آیا نهادهای امنیتی باید درباره بورس تصمیم‌گیری کنند؟
انجمن تجارت الکترونیک تهران با انتشار بیانیه‌ای، لغو ناگهانی جلسه پذیرش شرکت دیوار در بورس را محکوم کرد و نسبت به سنگ‌اندازی‌های نهادهای امنیتی در مسیر رشد اقتصاد دیجیتال هشدار داد.
این انجمن خواستار شفاف‌سازی و اصلاح رویه‌های ضدتوسعه‌ای در دولت شد و تأکید کرد که تداوم چنین رفتارهایی، مانع از پیشرفت و جذب سرمایه در این حوزه خواهد شد.
لغو ناگهانی پذیرش دیوار و واکنش‌ها
قرار بود جلسه پذیرش شرکت دیوار در بورس در تاریخ ۲۲ اسفند ۱۴۰۲ برگزار شود، اما به‌طور ناگهانی لغو شد. اشکان میرآمندهی، مدیرعامل دیوار، دلیل این لغو را عدم صدور تأییدیه‌های امنیتی اعلام کرد. این اتفاق باعث شد انجمن تجارت الکترونیک تهران با صدور بیانیه‌ای، مخالفت خود را با امنیتی‌شدن فضای اقتصاد دیجیتال اعلام کند.
این انجمن در بیانیه خود نوشت: «کسب‌وکارهای دیجیتال با میلیون‌ها کاربر، نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی مردم ایفا کرده‌اند، اما امنیتی‌سازی و رفتارهای سلیقه‌ای، مانع از این شده که مردم بتوانند از طریق بورس، در این شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کنند.»
این بیانیه همچنین به وضعیت نامساعد بورس ایران اشاره کرده و از دولت پرسیده است که جلوگیری از ورود یکی از موفق‌ترین شرکت‌های دیجیتال ایران به بازار سرمایه، چه هدفی را دنبال می‌کند؟
چالش‌های امنیتی بر سر راه کسب‌وکارهای دیجیتال
از سال ۱۳۹۹، شرکت دیوار تلاش کرده است که وارد بورس شود، اما موانع امنیتی همیشه در این مسیر وجود داشته است. با خروج سرآوا از ترکیب سهامداری این شرکت، تصور می‌شد که مشکلات حل شوند، اما لغو جلسه پذیرش نشان داد که محدودیت‌های امنیتی همچنان پابرجا هستند. مدیرعامل دیوار تأکید کرده است که تمامی مدارک و مستندات لازم ارائه شده و حتی وزارت اطلاعات تأییدیه‌های موردنیاز را صادر کرده بود.
با این حال، برخی نهادهای امنیتی همچنان مانع ورود دیوار به بورس شده‌اند. انجمن تجارت الکترونیک تهران هشدار داده که این اقدامات، پیامدهای منفی گسترده‌ای بر کل اقتصاد ایران خواهد داشت.
سرکوب سرمایه‌گذاری و فرار سرمایه از اقتصاد دیجیتال
به باور این انجمن، برخوردهای سلیقه‌ای نهادهای امنیتی نه‌تنها سرمایه‌گذاران خارجی را فراری داده، بلکه در سال‌های اخیر موجب ناامیدی سرمایه‌گذاران داخلی نیز شده است. این در حالی است که در بسیاری از کشورها، دولت‌ها از کسب‌وکارهای دیجیتال حمایت می‌کنند و آن‌ها را به ورود به بازار سرمایه تشویق می‌کنند. اما در ایران، به‌جای تسهیل‌گری، با ایجاد موانع غیرشفاف، مسیر توسعه این حوزه مسدود شده است.
در ادامه بیانیه، نقش دولت در حمایت از فعالیت‌های اقتصادی و ایجاد امنیت برای سرمایه‌گذاران یادآوری شده است. این نهاد صنفی معتقد است که چنین موانعی، اعتماد عمومی به بازار سرمایه را کاهش داده و به رکود بیشتر بورس ایران دامن خواهد زد.
آیا نهادهای امنیتی مسئول تصمیم‌گیری درباره بورس هستند؟
یکی از مهم‌ترین پرسش‌های انجمن تجارت الکترونیک این است که آیا مسئولیت بورسی شدن کسب‌وکارهای دیجیتال بر عهده نهادهای امنیتی است؟ این انجمن هشدار داده که:
«عواقب سنگ‌اندازی در مسیر رشد اقتصاد دیجیتال، تنها گریبان‌گیر استارتاپ‌ها نخواهد شد، بلکه تمام اقتصاد کشور را تحت تأثیر قرار خواهد داد.»
این بیانیه از دولت خواسته است که در برابر اقدامات غیرقانونی و مانع‌تراشی‌های نهادهای خاص ایستادگی کند و مسیر ورود کسب‌وکارهای دیجیتال به بورس را هموار سازد.
عدم حمایت دولت از اقتصاد دیجیتال؛ یک انفعال غیرمسئولانه
بررسی‌ها نشان می‌دهد که نه‌تنها در دولت‌های گذشته، بلکه در دولت کنونی نیز هیچ اقدام مؤثری برای حمایت از ورود استارتاپ‌های دیجیتال به بورس انجام نشده است. این انفعال غیرمسئولانه باعث شده که بسیاری از کارآفرینان دلسرد شوند و به فکر انتقال کسب‌وکارهای خود به خارج از کشور بیفتند.
انجمن تجارت الکترونیک تهران بار دیگر تأکید کرده که آماده گفت‌وگو و همکاری با نهادهای قانون‌گذار است، اما پرسش اصلی این است که نقطه پایان این رفتارهای محدودکننده کجاست؟
ضرورت شفاف‌سازی و حمایت از کسب‌وکارهای دیجیتال
در شرایطی که بسیاری از کشورهای جهان، مسیر ورود استارتاپ‌ها به بازار سرمایه را تسهیل کرده‌اند، ایران همچنان با موانع امنیتی و بروکراتیک دست‌وپنجه نرم می‌کند. این رویکرد امنیتی به‌جای اقتصادی، رشد شرکت‌های دیجیتال را متوقف کرده و به فرار سرمایه دامن زده است.
در پایان این بیانیه آمده است: «امیدواریم که با تدبیر قوای سه‌گانه، فرآیند ورود به بورس برای کسب‌وکارهای بالغ اقتصاد دیجیتال تسهیل شود و مردم بتوانند از طریق مکانیزم‌های شفاف بورس، از مزایای این شرکت‌ها بهره‌مند شوند.»
در مجموع، لغو پذیرش دیوار در بورس، بار دیگر نشان داد که هنوز مسیر روشنی برای حمایت از کسب‌وکارهای دیجیتال در ایران وجود ندارد. این در حالی است که اگر دولت واقعاً به دنبال رشد اقتصادی است، باید موانع غیرضروری را برطرف کرده و از ورود استارتاپ‌های دیجیتال به بازار سرمایه حمایت کند.
