقیق فرآیندهای واردات اجرا، و ناظران میدانی در کشورهای مبدا مستقر شوند. اطلاع‌رسانی شفاف و هماهنگی میان دستگاه‌های مسئول، از وزارت جهاد کشاورزی تا گمرک و وزارت بهداشت، کلید پیشگیری از بحران‌های مشابه است.
با وجود تمامی حاشیه‌ها، مسئولان دامپزشکی اطمینان داده‌اند که گوشت‌های آلوده مغولستانی هرگز بر سر سفره مردم نیامده‌اند. اما پیام این رخداد روشن است: در بازاری حساس و آسیب‌پذیر مانند گوشت قرمز، کوچک‌ترین غفلت می‌تواند به بحران سلامت عمومی تبدیل شود و از همین رو، هوشیاری دائمی و اجرای بی‌کم‌وکاست استانداردهای بهداشتی، ضرورتی انکارناپذیر است.
