آیا کسی زورش به ایرلاین‌ها می‌رسد؟

محمد ارفع

سال‌هاست که ایرلاین‌های داخلی کشور به بهانه مختلف قیمت پروازها را افزایش می‌دهند در جدیدترین اقدام پس از آنکه سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کننده به افزایش قیمت ایرلاین ها ورود کرد، حرف‌هایی در زمینه کاهش قیمت به میان آمد؛ با این حال تا امروز ایرلاین‌ها نه‌تنها قیمت را کاهش نداده‌اند، بلکه نرخ برخی از مسیرهایی را که در هفته گذشته افزایش داده بودند، باز هم افزایش دادند تا دوباره به وضوح اعلام کنند در این کشور انگار کسی زورش بر ایرلاین‌ها نمی‌چربد.

ماجرا از ۱۱ روز گذشته شروع شد از زمانی که بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی اقدام به افزایش قیمت بلیت هواپیما کردند و نرخ پروازهای داخلی‌ خود را بدون داشتن مجوز از شورای عالی هواپیمایی کشوری افزایش دادند. با وجود اعلام گرانفروشی بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی و هشدارهای متعدد صادرشده از سوی مسئولان وزارت راه و شهرسازی، همچنان این رویه ادامه دارد.

در تازه‌ترین اقدام رئیس سازمان هواپیمایی کشوری گفته است که « ایرلاین‌ها بد قولی کردند و قرار بود قیمت‌ها را به نرخ مصوب سابق برگردانند اما اگر به این تخلف ادامه دهند پروازهای آن‌ها قطع می‌شوند.»؛ تهدیدی که اگرچه خوب است ولی سابقه سازمان هواپیمایی در برخورد با ایرلاین ها حاکی از آن است که نمی‌توان به عملی شدن این تهدید امیدوار بود. البته از بخش‌های دیگر همین سخنان تورج دهقان زنگنه نیز می‌توان دریافت که این تهدید چندان قابل اعتنا و جدی نیست.

او با اینکه مدعی است « سازمان هواپیمایی کشوری قطعا آن‌ها شرکت های متخلف را به دستگاه قضائی و دیگر ناظران مانند سازمان تعزیرات حکومتی معرفی خواهد کرد.» این معرفی و قطع پرواز را مشروط کرده است به اینکه « اگر به مردم اجحاف نشود همه پروازهای آن‌ها قطع می‌شوند».

بله درست متوجه شدید این «اگر به مردم اجحاف نشود» یعنی اینکه ما هشدار می دهیم و چون آنها اجرا نمی کنند، ما نیز مانند شیری بی یال و کوپال شده‌ایم، نمی‌توانیم جلوی ایرلاین ها را بگیریم، برای توجیه افکار عمومی و همچنین اینکه چهره ما نزد مردم و شرکت های هواپیمایی، مخدوش نشود به ریسمان اجحاف بر مردم چنگ خواهیم زد و به دلیل آنکه در زمان تخلف ایرلاین‌ها سایت فروش آن‌ها باز بوده است و مردم بلیت خریداری کرده‌اند باید پرواز انجام شود. به بیان دیگر، شرکت هواپیمایی تخلف کرده که کرده، مردم نباید می خریدند حالا ما هم به دلیل احترام به خریداران پرواز ایرلاین را قطع نخواهیم کرد.

این شیوه برخورد مشابه همان روندی‌ است که در رعایت پروتکل های بهداشتی روی داد و هر بار افکار عمومی از ایرلاین ها تقاضا می‌کردند تا پروتکل های اعلامی را رعایت کنند، مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی به میان می آمد و می‌گفت که « اساس دستورالعمل‌های جهانی صادره از ایکائو و یاتا، هیچیک از ایرلاین‌ها مجبور به کاهش ظرفیت خود نیستند.» البته او درباره حذف خدمات پذیرایی و برخی دیگر از مسائلی که جزو حقوق مسافران بود و ایرلاین ها به بهانه کرونا ان را حذف کرده بودند، سخن به میان نمی آورد.

اسعدی سامانی معمولا مدعی است که « با اعمال محدودیت ۶۰ درصدی نسبت به آبان سال ۹۸ بیش از ۴۹ درصد کاهش مسافر وجود دارد.» انگار یادش می‌رود که در دوران یک همه‌گیری هستیم و نمی‌شود آمار سفر در همه‌گیری را با سفر در دوران عادی مقایسه کرد.

پس از این صحبت ها و اظهاراتی از این دست که « ایرلاین‌های داخلی متحمل زیان بیش از ۲۰۰۰ میلیارد تومان در طی شش‌ماهه ابتدایی سال ۹۹ شده‌اند.»، بارها و بارها انجمن و شرکت‌های هواپیمایی تقاضا کاهش محدودیت‌ها را دادند و حتی برخی از آنها این محدودیت ها را به سخره گرفتند و با اینکه معتقد بر نظر کارشناسی « ایکائو و یاتا» هستند، در برخی از سفرها مانند ماجرای پرواز آبادان به مشهد بیش از ظرفیت و پروتکل های بهداشتی مسافر سوار بر هواپیما کردند.

حسن قاسمی، مدیرعامل ایرلاین مذکور، به جای عذرخواهی از افکار عمومی در اقدامی مسافران را متهم کرد و گفت که « به نظر می‌رسد برخی مسافران با انتشار چنین ویدئوهایی]ویدیوهای منتشر شده از تخلف ایرلاین مذکور در فضای مجازی[ قصد دارند تا در مقصد یا پول بلیت را بگیرند یا بلیت مابه ازا دریافت کنند.»

او همچنین متذکر شده است که شرکت تحت مدیریتش «قصد دارد با شکایت از این خانم مسافر منتشر‌کننده فیلم در پلیس فتا، اعاده حیثیت کند» یعنی آنقدر این ایرلاین‌ها خود را فراتر از قانون می‌دانند که به جای پاسخگویی تلاش می‌کنند، یک مسافر شاکی را که از یک تخلف افشاگری کرده است، با پیگیری قضائی تهدید کنند.

البته وقتی ایرلاین‌ها می‌بینند قیمت را بالا می‌برند و کسی نمی تواند کاری بکند. از مقررات تخطی می ک‌نند باز هم کسی با آنها کاری ندارد، عوض شدن جای شاکی و متشاکی هم جای تعجب ندارد.

در انتها یادم آمد متذکر شوم با رویه جدید آزادسازی نرخ بلیت قطار و سپردن قیمت‌گذاری آن به دست شرکت‌های ریلی و یا سپردن قیمت بلیت اتوبوس به انجمن آنها باید منتظر تکرار همین برخورد با مردم در این دو مجموعه زیر نظر وزارت راه و شهرسازی نیز باشیم.